om
namaḥ shrī sadgurave .
upodghāt
[ gujarātīkā hindī anuvād ]
bhagavān shrī kundakundāchāryadevapraṇīt yah ‘pravachanasār’ nāmakā shāstra ‘dvitīy
shrutaskandh’ke sarvotkr̥uṣhṭa āgamommense ek hai.
‘dvitīy shrutaskandh’kī utpatti kese huī, usakā ham paṭṭāvalioṅke ādhārase
saṅkṣhepamen avalokan karen : –
āj se 2474 varṣha pūrva is bharatakṣhetrakī puṇyabhūmimen jagatpūjya param bhaṭṭārak
bhagavān shrī mahāvīrasvāmī mokṣhamārgakā prakāsh karaneke liye samasta padārthoṅkā svarūp
apanī sātishay divyadhvanike dvārā pragaṭ kar rahe the. unake nirvāṇake pashchāt pān̐ch
shrutakevalī hue, jinamense antim shrutakevalī shrī bhadrabāhusvāmī the. vahān̐ tak to
dvādashāṅgashāstrake prarūpaṇāse nishchay -vyavahārātmak mokṣhamārga yathārtharūpamen pravartatā rahā.
tatpashchāt kāladoṣhase kramashaḥ aṅgoṅke gnānakī vyuchchhitti hotī gaī aur isaprakār apār
gnānasindhukā bahubhāg vichchhinna honeke bād dūsare bhadrabāhusvāmī āchāryakī paripāṭī
(paramparā)men do mahā samartha muni hue. unamense — ekakā nām shrī dharasen āchārya tathā
dūsaroṅkā nām shrī guṇadhar āchārya thā. unase prāpta gnānake dvārā unakī paramparāmen honevāle
āchāryonne shāstroṅkī rachanā kī aur shrī vīr bhagavānake upadeshakā pravāh chālū rakhā.
shrī dharasenāchāryako āgrāyaṇīpūrvake pañcham vastuadhikārake ‘mahākarmaprakr̥iti’ nāmak
chauthe prābhr̥utakā gnān thā. us gnānāmr̥utamense kramashaḥ unake bādake āchāryon dvārā
ṣhṭakhaṇḍāgam, dhaval, mahādhaval, gommṭasār, labdhisār, kṣhapaṇāsār ādi shāstroṅkī rachanā
huī. isaprakār pratham shrutaskandhakī utpatti huī. usamen jīv aur karmake sanyogase
honevālī ātmākī sansāraparyāyakā — guṇasthān, mārgaṇāsthān ādikā — varṇan hai,
paryāyārthikanayako pradhān karake kathan hai. is nayako ashuddhadravyārthik bhī kahate hain aur
adhyātmabhāṣhāse ashuddha -nishchayanay athavā vyavahār kahate hain.
[ 10 ]