యోగేన నిర్ముక్తో భూత్వా కేవలస్వద్రవ్యానువృత్తిపరిగ్రహాత్ ప్రసిద్ధశుద్ధోపయోగ ఉపయోగాత్మనాత్మన్యేవ నిత్యం నిశ్చలముపయుక్తస్తిష్ఠామి . ఏష మే పరద్రవ్యసంయోగకారణవినాశాభ్యాసః ..౧౫౯.. అథ శరీరాదావపి పరద్రవ్యే మాధ్యస్థం ప్రకటయతి — ణాహం దేహో ణ మణో ణ చేవ వాణీ ణ కారణం తేసిం .
కేవలజ్ఞానాన్తర్భూతానన్తగుణాత్మకం నిజాత్మానం శుద్ధధ్యానప్రతిపక్షభూతసమస్తమనోరథరూపచిన్తాజాలత్యాగేన ధ్యాయామీతి శుద్ధోపయోగలక్షణం జ్ఞాతవ్యమ్ ..౧౫౯.. ఏవం శుభాశుభశుద్ధోపయోగవివరణరూపేణ తృతీయస్థలే గాథాత్రయం గతమ్ . అథ దేహమనోవచనవిషయేత్యన్తమాధ్యస్థ్యముద్యోతయతి — ణాహం దేహో ణ మణో ణ చేవ వాణీ నాహం దేహో న మనో న చైవ వాణీ . మనోవచనకాయవ్యాపారరహితాత్పరమాత్మద్రవ్యాద్భిన్నం యన్మనోవచనకాయత్రయం నిశ్చయనయేన తన్నాహం భవామి . తతః కారణాత్తత్పక్షపాతం ముక్త్వాత్యన్తమధ్యస్థోస్మి . ణ కారణం తేసిం న కారణం తేషామ్ . నిర్వికారపరమాహ్లాదైకలక్షణసుఖామృతపరిణతేర్యదుపాదానకారణభూతమాత్మద్రవ్యం తద్విలక్షణో మనోవచనకాయానాముపాదానకారణభూతః పుద్గలపిణ్డో న భవామి . తతః కారణాత్తత్పక్షపాతం ముక్త్వాత్యన్త- మధ్యస్థోస్మి . కత్తా ణ హి కారయిదా అణుమంతా ణేవ కత్తీణం కర్తా న హి కారయితా అనుమన్తా నైవ కర్తౄణామ్ . అథవా అశుభ ఐసా జో అశుద్ధోపయోగ ఉససే ముక్త హోకర, మాత్ర స్వద్రవ్యానుసార పరిణతికో గ్రహణ కరనేసే జిసకో శుద్ధోపయోగ సిద్ధ హుఆ హై ఐసా హోతా హుఆ, ఉపయోగాత్మా ద్వారా (ఉపయోగరూప నిజ స్వరూపసే) ఆత్మామేం హీ సదా నిశ్చలరూపసే ఉపయుక్త రహతా హూఁ . యహ మేరా పరద్రవ్యకే సంయోగకే కారణకే వినాశకా అభ్యాస హై ..౧౫౯.. అబ శరీరాది పరద్రవ్యకే ప్రతి భీ మధ్యస్థపనా ప్రగట కరతే హైం : —
అన్వయార్థ : — [అహం న దేహః ] మైం న దేహ హూఁ, [న మనః ] న మన హూఁ, [చ ఏవ ] ఔర [న వాణీ ] న వాణీ హూఁ; [తేషాం కారణ న ] ఉనకా కారణ నహీం హూఁ [కర్తా న ] కర్తా నహీం హూఁ, [కారయితా న ] కరానేవాలా నహీం హూఁ; [కర్తృణాం అనుమన్తా న ఏవ ] (ఔర) కర్తాకా అనుమోదక నహీం హూఁ ..౧౬౦..
హుం దేహ నహి, వాణీ న, మన నహి, తేమనుం కారణ నహీం, కర్తా న, కారయితా న, అనుమంతా హూఁ కర్తానో నహీం. ౧౬౦.
౩౦౮ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-