Pravachansar Pravachano-Gujarati (English transliteration). Gatha: 109.

< Previous Page   Next Page >


Page 428 of 540
PDF/HTML Page 437 of 549

 

background image
gAthA – 109 pravachanasAr pravachano 428
have sattA ne dravyanun guN-guNIpaNun siddha kare chhe-
जो खलु दव्वसहसावो परिणामो सो गुणो सदविसिट्ठो ।
सदवट्ठिदं सहावे दव्वं त्ति जिणोवदेसोऽयं ।। १०९।।
यः खलु द्रव्यभावः परिणामः सः गुणः सदविशिष्टः ।
सदवस्थितं स्वभावे द्रव्यमिति जिनोपदेशोऽयम् ।। १०९।।
pariNAm dravyasvabhAv je, te guN ‘sat’ – avishiShTa chhe;
‘dravya svabhAve sthit sat chhe’ – e ja A upadesh chhe. 109.
gAthA – 109.
anvayArtha– [यः खलु] je, [द्रव्यस्वभावः परिणामः] dravyanA svabhAvabhUt
(utpAdavyayadhrauvyAtmak) pariNAm chhe [सः] te (pariNAm) [सदविशिष्टः गुणः] ‘sat’ thI
avishiShTa (-sattAthI koI judo nahi evo) guN chhe, [स्वभावे अवस्थितं] svabhAvamAn avasthit
(hovAthI) [द्रव्यं] dravya [सत्] sat chhe’ - [इति जिनोपदेशः] evo je (99 mI gAthAmAn
kahelo) jinopadesh [अयम्] te ja A chhe (arthAt 99 mI gAthAnA kathanamAnthI A gAthAmAn kahelo
bhAv saheje nIkaLe chhe.)
TIkA– dravya svabhAvamAn nitya avasthit hovAthI sat chhe- em pUrve (99 mI gAthAmAn)
pratipAdit karavAmAn Avyun chhe; ane (tyAn) dravyano svabhAv pariNAm kahevAmAn Avyo chhe. ahIn em
siddha karavAmAn Ave chhe ke- je dravyanA svabhAvabhUt pariNAm chhe, te ja ‘sat’ thI avishiShTa (-
astitvathI abhinna evo, astitvathI koI bIjo nahi evo) guN chhe.
dravyanA svarUpanI vRuttibhUt evun je astitva dravyapradhAn kathan dvArA ‘sat’ shabdathI kahevAmAn
Ave chhe, tenAthI avishiShTa (-te astitvathI ananya) guNabhUt ja dravyasvabhAvabhUt pariNAm chhe;
kAraN ke dravyanI
*vRutti traN prakAranA samayane (-bhUt, vartamAn ne bhaviShya evA traNe kALane)
sparshatI hovAthI (te vRutti arthAt astitva.) pratikShaNe te te svabhAve pariName chhe.
(A pramANe) tyAre pratham to, dravyanA svabhAvabhUt pariNAm chhe; ane te
(utpAdavyayadhrauvyAtmak pariNAm), astitvabhUt evI dravyanI vRuttisvarUp hovAne lIdhe, ‘sat’ thI
avishiShTa evo, dravyavidhAyak (-dravyane rachanAro) guN ja chhe. - A rIte sattA ne dravyanun guN-
guNIpaNun siddha thAy chhe. 109.
----------------------------------------------------------------------
* vRutti = vartavun te; hayAt rahevun te; Takavun te.