साध्यं स्वस्वाम्यंशव्यवहारेण ? न किमपि । तर्हि न कस्याप्यपोहकः, अपोहकोऽपोहक एवेति निश्चयः ।
अथ व्यवहारव्याख्यानम् — यथा च सैव सेटिका श्वेतगुणनिर्भरस्वभावा स्वयं कुडयादिपरद्रव्यस्वभावेनापरिणममाना कुडयादिपरद्रव्यं चात्मस्वभावेनापरिणमयन्ती कुडयादि- परद्रव्यनिमित्तकेनात्मनः श्वेतगुणनिर्भरस्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमाना कुडयादिपरद्रव्यं सेटिका- निमित्तकेनात्मनः स्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमानमात्मनः स्वभावेन श्वेतयतीति व्यवह्रियते, तथा चेतयितापि ज्ञानगुणनिर्भरस्वभावः स्वयं पुद्गलादिपरद्रव्यस्वभावेनापरिणममानः पुद्गलादि- परद्रव्यं चात्मस्वभावेनापरिणमयन् पुद्गलादिपरद्रव्यनिमित्तकेनात्मनो ज्ञानगुणनिर्भरस्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमानः पुद्गलादिपरद्रव्यं चेतयितृनिमित्तकेनात्मनः स्वभावस्य परिणामेनोत्पद्य- मानमात्मनः स्वभावेन जानातीति व्यवह्रियते
nathI. to pachhI apohak (arthAt tyAg karanAr) koIno nathI, apohak apohak ja chhe — e nishchay chhe.
(A rIte ahIn em batAvyun ke ‘AtmA paradravyane apohe chhe arthAt tyAge chhe’ — e vyavahArakathan chhe; ‘AtmA gnAnadarshanamay evA potAne grahe chhe’ — em kahevAmAn paN sva-svAmIansharUp vyavahAr chhe; ‘apohak apohak ja chhe’ — e nishchay chhe.)
have vyavahAranun vyAkhyAn karavAmAn Ave chhe —
jevI rIte shvetaguNathI bharelA svabhAvavALI te ja khaDI, pote bhInt-Adi paradravyanA svabhAve nahi pariNamatI thakI ane bhInt-Adi paradravyane potAnA svabhAve nahi pariNamAvatI thakI, bhInt-Adi paradravya jene nimitta chhe evA potAnA shvetaguNathI bharelA svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatI thakI, khaDI jene nimitta chhe evA potAnA ( – bhInt AdinA – ) svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatA bhInt-Adi paradravyane, potAnA ( – khaDInA – ) svabhAvathI shvet kare chhe — em vyavahAr karavAmAn Ave chhe; tevI rIte gnAnaguNathI bharelA svabhAvavALo chetayitA paN, pote pudgalAdi paradravyanA svabhAve nahi pariNamato thako ane pudgalAdi paradravyane potAnA svabhAve nahi pariNamAvato thako, pudgalAdi paradravya jene nimitta chhe evA potAnA gnAnaguNathI bharelA svabhAvanA pariNAm vaDe Upajato thako, chetayitA jene nimitta chhe evA potAnA ( – pudgalAdinA – ) svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatA pudgalAdi paradravyane, potAnA ( – chetayitAnA – ) svabhAvathI jANe chhe — em vyavahAr karavAmAn Ave chhe.
512