: 134 : Atmadharma : vaishAkh : 2472 :
chetan dravya AtmA chhe, AtmA chaitanya svarUp chhe, chaitanyaguN Atmadravyane Ashrit rahel chhe; kAyam
TakanAr AtmadravyanA Ashraye gnAn rahelun chhe, dravyanA Ashraye rahel hovAthI gnAn te guN chhe. arihantonA guNane
joIne pote AtmAnA guNo kevA chhe te nakkI kare chhe. jevo arihantano svabhAv chhe tevo ja mAro svabhAv chhe.
dravya–guN trikALI chhe, tenA kShaNakShaNavartI bhedo te paryAyo chhe. paryAyanI maryAdA ek ja samay pUratI chhe,
ek ja samayanI maryAdA hovAthI be paryAyo kadI bhegI thatI nathI. paryAyo ekabIjAmAn apravRutta chhe, ek paryAy
bIjI paryAyamAn AvatI nathI; AthI pahelI paryAy vikArarUp hovA chhatAn bIjI paryAy mArA svabhAvathI hun
nirvikArI karI shakun chhun. eTale vikAr ek samay pUrato chhe ane vikArarahit svabhAv trikAL chhe. paryAy ek
samay pUratI ja chhe em jANatAn vikAranun kShaNikapaNun chhe em pratIt thAy chhe. A pramANe arihant sAthe
sarakhAmaNI karIne potAnA svarUpamAn tenI meLavaNI kare chhe.
chetananI ek samayavartI paryAyo te badhI gnAnanI ja gAnTho chhe, paryAyano sambandh chaitanya sAthe chhe, kharekhar
rAg te chaitanyanI paryAy nathI kemake arihantanI paryAyamAn rAg nathI. jeTalun arihantanI paryAyamAn hoy teTalun ja
A AtmAnI paryAyanun svarUp chhe.
avasthA samay samayanI maryAdAvALI chhe, ek avasthAno bIjA samaye nAsh thAy chhe tethI ek
avasthAmAnthI bIjI avasthA Ave nahi, paN dravyamAnthI ja avasthA Ave chhe, mATe pahelAnn dravyanun svarUp
batAvyun; avasthAmAn vikAr te svarUp nathI paN guN jevI ja nirvikAr avasthA joIe, ethI pachhI guNanun
svarUp batAvyun; rAg ke vikalpamAnthI paryAy pragaTatI nathI kemake paryAyo ek bIjAmAn pravartatI nathI. paryAyane
chiddavivartananI granthi kem kIdhI? paryAy pote to ek samay pUratI chhe parantu ek samayanI paryAyavaDe trikALI
dravyane jANavAnun sAmarthya chhe. ek ja samayanI paryAyamAn trikALI dravyano nirNay samAy chhe–evun paryAyanun sAmarthya
batAvavA tene chiddavivartananI granthi kIdhI chhe.
arihantane kevaLagnAnadashA varte chhe, kevaLagnAnadashA te chiddavivartananI kharI granthi chhe, adhUrUn gnAn te svarUp
nathI. kevaLagnAn thatAn ek ja paryAyamAn lokAlokanun gnAn samAy chhe, mati–shrutaparyAyamAn paN ghaNA ghaNA
bhAvono nirNay samAy chhe.
bhale paryAy pote ek samayanI chhe topaN te ek samayamAn sarvagnanA paripUrNa dravya–guN–paryAyane potAnA
gnAnamAn samAvI de chhe, AkhA arihantano nirNay ek samayamAn karI letI hovAthI paryAy te chaitanyanI gAnTh chhe.
arihantanI paryAy sarvataH vishuddha chhe, e vishuddha paryAyane khyAlamAn lIdhI te vakhate potAne tevI paryAy
vartamAn vartatI nathI chhatAn ‘mArI avasthAnun svarUp anant gnAn shaktirUp sampUrNa chhe, rAgAdi te mArI paryAyanun
mUL svarUp nathI’ Am nirNay thAy chhe.
A rIte arihantanA lakShe dravya–guN–paryAyasvarUpe potAnA AtmAne shubhavikalpa vaDe jANyo. A rIte
dravya–guN–paryAyanA svarUpane ek sAthe jANI leto jIv pachhI shun kare chhe ane teno moh kyAre nAsh pAme chhe te
have kahe chhe.
“have e rIte.........avashyamev pralay pAme chhe.” (gAthA80 TIkA, pAnun 119)
dravya–guN–paryAyanun yathArtha svarUp jANatAn trikALIk dravyane ek kALamAn jIv nakkI karI le chhe; AtmA
trikALI hovA chhatAn ek kALamAn tenA trikALI svarUpane jIv kaLI le chhe. arihantane dravya–guN–paryAyathI jANatAn
potAmAn shun phaL pragaTyun te batAve chhe. jevA arihant prabhu trikALI AtmA chhe tevo ja hun trikALI AtmA chhun em
trikALI padArthane lakShamAn le chhe. trikALI padArthane jANatAn trikAL jeTalo vakhat lAgato nathI paN vartamAn ek
paryAyadvArA trikALIno khyAl AvI jAy chhe. A kShAyakasamakit kem thAy tenI vAt chhe, sharuAtanI kriyA A
ja chhe, A ja kriyAvaDe mohano kShay thAy chhe.
jIvane sukh joIe chhe, A jagatamAn sampUrNa svAdhIn sukhI to shrI arihant chhe, mATe ‘sukh joIe chhe’
eno artha e thayo ke arihantane je dashA chhe te dashArUpe potAne thavun chhe. jeNe arihant jevo potAno AtmA
mAnyo hoy te ja arihant jevI dashArUpe thavAnI bhAvanA kare. jeNe potAne arihant jevo mAnyo teNe arihant
jevA dravya–guN–paryAy sivAy bIjun badhun potAnA AtmAmAnthI