Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 295.

< Previous Page   Next Page >


Page 433 of 642
PDF/HTML Page 466 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
mokSha adhikAr
433
Atmabandhau dvidhA kRutvA kin kartavyamiti chet
jIvo bandho ya tahA chhijjanti salakkhaNehin Niyaehin .
bandho chhededavvo suddho appA ya ghettavvo ..295..
jIvo bandhashcha tathA chhidyete svalakShaNAbhyAn niyatAbhyAm .
bandhashchhettavya shuddha AtmA cha gRuhItavya ..295..

Atmabandhau hi tAvanniyatasvalakShaNavignAnen sarvathaiv chhettavyau; tato rAgAdilakShaNa samasta ev bandho nirmokta vya, upayogalakShaNa shuddha Atmaiv gRuhItavya . etadev kilAtma- bandhayordvidhAkaraNasya prayojanan yadbandhatyAgen shuddhAtmopAdAnam .

‘AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie’ aisA prashna hone par uttar dete hain :

chhedan hove jIv-bandhakA jahan niyat nij-nij chihnase .
vahAn chhoDanA is bandhako, jIv grahaN karanA shuddhako ..295..

gAthArtha :[tathA ] isaprakAr [jIva bandha cha ] jIv aur bandha [niyatAbhyAm svalakShaNAbhyAn ] apane nishchit svalakShaNonse [chhidyete ] chhede jAte hain . [bandha ] vahAn, bandhako [chhettavya ] chhedanA chAhie arthAt chhoDanA chAhie [cha ] aur [shuddha AtmA ] shuddha AtmAko [gRuhItavya ] grahaN ka ranA chAhie .

TIkA :AtmA aur bandhako pratham to unake niyat svalakShaNonke vignAnase sarvathA hI chhed arthAt bhinna karanA chAhie; tatpashchAt, rAgAdik jisakA lakShaN hain aise samasta bandhako to chhoDanA chAhie tathA upayog jisakA lakShaN hai aise shuddha AtmAko hI grahaN karanA chAhie . vAstavamen yahI AtmA aur bandhako dvidhA karanekA prayojan hai ki bandhake tyAgase (arthAt bandhakA tyAg karake) shuddha AtmAko grahaN karanA ..295..

bhAvArtha :shiShyane prashna kiyA thA ki AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie ? usakA yah uttar diyA hai ki bandhakA to tyAg karanA aur shuddha AtmAkA grahaN karanA .

(‘AtmA aur bandhako pragnAke dvArA bhinna to kiyA, parantu AtmAko kisake dvArA grahaN kiyA jAye ?’is prashnakI tathA usake uttarakI gAthA kahate hain :)

55