80 ]
[ sarvagna sattāsvarūp
16. svarūpasādhan vaḍe vastuno nirṇay karavo; jem ke –
koīnā putrane sundar kapaḍān – bahu mūlyavān ghareṇān paherelān
joīne vā udāratāpūrvak tene dhan kharchato joīne, evo nishchay
karavo ke ā bhāgyavān pitāno putra chhe; tene svarūpasādhanahetu
kahe chhe.
17. dravyarūp sādhan vaḍe vastuno nirṇay karavo, jem ke –
ā lāḍu bilakul sārā nahi hoy, kem ke temān kharāb chīnī
(khāṇḍ) paḍī chhe; te dravyarūp sādhan chhe.
18. kṣhetra dvārā vastuno nishchay karavo, jem ke – phalāṇā
uttamakṣhetramān ā dhānya utpanna thayun chhe māṭe ā dhānya uttam
chhe, e pramāṇe kṣhetrarūp sādhan chhe.
19. kāl dvārā vastuno nirṇay karavo te kālarūp sādhan
chhe. tathāḥ —
20. bhāv dvārā vastuno nishchay karavo te bhāvarūp
sādhan chhe.
e pramāṇe sādhanonun svarūp kahyun, paṇ te asiddha,
viruddha, anaikāntik tathā akiñchitkararūp chār dūṣhaṇothī
(hetvābhās) rahit hoy, ke jethī sādhya nishchayathī avashya siddha
thāy ja ane jenā vinā na ja siddha thāy te sādhan chhe; tenāthī
viparīt sādhan patitarūp (sadoṣh) chhe. evān (nirdoṣh) sādhan
vā draṣhṭānt grahaṇ karavān te tarkapramāṇ chhe.