ye khalu pUrvamagnAnen baddhA mithyAtvAviratikaShAyayogA dravyAsravabhUtA pratyayA, te gnAnino dravyAntarabhUtA achetanapudgalapariNAmatvAt pRithvIpiNDasamAnA . te tu sarvepi- svabhAvat ev kArmANasharIreNaiv sambaddhA, na tu jIven . ata svabhAvasiddha ev dravyAsravAbhAvo gnAnina .
dravyAsravebhya svat ev bhinna .
nirAsravo gnAyak ek ev ..115..
[ka rmasharIreN ] (mAtra) kArmaN sharIrake sAth [baddhA ] bandhe hue hain .
TIkA : — jo pahale agnAnase bandhe hue mithyAtva, avirati, kaShAy aur yogarUp dravyAsravabhUt pratyay hain, ve anyadravyasvarUp pratyay achetan pudgalapariNAmavAle hain, isaliye gnAnIke liye miTTIke Dheleke samAn hain ( – jaise miTTI Adi pudgalaskandha hain vaise hI yah pratyay hain); ve to samasta hI, svabhAvase hI mAtra kArmaN sharIrake sAth bandhe hue hain — sambandhayukta hain, jIvake sAth nahIn; isaliye gnAnIke svabhAvase hI dravyAsravakA abhAv siddha hai .
bhAvArtha : — gnAnIke jo pahale agnAnadashAmen bandhe hue mithyAtvAdi dravyAsravabhUt pratyay hain ve to miTTIke DhelekI bhAnti pudgalamay hain, isaliye ve svabhAvase hI amUrtik chaitanyasvarUp jIvase bhinna hain . unakA bandha athavA sambandha pudgalamay kArmaNasharIrake sAth hI hai, chinmay jIvake sAth nahIn . isaliye gnAnIke dravyAsravakA abhAv to svabhAvase hI hai . (aur gnAnIke bhAvAsravakA abhAv honese, dravyAsrav navIn karmonke AsravaNake kAraN nahIn hote, isaliye is dRuShTise bhI gnAnIke dravyAsravakA abhAv hai .)..169..
ab isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain : —
shlokArtha : — [bhAvAsrav-abhAvam prapanna ] bhAvAsravonke abhAvako prApta aur [dravyAsravebhya svata ev bhinna ] dravyAsravonse to svabhAvase hI bhinna [ayan gnAnI ] yah gnAnI — [sadA gnAnamay-ek -bhAva ] jo ki sadA ek gnAnamay bhAvavAlA hai — [nirAsrava ] nirAsrav hI hai, [ek : gnAyak : ev ] mAtra ek gnAyak hI hai .
268