ਯਤਃ ਖਲ੍ਵਤੀਤਕਾਲਾਨੁਭੂਤਕ੍ਰਮਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਯਃ ਸਮਸ੍ਤਾ ਅਪਿ ਭਗਵਨ੍ਤਸ੍ਤੀਰ੍ਥਕਰਾਃ, ਪ੍ਰਕਾਰਾਨ੍ਤਰ-
ਸ੍ਯਾਸਂਭਵਾਦਸਂਭਾਵਿਤਦ੍ਵੈਤੇਨਾਮੁਨੈਵੈਕੇਨ ਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਕ੍ਸ਼ਪਣਂ ਕਰ੍ਮਾਂਸ਼ਾਨਾਂ ਸ੍ਵਯਮਨੁਭੂਯ, ਪਰਮਾਪ੍ਤਤਯਾ
ਪਰੇਸ਼ਾਮਪ੍ਯਾਯਤ੍ਯਾਮਿਦਾਨੀਂਤ੍ਵੇ ਵਾ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੂਣਾਂ ਤਥੈਵ ਤਦੁਪਦਿਸ਼੍ਯ, ਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸਮਧ੍ਯਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ . ਤਤੋ
ਨਾਨ੍ਯਦ੍ਵਰ੍ਤ੍ਮ ਨਿਰ੍ਵਾਣਸ੍ਯੇਤ੍ਯਵਧਾਰ੍ਯਤੇ . ਅਲਮਥਵਾ ਪ੍ਰਲਪਿਤੇਨ . ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾ ਮਤਿਰ੍ਮਮ . ਨਮੋ
ਭਗਵਦ੍ਭਯਃ ..੮੨..
ਇਤ੍ਯੇਤਾਵਾਨ੍ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਃ ..੮੧.. ਅਥ ਪੂਰ੍ਵਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯੈਰਾਪ੍ਤਸ੍ਵਰੂਪਂ ਵਿਜ੍ਞਾਯ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਤਥਾਭੂਤੇ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮਨਿ ਸ੍ਥਿਤ੍ਵਾ
ਸਰ੍ਵੇਪ੍ਯਰ੍ਹਨ੍ਤੋ ਮੋਕ੍ਸ਼ਂ ਗਤਾ ਇਤਿ ਸ੍ਵਮਨਸਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯਂ ਕਰੋਤਿ — ਸਵ੍ਵੇ ਵਿ ਯ ਅਰਹਂਤਾ ਸਰ੍ਵੇਪਿ ਚਾਰ੍ਹਨ੍ਤਃ ਤੇਣ
ਵਿਧਾਣੇਣ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯੈਃ ਪੂਰ੍ਵਮਰ੍ਹਤ੍ਪਰਿਜ੍ਞਾਨਾਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਵਾਤ੍ਮਾਵਸ੍ਥਾਨਰੂਪੇਣ ਤੇਨ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰੇਣ
ਖਵਿਦਕਮ੍ਮਂਸਾ ਕ੍ਸ਼ਪਿਤਕਰ੍ਮਾਂਸ਼ਾ ਵਿਨਾਸ਼ਿਤਕਰ੍ਮਭੇਦਾ ਭੂਤ੍ਵਾ, ਕਿਚ੍ਚਾ ਤਧੋਵਦੇਸਂ ਅਹੋ ਭਵ੍ਯਾ ਅਯਮੇਵ ਨਿਸ਼੍ਚਯ-
ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮੋਪਲਮ੍ਭਲਕ੍ਸ਼ਣੋ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗੋ ਨਾਨ੍ਯ ਇਤ੍ਯੁਪਦੇਸ਼ਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਣਿਵ੍ਵਾਦਾ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤਾ ਅਕ੍ਸ਼ਯਾਨਨ੍ਤਸੁਖੇਨ
ਤ੍ਰੁਪ੍ਤਾ ਜਾਤਾਃ, ਤੇ ਤੇ ਭਗਵਨ੍ਤਃ . ਣਮੋ ਤੇਸਿਂ ਏਵਂ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਨਿਸ਼੍ਚਯਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰੀਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਾਸ੍ਤਸ੍ਮੈ
ਨਿਜਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਨੁਭੂਤਿਸ੍ਵਰੂਪਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਾਯ ਤਦੁਪਦੇਸ਼ਕੇਭ੍ਯੋਰ੍ਹਦ੍ਭਯਸ਼੍ਚ ਤਦੁਭਯਸ੍ਵਰੂਪਾਭਿਲਾਸ਼ਿਣ; ਸਨ੍ਤੋ ‘ਨਮੋਸ੍ਤੁ
ਤੇਭ੍ਯ’ ਇਤ੍ਯਨੇਨ ਪਦੇਨ ਨਮਸ੍ਕਾਰਂ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤੀਤ੍ਯਭਿਪ੍ਰਾਯਃ ..੮੨.. ਅਥ ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਰਾਧਕਾ ਏਵ ਪੁਰੁਸ਼ਾ ਦਾਨਪੂਜਾ-
ਗੁਣਪ੍ਰਸ਼ਂਸਾਨਮਸ੍ਕਾਰਾਰ੍ਹਾ ਭਵਨ੍ਤਿ ਨਾਨ੍ਯਾ ਇਤਿ ਕਥਯਤਿ —
ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ] ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਕੇ [ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤਾਃ ਤੇ ] ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੁਏ ਹੈਂ [ ਨਮਃ ਤੇਭ੍ਯਃ ] ਉਨ੍ਹੇਂ
ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਹੋ ..੮੨..
