
māṭe nathī paṇ nishchay batāvavā māṭe chhe vyavahāranay paramārthano kahenār chhe (paramārthanun lakṣha karāvavā māṭe
vyavahārano upadesh chhe.)
karmano sambandh na ja hoy to ā rāg–dveṣh ane sansār konā? samyagdarshan pachhī paṇ vyavahāranun avalamban
avasthānī nabaḷāīnā kāraṇe āve chhe kharūn tene gnānīo jem chhe tem jāṇe chhe, jo vyavahāranun avalamban sarvathā na
āvatun hoy to vītarāgatā pragaṭ hoy.
samajavāmān pahelān satsamāgam, shravaṇ, manan vagere shubhabhāvarūp vyavahār āvyā vagar rahe nahi. chhatān te shubharāg
gnānanun kāraṇ nathī; parantu koi shuṣhkagnānī–nishchayābhāsī pahelī bhūmikāmān te shubhabhāvamān nahi joḍāy to, hajī
vītarāg to thayo nathī tethī, ashubhamān joḍāshe ane halakī gatimān rakhaḍashe.
abhāv ṭharashe ane tethī bandhano ja abhāv ṭharashe.”
sāthe tene nimitta–naimittik sambandh rūp vyavahār chhe tathā pote paṇ hajī vītarāg nathī thayo eṭale avasthāmān rāg–
dveṣh chhe te vyavahār chhe tethī sāmā jīvane haṇavāno vikalpa āve chhe. sāmāne haṇavāno vikalpa ūṭhe chhe te tāro
vyavahār chhe, te vikalpa paṇ kyāre ūṭhe chhe? sāmā jīvane sharīr upar mamatā bhāv chhe eṭale ke tene sharīr sāthe
nimitta–naimittik sambandh vartamānamān chhe te teno vyavahār chhe–e vyavahārane jāṇyo eṭale sāmāne māravāno bhāv
tane thayo. nishchayamān hinsāno vikalpa hoī shake nahi, kemake nishchayathī koī jīv marato nathī, jīv ane sharīr judān ja
chhe ane jaḍane māravāmān hinsā nathī eṭale nishchayamān to hinsāno vikalpa ja na hoy. have jo vyavahār na ja hot to
sāmāne māravāno vikalpa na ja āvat. māravāno je vikalpa āve chhe te ja vyavahār chhe. potāne ane sāmāne
bannene vyavahār chhe tyāre ja vikalpa ūṭhe chhe. jo pote vītarāg ja hot to māravāno vikalpa na hot, tathā jo sāmo
jīv vītarāg hot to paṇ tene māravāno vikalpa tane na āvat. “siddhane mārī nākhun” evo bhāv koīne āve
nahi kemake teo vītarāg chhe–temane vyavahāranun avalamban rahyun nathī. tathā te ja kāraṇe siddha bhagavānane “hun amuk
jīvane mārūn” evo koī vikalpa nathī. vyavahāranā avalamban vagar vikalpa ūṭhe nahi sharīr vagerenī kriyā ātmā
karī shake evī mānyatāne loko vyavahār kahe chhe, parantu te vyavahār nathī. e mānyatā to mithyātva chhe.
ja raheto nathī.
taraphano vikalpa hoī shake nahi; parantu avasthā chhe, vyavahār chhe, e vyavahārane jāṇe chhe tyāre ‘ā khavāy ane ā
na khavāy” em avasthāno vivek kare chhe, te vyavahār chhe.