ଭାଵେଣ ଜେଣ ଜୀଵୋ ପେଚ୍ଛଦି ଜାଣାଦି ଆଗଦଂ ଵିସଯେ .
ଅଯମାତ୍ମା ସାକାରନିରାକାରପରିଚ୍ଛେଦାତ୍ମକତ୍ଵାତ୍ପରିଚ୍ଛେଦ୍ଯତାମାପଦ୍ଯମାନମର୍ଥଜାତଂ ଯେନୈଵ ମୋହରୂପେଣ ରାଗରୂପେଣ ଦ୍ଵେଷରୂପେଣ ଵା ଭାଵେନ ପଶ୍ଯତି ଜାନାତି ଚ ତେନୈଵୋପରଜ୍ଯତ ଏଵ . ଯୋଽଯମୁପରାଗଃ ସ ଖଲୁ ସ୍ନିଗ୍ଧରୂକ୍ଷତ୍ଵସ୍ଥାନୀଯୋ ଭାଵବନ୍ଧଃ . ଅଥ ପୁନସ୍ତେନୈଵ ପୌଦ୍ଗଲିକଂ କର୍ମ ଯୁକ୍ତିଂ ଦ୍ରଵ୍ଯବନ୍ଧସ୍ଵରୂପଂ ଚ ପ୍ରତିପାଦଯତି — ଭାଵେଣ ଜେଣ ଭାଵେନ ପରିଣାମେନ ଯେନ ଜୀଵୋ ଜୀଵଃ କର୍ତା ପେଚ୍ଛଦି ଜାଣାଦି ନିର୍ଵିକଲ୍ପଦର୍ଶନପରିଣାମେନ ପଶ୍ଯତି ସଵିକଲ୍ପଜ୍ଞାନପରିଣାମେନ ଜାନାତି . କିଂ କର୍ମତାପନ୍ନଂ, ଆଗଦଂ ଵିସଯେ ଆଗତଂ ପ୍ରାପ୍ତଂ କିମପୀଷ୍ଟାନିଷ୍ଟଂ ଵସ୍ତୁ ପଞ୍ଚେନ୍ଦ୍ରିଯଵିଷଯେ . ରଜ୍ଜଦି ତେଣେଵ ପୁଣୋ ରଜ୍ଯତେ ତେନୈଵ ପୁନଃ ଆଦିମଧ୍ଯାନ୍ତଵର୍ଜିତଂ ରାଗାଦିଦୋଷରହିତଂ ଚିଜ୍ଜ୍ଯୋତିଃସ୍ଵରୂପଂ ନିଜାତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯମରୋଚମାନସ୍ତଥୈଵାଜାନନ୍ ସନ୍ ସମସ୍ତରାଗାଦିଵିକଲ୍ପପରିହାରେଣାଭାଵଯଂଶ୍ଚ ତେନୈଵ ପୂର୍ଵୋକ୍ତଜ୍ଞାନଦର୍ଶନୋପଯୋଗେନ ରଜ୍ଯତେ ରାଗଂ କରୋତି ଇତି ଭାଵବନ୍ଧଯୁକ୍ତିଃ . ବଜ୍ଝଦି କମ୍ମ ତ୍ତି ଉଵଦେସୋ ତେନ ଭାଵବନ୍ଧେନ ନଵତରଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମ ବଧ୍ନାତୀତି
ଅବ, ଭାଵବଂଧକୀ ଯୁକ୍ତି ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯବନ୍ଧକା ସ୍ଵରୂପ କହତେ ହୈଂ : —
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥ : — [ଜୀଵଃ ] ଜୀଵ [ଯେନ ଭାଵେନ ] ଜିସ ଭାଵସେ [ଵିଷଯେ ଆଗତଂ ] ଵିଷଯାଗତ ପଦାର୍ଥକୋ [ପଶ୍ଯତି ଜାନାତି ] ଦେଖତା ହୈ ଔର ଜାନତା ହୈ, [ତେନ ଏଵ ] ଉସୀସେ [ରଜ୍ଯତି ] ଉପରକ୍ତ ହୋତା ହୈ; [ପୁନଃ ] ଔର ଉସୀସେ [କର୍ମ ବଧ୍ଯତେ ] କର୍ମ ବଁଧତା ହୈ; — (ଇତି) ଐସା (ଉପଦେଶଃ) ଉପଦେଶ ହୈ ..୧୭୬..
ଟୀକା : — ଯହ ଆତ୍ମା ସାକାର ଔର ନିରାକାର ପ୍ରତିଭାସସ୍ଵରୂପ (-ଜ୍ଞାନ ଔର ଦର୍ଶନସ୍ଵରୂପ) ହୋନେସେ ପ୍ରତିଭାସ୍ଯ (ପ୍ରତିଭାସିତ ହୋନେ ଯୋଗ୍ଯ) ପଦାର୍ଥସମୂହକୋ ଜିସ ମୋହରୂପ, ରାଗରୂପ ଯା ଦ୍ଵେଷରୂପ ଭାଵସେ ଦେଖତା ହୈ ଔର ଜାନତା ହୈ, ଉସୀସେ ଉପରକ୍ତ ହୋତା ହୈ . ଜୋ ଯହ ଉପରାଗ (ଵିକାର) ହୈ ଵହ ଵାସ୍ତଵମେଂ ୧ସ୍ନିଗ୍ଧରୂକ୍ଷତ୍ଵସ୍ଥାନୀଯ ଭାଵବଂଧ ହୈ . ଔର ଉସୀସେ ଅଵଶ୍ଯ
ତେନାଥୀ ଛେ ଉପରକ୍ତତା; ଵଳୀ କର୍ମବଂଧନ ତେ ଵଡେ. ୧୭୬.
୩୩୪ପ୍ରଵଚନସାର[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁଂଦକୁଂଦ-
୧. ସ୍ନିଗ୍ଧରୂକ୍ଷତ୍ଵସ୍ଥାନୀଯ = ସ୍ନିଗ୍ଧତା ଔର ରୂକ୍ଷତାକେ ସମାନ . (ଜୈସେ ପୁଦ୍ଗଲମେଂ ଵିଶିଷ୍ଟ ସ୍ନିଗ୍ଧତାରୂକ୍ଷତା ଵହ ବନ୍ଧ ହୈ, ଉସୀପ୍ରକାର ଜୀଵମେଂ ରାଗଦ୍ଵେଷରୂପ ଵିକାର ଭାଵବନ୍ଧ ହୈ )