140 ]
हिंसादिविरतिलक्षणं ‘यच्चरणं’ प्राक्प्ररूपितं तत् सकलं विकलं च भवति । तत्र ‘सकलं’ परिपूर्णं महाव्रतरूपं । केषां तद्भवति ? ‘अनगाराणां’ मुनीनां । किंविष्टानां ‘सर्वसंगविरतानां’ बाह्याभ्यन्तरपरिग्रहरहितानां । ‘विकलम’ परिपूर्णं अणुव्रतरूपं । केषां तद्भवति ‘सागाराणां’ गृहस्थानां । कथंभूतानां ? ‘ससंगानां’ सग्रन्थानाम् ।।५०।।
AvA chAritranA be prakAre bhed paDe chhe – em kahe chhe —
anvayArtha : — [तत् ] te [चरणं ] chAritra [सकलं विकलं ] sakalachAritra ane vikalachAritranA bhedathI be prakAranun chhe. temAnthI [सकलं ] sakalachAritra [सर्वसंगविरतानाम् ] sarva parigrahothI rahit, [अनगाराणाम् ] munione hoy chhe ane [विकलं ] vikalachAritra [ससंगानाम् ] parigrahayukta [सागाराणां ] gRuhasthIne hoy chhe.
TIkA : — hinsAdithI viratirUp ‘यच्चरणम्’ je chAritra pahelAn prarUpyun (kahyun) te ‘सकलं विकलं’ sakal ane vikal — em be prakAre chhe. temAn ‘सकलं’ sakalachAritra paripUrNa mahAvratarUp chhe. kone te hoy chhe? ‘अनागाराणाम्’ anagArone – munione. kevA (munione)? ‘सर्वसंगविरतानां’ sarva parigrahothI virakta – bAhya ane abhyantar parigrahothI rahit (munione). ‘विकलं’ vikalachAritra aparipUrNa aNuvratarUp chhe. te kone hoy chhe? ‘सागाराणाम्’ sAgArone – gRuhasthone. kevA (gRuhasthone)? ‘ससंगानाम्’ sang – parigrah sahit (parigrah – ekadesh bAhya – abhyantar parigrah sahit).
bhAvArtha : — A agAu hinsAdinA tyAgarUp je chAritra kahyun chhe tenA be prakAr chhe — sakalachAritra ane vikalachAritra. sakal (sarvadesh) chAritra hinsAdinA paripUrNa tyAgarUp sarva viratirUp — mahAvratarUp hoy chhe ane te kShetra, vAstu, hiraNyAdi dash prakAranA bAhya parigraho ane mithyAtva, kaShAyAdi chaud prakAranA abhyantar parigraho – em chovIs parigrahothI rahit munione hoy chhe. vikalachAritra hinsAdinA ekadesh viratirUp –