320 ]
येन भव्येन स्वयं आत्मा स्वयंशब्दोऽत्रात्मकवाचकः नीतः प्रापितः । कमित्याह — वीतेत्यादि, विशेषेण इतो गतो नष्टः कलंको दोषो यासां ताश्च ता विद्यादृष्टिक्रियाश्च ज्ञानदर्शनचारित्राणि तासां करण्डभावं तं भव्यं आयाति आगच्छति । कासौ ? सर्वार्थसिद्धिः धर्मार्थकाममोक्षलक्षणार्थानां सिद्धिर्निष्पत्तिः कर्त्री । कयेवायाति ? पतीच्छयेव स्वयम्बरविधानेच्छयेव । क्व ? त्रिषु विष्टयेषु त्रिभुवनेषु ।।१४९।।
anvayārtha : — [येन ] je bhavye [स्वयम् ] potānā ātmāne [वीतकलङ्कविद्यादृष्टिक्रियारत्नकरण्डभावं ] kalaṅk rahit (nirdoṣh) samyagdarshan, samyaggnān ane samyakchāritrarūpī ratnono paṭāro [नीतः ] batāvyo chhe, [तम् ] tene [त्रिषु विष्टपेषु ] traṇ lokamān [पतीच्छया इव ] svayamvar vidhānathī pati tarīke varavānī ichchhā rākhanārī strīnī jem [सर्वार्थसिद्धिः ] sarva arthonī siddhi arthāt dharma – arthādi chār puruṣhārthanī siddhi [आयाति ] prāpta thāy chhe.
ṭīkā : — ‘येन’ je bhavye ‘स्वयम्’ potānā ātmāne – ahīn स्वयं shabda ātmā vāchak chhe – ‘नीतः’ prāpta karāvyo chhe. kone (prāpta karāvyo chhe)? te kahe chhe — ‘वीतेत्यादि’ visheṣh karīne jemano doṣh (kalaṅk) nāsh pāmyo chhe – tevān samyagdarshan, samyaggnān, samyakchāritra traṇenā paṭārārūp bhāvane (prāpta karāvyo chhe) ‘तं’ tene (te bhavyane) ‘आयाति’ āve chhe (prāpta thāy chhe). koṇ te? ‘सर्वार्थसिद्धिः’ dharma – artha – kām – mokṣharūp arthonī (prayojanonī) siddhi – prāpti. konī jem āve chhe? ‘पतीच्छया इव’ svayamvar – vidhānathī pati tarīke varavānī ichchhā rākhanārīnī jem. kyān? ‘त्रिषु विष्टपेषु’ traṇ bhuvanamān.
bhāvārtha : — jem je manuṣhyanī pāse bahumūlya ratno hoy chhe tene varavā kanyāo utsuk hoy chhe, tem je bhavya jīve potānā ātmāne nirdoṣh samyagdarshan, samyaggnān