254
यतः स्वयमेव ज्ञानतया विश्वसामान्यविशेषज्ञानशीलमपि ज्ञानमनादिस्वपुरुषापराध- प्रवर्तमानकर्ममलावच्छन्नत्वादेव बन्धावस्थायां सर्वतः सर्वमप्यात्मानमविजानदज्ञानभावेनैवेदमेव- मवतिष्ठते; ततो नियतं स्वयमेव कर्मैव बन्धः । अतः स्वयं बन्धत्वात् कर्म प्रतिषिद्धम् ।
gAthArtha — [ सः ] te AtmA [ सर्वज्ञानदर्शी ] (svabhAvathI) sarvane jANanAro tathA dekhanAro chhe topaN [ निजेन कर्मरजसा ] potAnA karmamaLathI [ अवच्छन्नः ] kharaDAyo – vyApta thayo – thako [ संसारसमापन्नः ] sansArane prApta thayelo te [ सर्वतः ] sarva prakAre [ सर्वम् ] sarvane [ न विजानाति ] jANato nathI.
TIkA — je pote ja gnAn hovAne lIdhe vishvane ( – sarva padArthone) sAmAnya- visheShapaNe jANavAnA svabhAvavALun chhe evun gnAn arthAt Atmadravya, anAdi kALathI potAnA puruShArthanA aparAdhathI pravartatA evA karmamaL vaDe lepAyun – vyApta thayun – hovAthI ja, bandh- avasthAmAn sarva prakAre sampUrNa evA potAne arthAt sarva prakAre sarva gneyone jANanArA evA potAne nahi jANatun thakun, A pramANe pratyakSha agnAnabhAve ( – agnAnadashAmAn) varte chhe; tethI e nakkI thayun ke karma pote ja bandhasvarUp chhe. mATe, pote bandhasvarUp hovAthI karmane niShedhavAmAn Avyun chhe.
bhAvArtha — ahIn paN ‘gnAn’ shabdathI AtmA samajavo. gnAn arthAt Atmadravya svabhAvathI to sarvane dekhanArun tathA jANanArun chhe parantu anAdithI pote aparAdhI hovAthI karma vaDe AchchhAdit chhe, ane tethI potAnA sampUrNa svarUpane jANatun nathI; e rIte agnAnadashAmAn varte chhe. A pramANe kevaLagnAnasvarUp athavA muktasvarUp AtmA karma vaDe lipta hovAthI agnAnarUp athavA baddharUp varte chhe, mATe e nakkI thayun ke karma pote ja bandhasvarUp chhe. tethI karmano niShedh karavAmAn Avyo chhe.