Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546

 

ahameSh mokShAdhikArI gnAyakasvabhAvAtmatattvaparignAnapurassaramamatvanirmamatvahAnopAdAn- vidhAnen kRutyAntarasyAbhAvAtsarvArambheN shuddhAtmani pravarte . tathA hiahan hi tAvat gnAyak ev svabhAven kevalagnAyakasya cha sato mam vishvenApi sahajagneyagnAyakalakShaN ev sambandha, na punaranye svasvAmilakShaNAdaya sambandhA . tato mam na kvachanApi mamatvan, sarvatra nirmamatvamev . athaikasya gnAyakabhAvasya samastagneyabhAvasvabhAvatvAt protkIrNalikhitanikhAt- kIlitamajjitasamAvartitapratibimbitavattatra kramapravRuttAnantabhUtabhavadbhAvivichitraparyAyaprAgbhAramagAdh- svabhAvan gambhIran samastamapi dravyajAtamekakShaN ev pratyakShayantan gneyagnAyakalakShaNasambandhasyA- nirvANamArgAy cha . tatovadhAryate ayamev mokShamArgo, nAnya iti ..199.. ath ‘uvasampayAmi samman jatto NivvANasampattI’ ityAdi pUrvapratignAn nirvAhayan svayamapi mokShamArgapariNatin svIkarotIti pratipAdayatitamhA yasmAtpUrvokta shuddhAtmopalambhalakShaNamokShamArgeN jinA jinendrA shramaNAshcha siddhA jAtAstasmAdahamapi tah tathaiv tenaiv prakAreN jANittA gnAtvA . kam . appANan nijaparamAtmAnam . kimvishiShTam . jANagan gnAyakan kevalagnAnAdyanantaguNasvabhAvam . ken kRutvA gnAtvA . sabhAveN samasta- rAgAdivibhAvarahitashuddhabuddhaikasvabhAven . pashchAt kin karomi . parivajjAmi pari samantAdvarjayAmi . kAm . mamattin samastasachetanAchetanamishraparadravyasambandhinIn mamatAm . kathambhUta san . uvaTThido upasthita pariNata . kva . Nimmamattamhi samastaparadravyamamakArAhankArarahitatven nirmamatvalakShaNe paramasAmyAbhidhAne vItarAg- chAritre tatpariNatanijashuddhAtmasvabhAve vA . tathAhiahan tAvatkevalagnAnadarshanasvabhAvatven gnAyakaik- TangkotkIrNasvabhAva . tathAbhUtasya sato mam na kevalan svasvAmyAdaya paradravyasambandhA na santi, nishchayen

TIkA :main yah mokShAdhikArI, gnAyakasvabhAvI Atmatattvake parignAnapUrvak mamatvakI tyAgarUp aur nirmamatvakI grahaNarUp vidhike dvArA sarva Arambha (udyam) se shuddhAtmAmen pravRutta hotA hUn, kyonki anya kRutyakA abhAv hai . (arthAt dUsarA kuchh bhI karane yogya nahIn hai .) vah isaprakAr hai (arthAt main isaprakAr shuddhAtmAmen pravRutta hotA hUn) : pratham to main svabhAvase gnAyak hI hUn; keval gnAyak honese merA vishva (samasta padArthon) ke sAth bhI sahaj gneyagnAyakalakShaN sambandha hI hai, kintu anya svasvAmilakShaNAdi sambandha nahIn hain; isaliye merA kisIke prati mamatva nahIn hai, sarvatra nirmamatva hI hai . ab, ek gnAyakabhAvakA samasta gneyonko jAnanekA svabhAv honese, kramasha pravartamAn, ananta, bhUt vartamAnbhAvI vichitra paryAyasamUhavAle, 1agAdhasvabhAv aur gambhIr aise samasta dravyamAtrakomAnon ve dravya gnAyakamen utkIrNa ho gaye hon, chitrit ho gae hon, bhItar ghus gaye hon, kIlit ho gaye hon, DUb gaye hon, samA gaye hon, pratibimbit hue hon, isaprakAr

368pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-

1. jinakA svabhAv agAdh hai aur jo gambhIr hain aise samasta dravyonko bhUt, vartamAn tathA bhAvIkAlake kramase honevAlI, anek prakArakI ananta paryAyonse yukta ek samayamen hI pratyakSha jAnanA AtmAkA svabhAv hai .