ਪੂਰ੍ਵਰਂਗ
(ਪ੍ਰਥਮ ੩੮ ਗਾਥਾਓਂਮੇਂ ਰਂਗਭੂਮਿਸ੍ਥਲ ਬਾਁਧਾ ਹੈ,
ਉਸਮੇਂ ਜੀਵ ਨਾਮਕੇ ਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਕਹਾ ਹੈ
.
)
ਮਂਗਲਾਚਰਣ, ਗ੍ਰਨ੍ਥਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾ ............................
ਯਹ ਜੀਵ-ਅਜੀਵਰੂਪ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਤ੍ਮਕ ਲੋਕ ਹੈ,
ਇਸਮੇਂ ਧਰ੍ਮ, ਅਧਰ੍ਮ, ਆਕਾਸ਼, ਕਾਲ ਯੇ ਚਾਰ
ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਤੋ ਸ੍ਵਭਾਵਪਰਿਣਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਹੀ ਹੈਂ ਔਰ
ਜੀਵ-ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਅਨਾਦਿਕਾਲਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ
ਵਿਭਾਵਪਰਿਣਤਿ ਭੀ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼, ਰਸ, ਗਂਧ,
ਵਰ੍ਣ ਔਰ ਸ਼ਬ੍ਦਰੂਪ ਮੂਰ੍ਤਿਕ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੋ ਦੇਖਕਰ
ਯਹ ਜੀਵ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਰੂਪ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ ਔਰ
ਇਸਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਪੁਦ੍ਗਲ ਕਰ੍ਮਰੂਪ ਹੋਕਰ ਜੀਵਕੇ
ਸਾਥ ਬਁਧਤਾ ਹੈ
.
ਇਸ ਤਰਹ ਇਨ ਦੋਨੋਂਕੀ
ਅਨਾਦਿਸੇ ਬਂਧਾਵਸ੍ਥਾ ਹੈ
.
ਜੀਵ ਜਬ ਨਿਮਿਤ੍ਤ
ਪਾਕਰ ਰਾਗਾਦਿਰੂਪ ਨਹੀਂ ਪਰਿਣਮਤਾ ਤਬ ਨਵੀਨ
ਕਰ੍ਮ ਨਹੀਂ ਬਂਧਤੇ, ਪੁਰਾਨੇ ਕਰ੍ਮ ਝੜ ਜਾਤੇ ਹੈਂ,
ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੋਤੀ ਹੈ; ਐਸੇ ਜੀਵਕੀ ਸ੍ਵਸਮਯ-
ਪਰਸਮਯਰੂਪ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਹੈ
.
ਜਬ ਜੀਵ
ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਚਾਰਿਤ੍ਰਭਾਵਰੂਪ ਅਪਨੇ ਸ੍ਵ-
ਭਾਵਰੂਪ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ ਤਬ ਸ੍ਵਸਮਯ ਹੋਤਾ ਹੈ
ਔਰ ਜਬ ਤਕ ਮਿਥ੍ਯਾ-ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨ-ਚਾਰਿਤ੍ਰਰੂਪ
ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ ਤਬ ਤਕ ਵਹ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਮੇਂ ਠਹਰਾ
ਹੁਆ ਪਰਸਮਯ ਹੈ, ਐਸਾ ਕਥਨ
. ..............
ਜੀਵਕੇ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਕੇ ਸਾਥ ਬਂਧ ਹੋਨੇਸੇ
ਪਰਸਮਯਪਨ ਹੈ ਸੋ ਸੁਨ੍ਦਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ
ਇਸਮੇਂ ਜੀਵ ਸਂਸਾਰਮੇਂ ਭ੍ਰਮਤਾ ਅਨੇਕ ਤਰਹਕੇ ਦੁਃਖ
ਪਾਤਾ ਹੈ; ਇਸਲਿਯੇ ਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਸ੍ਥਿਰ ਹੋ — ਸਬਸੇ
ਜੁਦਾ ਹੋ ਅਕੇਲਾ ਸ੍ਥਿਰ ਹੋ — ਤਭੀ ਸੁਨ੍ਦਰ
(ਠੀਕ) ਹੈ
. ...................................
