Atmabandhau hi tAvanniyatasvalakShaNavignAnen sarvathaiv chhettavyau; tato rAgAdilakShaNa samasta ev bandho nirmokta vya, upayogalakShaNa shuddha Atmaiv gRuhItavya . etadev kilAtma- bandhayordvidhAkaraNasya prayojanan yadbandhatyAgen shuddhAtmopAdAnam .
‘AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie’ aisA prashna hone par uttar dete hain : —
gAthArtha : — [tathA ] isaprakAr [jIva bandha cha ] jIv aur bandha [niyatAbhyAm svalakShaNAbhyAn ] apane nishchit svalakShaNonse [chhidyete ] chhede jAte hain . [bandha ] vahAn, bandhako [chhettavya ] chhedanA chAhie arthAt chhoDanA chAhie [cha ] aur [shuddha AtmA ] shuddha AtmAko [gRuhItavya ] grahaN ka ranA chAhie .
TIkA : — AtmA aur bandhako pratham to unake niyat svalakShaNonke vignAnase sarvathA hI chhed arthAt bhinna karanA chAhie; tatpashchAt, rAgAdik jisakA lakShaN hain aise samasta bandhako to chhoDanA chAhie tathA upayog jisakA lakShaN hai aise shuddha AtmAko hI grahaN karanA chAhie . vAstavamen yahI AtmA aur bandhako dvidhA karanekA prayojan hai ki bandhake tyAgase ( – arthAt bandhakA tyAg karake) shuddha AtmAko grahaN karanA ..295..
bhAvArtha : — shiShyane prashna kiyA thA ki AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie ? usakA yah uttar diyA hai ki bandhakA to tyAg karanA aur shuddha AtmAkA grahaN karanA .
(‘AtmA aur bandhako pragnAke dvArA bhinna to kiyA, parantu AtmAko kisake dvArA grahaN kiyA jAye ?’ — is prashnakI tathA usake uttarakI gAthA kahate hain : — )