shaktiko bArambAr sparsha karatA hai arthAt pariNatiko svarUpake prati bArambAr unmukh kiyA karatA
hai . isaprakAr sakal paravRuttiko ukhAD karake kevalagnAn pragaT karatA hai .
‘buddhipUrvak’ aur ‘abuddhipUrvak’ kA artha isaprakAr hai : — jo rAgAdipariNAm ichchhA sahit hote hain so buddhipUrvak hain aur jo ichchhA rahit — paranimittakI balavattAse hote hain so abuddhipUrvak hain . gnAnIke jo rAgAdipariNAm hote hain ve sabhI abuddhipUrvak hI hain; savikalpa dashAmen honevAle rAgAdipariNAm gnAnIko gnAt to hain tathApi ve abuddhipUrvak hain, kyonki ve binA hI ichchhAke hote hain .
(paNDit rAjamalajIne is kalashakI TIkA karate hue ‘buddhipUrvak’ aur ‘abuddhipUrvak’ kA artha isaprakAr kiyA hai : — jo rAgAdipariNAm manake dvArA, bAhya viShayonkA avalamban lekar pravartate hue jIvako svayamko gnAt hote hain tathA dUsaronko bhI anumAnase gnAt hote hain ve pariNAm buddhipUrvak hain; aur jo rAgAdipariNAm indriy-manake vyApArake atirikta mAtra mohodayake nimittase hote hain tathA jIvako gnAt nahIn hote ve abuddhipUrvak hain . in abuddhipUrvak pariNAmonko pratyakSha gnAnI jAnatA hai aur unake avinAbhAvI chihnonse ve anumAnase bhI gnAt hote hain .) .116.
ab shiShyakI AshankAkA shlok kahate hain : —
shlokArtha : — ‘[sarvasyAm ev dravyapratyayasantatau jIvantyAn ] gnAnIke samasta dravyAsravakI santati vidyamAn hone par bhI [kuta ] yah kyon kahA hai ki [gnAnI ] gnAnI [nityam ev ] sadA hI [nirAsrava ] nirAsrav hai ?’ — [iti chet mati ] yadi terI yah mati (AshankA) hai to ab usakA uttar kahA jAtA hai .117.
ab, pUrvokta AshankAke samAdhAnArtha gAthA kahate hain : —