282 ]
पंचैते आर्यापूर्वार्धकथिता । वैयावृत्त्यस्य व्यतिक्रमाः कथ्यन्ते । तथाहि । हरितपिधाननिधाने हरितेन पद्मपत्रादिना पिधानं १झंपनमाहारस्य । तथा हरिते तस्मिन् निधानं स्थापनं । तस्य अनादरः प्रयच्छतोऽप्यादराभावः । अस्मरणमाहारादिदानमेतस्यां वेलायामेवंविधपात्राय दातव्यमिति आहार्यवस्तुष्विदं दत्तमदत्तमिति वा स्मृतेरभावः । मत्सरत्वमन्यदातृदानगुणासहिष्णुत्वमिति२ ।।१२१।।
have ukta prakAranA vaiyAvRutyanA atichAr kahe chhe —
anvayArtha : — [हि ] kharekhar [हरितपिधाननिधाने ] harit (sachet) vastuthI DhAnkavun, harit vastumAn rAkhavun, [अनादरास्मरणमत्सरत्वानि ] Adar na karavo, navadhAbhakti Adi bhUlI javI ne irShA karavI [एते ] – e [पञ्च ] pAnch [वैयावृत्यस्य ] vaiyAvRutyanA [व्यतिक्रमाः ] atichAro [कथ्यन्ते ] kahevAy chhe.
TIkA : — ‘पंचैते’ shlokanA (AryAnA) pUrvArdhamAn kahelA e pAnch ‘वैयावृत्यस्य व्यतिक्रमाः कथ्यन्ते’ vaiyAvRutyanA atichAro kahevAy chhe. te A pramANe chhe — ‘हरितपिधाननिधाने’ harit (sachitta) kamaLanA patra AdithI AhAranun DhAnkavun tathA sachitta patrAdimAn AhAr ‘अनादरास्मरणमत्सरत्वानि’ teno anAdar – ApatAn chhatAn paN Adar na hovo, asmaraN – AhAr Adi dAn A veLAe AvA prakAranA pAtrane Apavun joIe tathA bhojananI vastumAn A ApI ke na ApI – evI smRutino abhAv hovo ane matsaratva arthAt anya dAtAranA dAn – guNone sahan nahi karavA — e pAnch vaiyAvRutyanA atichAro chhe. १. आच्छादनं इति ख० २. अन्यदातृगुणोऽसहिष्णुत्वमिति घ०