yaddhi yatra bhavati tattadghAte hanyat ev, yathA pradIpaghAte prakAsho hanyate; yatra cha yadbhavati tattadghAte hanyat ev, yathA prakAshaghAte pradIpo hanyate . yattu yatra na bhavati tattadghAte na hanyate, yathA ghaTaghAte ghaTapradIpo na hanyate; yatra cha yanna bhavati tattadghAte na hanyate, yathA ghaTapradIpaghAte ghaTo na hanyate . athAtmano dharmA darshanagnAnachAritrANi pudgaladravyaghAtepi na hanyante, na cha darshanagnAnachAritrANAn ghAtepi pudgaladravyan hanyate; evan darshanagnAnachAritrANi pudgaladravye na bhavantItyAyAti; anyathA tadghAte pudgaladravya-
(isaprakAr) [ye kechit ] jo koI [jIvasya guNA ] jIvake guN hain, [te khalu ] ve vAstavamen [pareShu dravyeShu ] par dravyamen [na santi ] nahIn hain; [tasmAt ] isaliye [samyagdRuShTe ] samyagdRuShTike [viShayeShu ] viShayonke prati [rAga tu ] rAg [na asti ] nahIn hai .
[cha ] aur [rAga dveSha moha ] rAg, dveSh aur moh [jIvasya ev ] jIvake hI [ananyapariNAmA ] ananya (ek rUp) pariNAm hain, [eten kAraNen tu ] is kAraNase [rAgAdaya ] rAgAdik [shabdAdiShu ] shabdAdi viShayommen (bhI) [na santi ] nahIn hain .
(rAgadveShAdi na to samyagdRuShTi AtmAmen hain aur na jaD viShayommen, ve mAtra agnAnadashAmen rahanevAle jIvake pariNAm hain .)
TIkA : — vAstavamen jo jisamen hotA hai vah usakA ghAt hone par naShTa hotA hI hai (arthAt AdhArakA ghAt hone par AdheyakA ghAt ho hI jAtA hai), jaise dIpakake ghAt hone par (usamen rahanevAlA) prakAsh naShTa ho jAtA hai; tathA jisamen jo hotA hai vah usakA nAsh hone par avashya naShTa ho jAtA hai (arthAt AdheyakA ghAt hone par AdhArakA ghAt ho jAtA hI hai), jaise prakAshakA ghAt hone par dIpakakA ghAt ho jAtA hai . aur jo jisamen nahIn hotA vah usakA ghAt hone par naShTa nahIn hotA, jaise ghaDekA nAsh hone par 1ghaT-pradIpakA nAsh nahIn hotA; tathA jisamen jo nahIn hotA vah usakA ghAt hone par naShTa nahIn hotA, jaise ghaT-pradIpakA ghAt hone par ghaTakA nAsh nahIn hotA . (isaprakArase nyAy kahA hai .) ab, AtmAke dharma — darshan, gnAn aur chAritra — pudgaladravyakA ghAt hone par bhI naShTa nahIn hote aur darshan-gnAn-chAritrakA ghAt hone par bhI 1ghaT-pradIp = ghaDemen rakhA huA dIpak . (paramArthata dIpak ghaDemen nahIn hai, ghaDemen to ghaDeke hI guN hain) .