70 ]
[ sarvagna sattāsvarūp
je gnān dvārā vastunun svarūp ayathārtha bhāse te gnānanun
nām ja apramāṇagnān chhe, tenā traṇ bhed chhe. sanshay, viparyay
ane anadhyavasāy. tyān vastuno nirṇay karavāmān sāchā lakṣhaṇano
āshray to na āve ane 1sapakṣha tathā 2parapakṣhamān 3niyat je
4sādhāraṇadharma tenā āshrayathī nirṇay kare, to tyān banne pakṣha
prabal bhāse tyāre shikhil arthāṅkit thaī betaraphī gnānanun rahevun
tenun nām sanshayagnān chhe. vaḷī viparīt eṭale ulaṭā lakṣhaṇanā
āshrayathī vastunā svarūpano nirṇay karavo arthāt anyathā
guṇomān yathārthabuddhi karavī tenun nām viparyayagnān chhe. tathā gney,
gnānamān to āve paṇ pachhī abhiprāy, svarūp ityādino
nirṇay na karavo tenun nām anadhyavasāyagnān chhe. evā
doṣhasahit gnān vaḍe vastunā sāchā svarūpano nishchay na thāy.
tyāre te kahe chhe ke – sarva vastuonun sāchun svarūp to
kevalagnān vinā sarvathā na bhāse, to kevalī vinā badhānun gnān
1. sapakṣha = jyān sādhya rahevāno nishchay hoy tene sapakṣha kahe chhe.
dā.ta. līlā baḷataṇathī maḷelī agnivāḷun rasoīghar (jyān
sādhya dhūmāḍo hovānī chokkasatā chhe).
2. vipakṣha = jyān sādhya na hovāno nishchay hoy. dā.ta. agnithī
tapelo loḍhāno goḷo (jyān sādhya dhūmāḍo na hovāno
nishchay chhe.)
3. niyat = rahenār.
4. sādhāraṇadharma = sapakṣha ane vipakṣha bannemān rahenār.