ਜੀਵਕੇ ਜੁਦਾਪਨ ਔਰ ਏਕਪਨਾਕਾ ਪਾਨਾ ਦੁਰ੍ਲਭ ਹੈ;
ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਬਂਧਕੀ ਕਥਾ ਤੋ ਸਭੀ ਪ੍ਰਾਣੀ ਕਰਤੇ ਹੈਂ,
ਏਕਤ੍ਵਕੀ ਕਥਾ ਵਿਰਲੇ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਕਿ
ਦੁਰ੍ਲਭ ਹੈ, ਉਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਕਥਨ
. ............
ਇਸ ਕਥਾਕੋ ਹਮ ਸਰ੍ਵ ਨਿਜ ਵਿਭਵਸੇ ਕਹਤੇ ਹੈਂ,
ਉਸਕੋ ਅਨ੍ਯ ਜੀਵ ਭੀ ਅਪਨੇ ਅਨੁਭਵਸੇ ਪਰੀਕ੍ਸ਼ਾ
ਕਰ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨਾ
. ............................
ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯਸੇ ਦੇਖਿਯੇ ਤੋ ਜੀਵ ਅਪ੍ਰਮਤ੍ਤ-ਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਦੋਨੋਂ
ਦਸ਼ਾਓਂਸੇ ਜੁਦਾ ਏਕ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਮਾਤ੍ਰ ਹੈ, ਜੋ
ਜਾਨਨੇਵਾਲਾ ਹੈ ਵਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਉਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ
.
ਇਸ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਮਾਤ੍ਰ ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਦਰ੍ਸ਼ਨ-ਜ੍ਞਾਨ-
ਚਾਰਿਤ੍ਰਕੇ ਭੇਦਸੇ ਭੀ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧਪਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜ੍ਞਾਯਕ
ਹੈ ਵਹ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ ਹੈ
. ........................
ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਕਹਤਾ ਹੈ; ਉਸ
ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਕੇ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾ ਪ੍ਰਯੋਜਨ
. ..........
ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯ ਪਰਮਾਰ੍ਥਕਾ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕ ਕੈਸੇ
ਹੈ ? .............................................
ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯ ਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥ ਔਰ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯ ਅਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥ ਕਹਾ
ਗਯਾ ਹੈ
. ........................................
ਜੋ ਸ੍ਵਰੂਪਕੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਪਰਮਭਾਵਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋ ਗਯੇ
ਉਨਕੋ ਤੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯ ਹੀ ਪ੍ਰਯੋਜਨਵਾਨ ਹੈ, ਔਰ ਜੋ
ਸਾਧਕ ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ ਹੈਂ ਉਨਕੇ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯ ਭੀ
ਪ੍ਰਯੋਜਨਵਾਨ ਹੈ, ਐਸਾ ਕਥਨ
. ................
ਜੀਵਾਦਿਤਤ੍ਤ੍ਵੋਂਕੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯਸੇ ਜਾਨਨਾ ਸੋ ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵ
ਹੈ, ਐਸਾ ਕਥਨ
. ..............................
ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯਕਾ ਵਿਸ਼ਯਭੂਤ ਆਤ੍ਮਾ ਬਦ੍ਧਸ੍ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਟ, ਅਨ੍ਯ,
ਵਿਸ਼ਯਾਨੁਕ੍ਰਮਣਿਕਾ
ਵਿਸ਼ਯ
ਗਾਥਾ
ਵਿਸ਼ਯ
ਗਾਥਾ
੧
੨
੩
੪
੫
੬
੭
੮
੯-੧੦
੧੧
੧੨
੧੩
[੨੩ ]