Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 193.

< Previous Page   Next Page >


Page 357 of 513
PDF/HTML Page 390 of 546

 

kahAnajainashAstramAlA ]
j~neyatattva -praj~nApan
357
athAdhruvatvAdAtmano.anyannopalabhanIyamityupadishati
dehA vA daviNA vA suhadukkhA vAdh sattumittajaNA .
jIvassa Na sa.nti dhuvA dhuvovaogappago appA ..193..
dehA vA draviNAni vA sukhaduHkhe vAth shatrumitrajanAH .
jIvasya na santi dhruvA dhruv upayogAtmak AtmA ..193..

Atmano hi paradravyAvibhAgen paradravyoparajyamAnasvadharmavibhAgen chAshuddhatvanibandhana.n na ki.nchanApyanyadasaddhetumattvenAdyantavattvAtparataHsiddhatvAchcha dhruvamasti . dhruv upayogAtmA shuddha Atmaiv . ato.adhruva.n sharIrAdikamupalabhyamAnamapi nopalabhe, shuddhAtmAnamupalabhe dhruvam ..193.. dhruvatvAnna bhAvanIyamityAkhyAtiNa sa.nti dhuvA dhruvA avinashvarA nityA na santi . kasya . jIvassa jIvasya . ke te . dehA vA daviNA vA dehA vA dravyANi vA, sarvaprakArashuchibhUtAddeharahitAtparamAtmano

ab, aisA upadesh dete hai.n ki adhruvapaneke kAraN AtmAke atirikta dUsarA kuCh bhI upalabdha karane yogya nahI.n hai :

anvayArtha :[dehAH vA ] sharIr, [draviNAni vA ] dhan, [sukhaduHkhe ] sukh -duHkh [vA ath ] athavA [shatrumitrajanAH ] shatrumitrajan (yah kuCh) [jIvasya ] jIvake [dhruvAH na santi ] dhruv nahI.n hai.n; [dhruvaH ] dhruv to [upayogAtmakaH AtmA ] upayogAtmak AtmA hai ..193..

TIkA :jo paradravyase abhinna honeke kAraN aur paradravyake dvArA 1uparakta honevAle svadharmase bhinna honeke kAraN AtmAko ashuddhapanekA kAraN hai, aisA (AtmAke atirikta) dUsarA koI bhI dhruv nahI.n hai, kyo.nki vah 2asat aur 3hetumAn honese AdiantavAlA aur parataHsiddha hai; dhruv to upayogAtmak shuddha AtmA hI hai . aisA honese mai.n upalabhyamAn adhruv aise sharIrAdikove upalabdha hone par bhIupalabdha nahI.n karatA, aur dhruv aise shuddhAtmAko upalabdha karatA hU.N ..193..

lakShmI, sharIr, sukhaduHkh athavA shatrumitra jano are !
jIvane nathI ka.nI dhruv, dhruv upayog
Atmak jIv Che. 193.

1. uparakta = malin; vikArI [paradravyake nimittase AtmAkA svadharma uparakta hotA hai .]]

2. asat = astitva rahit (anitya); [dhandehAdik pudgal paryAy hai.n, isaliye asat hai.n, isIliye AdiantavAlI hai.n .]]

3. hetumAn = sahetuk; jisakI utpattime.n koI bhI nimitta ho aisA . [dehdhanAdikI utpattime.n koI bhI nimitta hotA hai, isaliye ve parataH siddha hai.n; svataH siddha nahI.n .]