72 ]
[ sarvagna sattāsvarūp
vaḷī laukikakāryomān paṇ jyān sanshay ādi traṇe gnān
āve chhe tyān laukikakāryane paṇ bagāḍe ja chhe, māṭe jo tamāro
sarvagnanī sattā ādinā sāchā nirṇayano abhiprāy chhe to tamārā
gnānamānthī e traṇe doṣhone dūr karī potānā gnānane pramāṇarūp
karo. tyāre te kahe chhe ke – traṇadoṣh rahit pramāṇagnānanā keṭalā
bhed chhe, vā amane kayun gnān thavā yogya chhe, vā ā prakaraṇamān
kayā bhedanun prayojan paḍashe? te kaho. teno uttar —
pramāṇagnānanā 13 bhed chhe, kevalagnān, manaḥparyayagnān,
avadhignān, sparshan – rasanā – ghāṇ – chakṣhu ane shrotragnān,
smr̥utignān, pratyabhignān, tarkagnān, anumānagnān ane
āgamagnān ādi, tyāre te kahe chhe ke – tenun svarūp shun chhe? te
sāmānyarūpathī ahīn kahevāmān āve chhe tathā visheṣharūpathī
pramāṇanirṇayamān lakhīshun.
1. tyān lokamān rahelān je sarva dravyo vā alokākāsh
temanān trikālavartī anant guṇaparyāyo sahit ek kālamān
yathāvat jāṇe, tenun nām kevaḷagnān chhe.
2. saraḷarūp vā vakrarūp chintvan karatā jīvanā chintavanane
jāṇe, te gnānanun nām manaḥparyayagnān chhe.
3. mūrtik pudgalonā skandhane vā sūkṣhmaparamāṇuone ek
kāḷamān ek gneyane tenā (gneyanā) dravya, kṣhetra, kālanī
maryādāsahit spaṣhṭa jāṇe, tenun nām avadhignān chhe.