: સપદક :
રામજી માણેકચંદ દોશી
જે પોતાની પ્રભુતાને ઓળખે
• ત પ્રભ થય •
(પરમ પૂજ્ય સદ્ગુરુદેવ શ્રી કાનજી સ્વામીના વ્યાખ્યાનમાંથી. લાઠી તા. ૭ – ૪ – ૪)
પ્રભુ! તું જ્ઞાનસ્વરૂપ છો, તું સમજી શકે એવો છો–એમ જાણીને તને સમજાવીએ છીએ; ‘ન સમજાય’
એવું શલ્ય જ તને સમજવામાં આડું આવે છે. ભગવંત! ન સમજાય એ વાત કાઢી નાખ. આવો મનુષ્ય દેહ અને
સત્ સમજવાના આવા ઉત્તમ ટાણાં મળ્યાં અને સત્ ન સમજાય એમ બને જ કેમ? ચૈતન્ય બળથી ભગવાન
આત્મા ભરચક પડ્યો છે, એ બળ અંતર તરફ વળે તો વીતરાગ થાય. અનંત–અનંત આત્માઓ સ્વભાવનું
ભાન કરીને મુક્ત થઈ ગયા છે; દરેક આત્મા ભાન કરી શકે છે.
અનંતકાળથી સંસારમાં રખડયો તે પરની ભૂલથી નથી રખડયો, પણ પોતાની ભૂલથી રખડયો છે.
ભગવાન થયા તે તો પરિપૂર્ણ સ્વરૂપ પામેલા વીતરાગ છે, તે કોઈ ઉપર કૃપા કે અકૃપા કરે નહીં, તેમણે તો માર્ગ
દર્શાવ્યો–તે માર્ગે ચાલે તો જીવનું કલ્યાણ થાય.
દેહ–મન–વાણીના સાધનથી ત્રણ કાળમાં ધર્મ થાય નહીં. અહીં તો મોક્ષની (મોક્ષ થાય એવી) વાત છે,
જન્મ–મરણનો અંત લાવવો હોય તેની વાત છે. સ્વભાવને ઓળખ્યા વગર જન્મ–મરણનો અંત કોઈ રીતે આવે
તેમ નથી, આ વાતનો વિવેક લાવવો પણ કઠણ થઈ પડ્યો છે. ભગવાન આત્મા પોતે પ્રભુ છે–પણ...એણે એના
અંતર જાતના પંથને પ્રીતિથી કદી સાંભળ્યો નથી.
અંતર (ચૈતન્ય) શક્તિનું સામર્થ્ય પરિપૂર્ણ છે, પણ અનાદિથી દ્રષ્ટિ પર ઉપર ગઈ છે એટલે તેને પોતાનું
પરિપૂર્ણ સ્વરૂપ ભાસતું નથી.
મોક્ષમાર્ગ તેનું નામ કે આત્મભાન સહિત આત્માની સ્થિરતામાં રહી આગળ વધે; તે મોક્ષમાર્ગ કહો,
અમૃતમાર્ગ કહો કે સ્વરૂપ માર્ગ કહો! જેઓ પ્રભુ થયા તે બહારના સાધનથી નથી થયા, પણ અંતર સ્વરૂપના
સામર્થ્યથી થયા છે. બધા આત્મા શક્તિપણે પ્રભુ સ્વરૂપ છે, જે પોતાની પ્રભુતાને ઓળખે તે પ્રભુ થાય છે.
વાર્ષિક લવાજમ છુટક નકલ
અઢી રૂપિયા ચાર આના
• શિષ્ટ સાહિત્ય ભંડાર, દાસ કુંજ, મોટા આંકડિયા – કાઠિયાવાડ •