vA.nChatyuchChaladachChachitpariNaterbhinna.n pashuH ki.nchan .
syAdvAdI tadanityatA.n parimR^isha.nshchidvastuvR^ittikramAt ..261..
to, yadyapi j~nAn j~neyAnusAr utpanna-vinaShTa hotA hai phi ra bhI, chaitanyabhAvakA nitya uday anubhav karatA
huA jItA hai — nAshako prApta nahI.n hotA.
shlokArtha : — [pashuH ] pashu arthAt ekAntavAdI aj~nAnI, [Ta.nkotkIrNa vishuddhabodh- visar-AkAr-Atma-tattva-AshayA ] Ta.nkotkIrNa vishuddha j~nAnake vistArarUp ek-AkAr (sarvathA nitya) AtmatattvakI AshAse, [uchChalat-achCha-chitpariNateH bhinna.n ki~nchan vA~nChati ] uChalatI huI nirmal chaitanyapariNatise bhinna kuCh (Atmatattvako) chAhatA hai (kintu aisA koI Atmatattva hai nahI.n); [syAdvAdI ] aur syAdvAdI to, [chid-vastu-vR^itti-kramAt tad- anityatA.n parimR^ishan ] chaitanyavastukI vR^ittike ( – pariNatike, paryAyake) kram dvArA usakI anityatAkA anubhav karatA huA, [nityam j~nAna.n anityatA parigame api ujjvala.n AsAdayati ] nitya aise j~nAnako anityatAse vyApta hone par bhI ujjval ( – nirmal) mAnatA hai — anubhav karatA hai.
bhAvArtha : — ekAntavAdI j~nAnako sarvathA ekAkAr — nitya prApta karanekI vA.NChAse, utpanna honevAlI aur nAsh honevAlI chaitanyapariNatise pR^ithak kuCh j~nAnako chAhatA hai; parantu pariNAmake atirikta koI pR^ithak pariNAmI to nahI.n hotA. syAdvAdI to yah mAnatA hai ki — yadyapi dravyApekShAse j~nAn nitya hai tathApi kramashaH utpanna honevAlI aur naShTa honevAlI chaitanyapariNatike kramake kAraN j~nAn anitya bhI hai; aisA hI vastusvabhAv hai.
hai — samajhA detA hai’ is arthakA kAvya kahA jAtA hai : —