adhayAy 17 mo
[shuddha chidrUpamAn prem vadhe te mATe vAstavik
sukhanun pratipAdan]
मुक्ताविद्रुमरत्नधातुरसभूवस्त्रान्नरुग्भूरुहां
स्त्रीभाश्वाहिगवां नृदेवविदुषां पक्षांबुगानामपि ।
प्रायः संतिपरीक्षकाः भुवि सुखस्यात्यल्पका हा यतो
दृश्यंते खभवे रताश्च बहुवः सौख्ये च नातींद्रिये ।।१।।
motI pravAl ratna dhAAtu ras bhUmi vastra suranar vyAdhiA,
anna vRukSha strI nAg ashva ke pashu pakShI vidvAnAdi;
bahu parIkShak enA jagamAn £ndriy sukh Asakat dise,
viralA mAtra parIkShak jagamAn rakat atIndriy saukhya viShe. 1.
artha : — motI, paravALAn, ratna, dhAtu, ras, pRithvI, vastra, anna,
rog ane vRukShonA strI, hAthI, ghoDA, sarpa, gAy, baLadanA, manuShya, dev
ane vidvAno, pakShIo tathA jaLachar jIvonA jagatamAn prAye ghaNA
parIkShako chhe paN khedanI vAt chhe, ke satsukhanA ati alpa parIkShako chhe,
kAraN ke indriyajanya sukhamAn mukhyatve saghaLA rakta chhe, atIndriyasukhamAn
rakta dekhAtA nathI. 1.
निर्द्रव्यं स्ववशं निजस्थमभयं नित्यं निरीहं शुभं
निर्द्वंदं निरुपद्रवं निरुपमं निर्बंधमूहातिगं ।
उत्कृष्टं शिवहेत्वदोषममलं यद्दुर्लभं केवलं
स्वात्मोत्थं सुखमीदृशं च स्वभवं तस्माद्विरुद्धं भवेत् ।।२।।