कहानजैनशास्त्रमाळा ]
ततः सर्वानेवास्थायिभावान् मुक्त्वा स्थायिभावभूतं परमार्थरसतया स्वदमानं ज्ञानमेकमेवेदं स्वाद्यम् ।
स्वादं द्वन्द्वमयं विधातुमसहः स्वां वस्तुवृत्तिं विदन् ।
सामान्यं कलयन् किलैष सकलं ज्ञानं नयत्येकताम् ।।१४०।।
स्वादमां आवतुं आ ज्ञान एक ज आस्वादवायोग्य छे.
भावार्थः — पूर्वे वर्णादिक गुणस्थानपर्यंत भावो कह्या हता ते बधाय, आत्मामां अनियत, अनेक, क्षणिक, व्यभिचारी भावो छे. आत्मा स्थायी छे ( – सदा विद्यमान छे) अने ते बधा भावो अस्थायी छे ( – नित्य टकता नथी), तेथी तेओ आत्मानुं स्थान – रहेठाण – थई शकता नथी अर्थात् तेओ आत्मानुं पद नथी. जे आ स्वसंवेदनरूप ज्ञान छे ते नियत छे, एक छे, नित्य छे, अव्यभिचारी छे. आत्मा स्थायी छे अने आ ज्ञान पण स्थायी भाव छे तेथी ते आत्मानुं पद छे. ते एक ज ज्ञानीओ वडे आस्वाद लेवा योग्य छे.
हवे आ अर्थनो कळशरूप श्लोक कहे छेः —
श्लोकार्थः — [ तत् एकम् एव हि पदम् स्वाद्यं ] ते एक ज पद आस्वादवायोग्य छे [ विपदाम् अपदं ] के जे विपत्तिओनुं अपद छे (अर्थात् जेमां आपदाओ स्थान पामी शकती नथी) अने [ यत्पुरः ] जेनी आगळ [ अन्यानि पदानि ] अन्य (सर्व) पदो [ अपदानि एव भासन्ते ] अपद ज भासे छे.
भावार्थः — एक ज्ञान ज आत्मानुं पद छे. तेमां कोई पण आपदा प्रवेशी शकती नथी अने तेनी आगळ अन्य सर्व पदो अपदस्वरूप भासे छे (कारण के तेओ आकुळतामय छे — आपत्तिरूप छे). १३९.
वळी कहे छे के आत्मा ज्ञाननो अनुभव करे छे त्यारे आम करे छेः —
श्लोकार्थः — [ एक-ज्ञायकभाव-निर्भर-महास्वादं समासादयन् ] एक ज्ञायकभावथी भरेला महास्वादने लेतो, (ए रीते ज्ञानमां ज एकाग्र थतां बीजो स्वाद आवतो नथी माटे) [ द्वन्द्वमयं