ਟੀਕਾ : — ਅਤੀਤ ਕਾਲਮੇਂ ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ ਹੁਏ ਸਮਸ੍ਤ ਤੀਰ੍ਥਰ੍ਂਕਰ ਭਗਵਾਨ, ੧ਪ੍ਰਕਾਰਾਨ੍ਤਰਕਾ ਅਸਂਭਵ
ਹੋਨੇਸੇ ਜਿਸਮੇਂ ਦ੍ਵੈਤ ਸਂਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਐਸੇ ਇਸੀ ਏਕਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਕਰ੍ਮਾਂਸ਼ੋਂ (ਜ੍ਞਾਨਾਵਰਣਾਦਿ ਕਰ੍ਮ ਭੇਦੋਂ)ਕਾ
ਕ੍ਸ਼ਯ ਸ੍ਵਯਂ ਅਨੁਭਵ ਕਰਕੇ (ਤਥਾ) ੨ਪਰਮਾਪ੍ਤਤਾਕੇ ਕਾਰਣ ਭਵਿਸ਼੍ਯਕਾਲਮੇਂ ਅਥਵਾ ਇਸ (ਵਰ੍ਤਮਾਨ)
ਕਾਲਮੇਂ ਅਨ੍ਯ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਓਂਕੋ ਭੀ ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਉਸਕਾ (-ਕਰ੍ਮ ਕ੍ਸ਼ਯਕਾ) ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇਕਰ ਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸ
(ਮੋਕ੍ਸ਼)ਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੁਏ ਹੈਂ; ਇਸਲਿਯੇ ਨਿਰ੍ਵਾਣਕਾ ਅਨ੍ਯ (ਕੋਈ) ਮਾਰ੍ਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ .
ਅਥਵਾ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰਲਾਪਸੇ ਬਸ ਹੋਓ ! ਮੇਰੀ ਮਤਿ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ . ਭਗਵਨ੍ਤੋਂਕੋ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਹੋ .
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ੮੦ ਔਰ ੮੧ ਵੀਂ ਗਾਥਾਕੇ ਕਥਨਾਨੁਸਾਰ ਸਮ੍ਯਕ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਕੇ
ਵੀਤਰਾਗਚਾਰਿਤ੍ਰਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਰਾਗ -ਦ੍ਵੇਸ਼ਕੋ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਨੁਭੂਤਿਮੇਂ ਲੀਨ
ਹੋਨਾ ਹੀ ਏਕ ਮਾਤ੍ਰ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ; ਤ੍ਰਿਕਾਲਮੇਂ ਭੀ ਕੋਈ ਦੂਸਰਾ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਮਾਰ੍ਗ ਨਹੀਂ ਹੈ . ਸਮਸ੍ਤ
੧. ਪ੍ਰਕਾਰਾਨ੍ਤਰ = ਅਨ੍ਯ ਪ੍ਰਕਾਰ (ਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯ ਏਕ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਅਨ੍ਯ -ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਇਸਲਿਯੇ ਉਸ
ਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰਮੇਂ ਦ੍ਵੈਤ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੋ -ਰੂਪਪਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ) .
੨. ਪਰਮਾਪ੍ਤ = ਪਰਮ ਆਪ੍ਤ; ਪਰਮ ਵਿਸ਼੍ਵਾਸਪਾਤ੍ਰ (ਤੀਰ੍ਥਂਕਰ ਭਗਵਾਨ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਔਰ ਵੀਤਰਾਗ ਹੋਨੇਸੇ ਪਰਮ ਆਪ੍ਤ ਹੈ, ਅਰ੍ਥਾਤ੍
ਉਪਦੇਸ਼੍ਟਾ ਹੈਂ )
ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ ]
ਜ੍ਞਾਨਤਤ੍ਤ੍ਵ -ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਪਨ
੧੪੧