नयन्मोक्षं साक्षात्पुरुषमुपलम्भैकनियतम् ।
परं पूर्णं ज्ञानं कृतसकलकृत्यं विजयते ।।१-१८०।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘इदानीं पूर्णं ज्ञानं विजयते’’ (इदानीम्) ahInthI sharU karIne (पूर्णं ज्ञानं) shuddha gnAn arthAt samasta AvaraNano vinAsh thatAn thAy chhe je shuddha vastuno prakAsh te (विजयते) AgAmI anant kAL paryant te ja rUpe rahe chhe, anyathA thato nathI. kevun chhe shuddha gnAn? ‘‘कृतसकलकृत्यं’’ (कृत) karyo chhe (सकलकृत्यं) karavAyogya samasta karmano vinAsh jeNe, evun chhe. vaLI kevun chhe? ‘‘उन्मज्जत्सहजपरमानन्दसरसं’’ (उन्मज्जत्) anAdi kALathI gayun hatun te pragaT thayun chhe evun je (सहजपरमानन्द) dravyanA svabhAvarUpe pariNamatun anAkulatvalakShaN atIndriy sukh, tenAthI (सरसं) sanyukta chhe. bhAvArtha Am chhe ke mokShanun phaL atIndriy sukh chhe. shun karatun thakun gnAn pragaT thAy chhe? ‘‘पुरुषम् साक्षात् मोक्षं नयत्’’ (पुरुषम्) jIvadravyane (साक्षात् मोक्षं) sakaL karmano vinAsh thatAn shuddhatva-avasthAnA pragaTapaNArUp (नयत्) pariNamAvatun thakun. bhAvArtha Am chhe ke ahInthI Arambh karIne sakaLakarmakShayalakShaN mokShanA svarUpanun nirUpaN karavAmAn Ave chhe. vaLI kevun chhe? ‘‘परं’’ utkRuShTa chhe. vaLI kevun chhe? ‘‘उपलम्भैकनियतम्’’ ek nishchayasvabhAvane prApta chhe. shun karato thako AtmA mukta thAy chhe? ‘‘बन्धपुरुषौ द्विधाकृत्य’’ (बन्ध) dravyakarma-