bhAdrapada2473 249
tene ja nimitta kahevAy chhe; paN te karmanA kAraNe jIvanI paryAyamAn rAgadveSh ke vilakShaNatA thayA nathI.
jyAre gnAnanI paryAy apUrNa hoy tyAre gnAnAvaraN karmamAn ja nimittapaNAnI lAyakAt chhe. jIvanI paryAyamAn
jIv moh kare tyAre mohakarmane ja nimitta kahevAy evI te karmaparamANuonI yogyatA chhe. jem upAdAnamAn samaye
samaye svatantra yogyatA chhe, tem nimitta tarIkenI mohakarmanA te te darek paramANumAn samayasamayanI svatantra yogyatA chhe.
prashna– jIve rAgadveSh karyA mATe paramANumAn karma avasthA thaIne?
uttara– nahi; amuk paramANu ja karmarUpe thayA ane jagatanA bIjA paramANu kem na thayA?–mATe je je
paramANuomAn lAyakAt hatI te ja paramANuo karmarUpe pariNamyA chhe. teo potAnI lAyakAtathI ja karmarUpe thayA chhe,
jIvanA rAgadveShane kAraNe nahi.
36. par upar jovAnun nathI paN svaupar jovAnun chhe
prashna–jyAre paramANuomAn karmarUpe thavAnI lAyakAt hoy tyAre AtmAne rAg–dveSh karavA ja joIe, kemake
paramANumAn karmarUp thavAnun upAdAn chhe tethI tyAn jIvanA vikArarUpe nimitta paN hovun ja joIe e vAt barAbar chhe?
uttar–e prashna ja agnAnIno chhe. tAre tArA svabhAvamAn jovAnun kAm chhe ke paramANumAn jovAnun kAm chhe? jenI
svatantradraShTi thaI chhe te AtmA upar jue chhe, ane jenI nimittAdhInadraShTi chhe te par upar jue chhe. ‘jyAre je
vastunI je avasthA thavAnI hoy te ja thAy chhe.’ em jeNe yathArtha nirNay karyo tene dravyadraShTi thaI–svabhAvadraShTi thaI;
have svabhAvadraShTimAn tene tIvrarAgAdi thatAn ja nathI, ane te jIvanA nimitte tIvrakarmarUpe pariName evI lAyakAtavALA
paramANuo ja A jagatamAn hotA nathI. jIve potAnA svabhAvanA puruShArthathI samayagdarshan pragaT karyun tyAn te jIvane
mATe mithyAtvAdi karmarUpe pariName evI lAyakAt jagatanA koI paramANuomAn hotI ja nathI. ane samyagdraShTine je
alpa rAg–dveSh chhe te potAnI vartamAnaparyAyanI yogyatAthI rahyo chhe, te vakhane alpa karmarUpe bandhAvAnI paramANunI
paryAyamAn lAyakAt chhe. A rIte svalakShathI sharU karavAnun chhe.
‘jagatanA paramANuomAn mithyAtvAdi karma thavAnI lAyakAt chhe mATe jIvane mithyAtvAdi bhAv thavA ja
joIe’ evI jenI mAnyatA chhe te jIv svadravyanA svabhAvane jANato nathI, ane tethI te te jIvanA nimitte
mithyAtvAdirUp pariNamavAne yogya paramANuo A jagatamAn chhe, em jANavun. parantu svabhAvadraShTithI jonAr jIvane
mithyAtva hotun ja nathI ane te jIvanA nimitte mithyAtvAdirUp pariName evI lAyakAt ja jagatanA koI paramANumAn
hotI nathI. svabhAvadraShTithI gnAnI vikAranA akartA thaI thayA chhe, tethI ‘gnAnIne vikAr karavo paDe’ e vAt ja khoTI
chhe. je alpa vikAr hoy te paN svabhAvadraShTinA jore puruShArthavaDe TaLato ja jAy chhe. AvI svatantra svabhAvadraShTi
(samyak shraddhA) karyA vagar jIv je kAI shubhabhAvarUp vrat, tap, tyAg kare te badhuy ‘raNamAn pok’ nI jem
mithyA chhe.
37. ‘phunkathI Dungar uDADavAnI vAt! ! !’
shankAkAr– ‘vastumAn jyAre je paryAy thavAnI hoy te thAy ane tyAre nimitta hoy ja, paN nimitta kAI kare
nahi ke nimittadvArA kAI kArya thAy nahi’ e to phUnkathI Dungar uDADavA jevun chhe! !
samAdhAn– are bhAI, ahIn to phUnkathI pahAD UDe e vAt paN nathI. pahADanA anant paramANuomAn
UDavAnI lAyakAt hoy to pahAD enI meLe uDe chhe, pahADane uDavA mATe phUnkanI paN jarUr paDatI nathI. koIne em
thAy ke ‘are, A to kevI vAt chhe? shun pahAD enI meLe uDatA hashe?’ parantu bhAI, vastu mAn je kAm thAy (–
arthAt je paryAy thAy) te tenI potAnI ja shaktithI (lAyakAtathI) thAy chhe. vastunI shaktio paranI apekShA
rAkhatI nathI. par vastuno to temAn abhAv chhe to te shun kare?
38. udAsIn nimitta ane prerak nimitta
prashna–nimittanA be prakAr chhe–ek udAsIn ane bIjun prerak. temAnthI udAsIn nimitta to kAI na kare parantu
prerak nimitta to upAdAnane k kpreraNA karene?
uttar–nimittanA judA judA prakAr oLakhAvavA mATe e be bhed chhe, parantu temAnthI koI paN nimitta
upAdAnamAn kAI ja karatun nathI, ke nimittanA kAraNe upAdAnamAn kAI vilakShaNatA AvatI nathI. prerak nimitta paN
preraNA karatun nathI. badhAn nimitto dharmAstikAyavat chhe.
prashna–prerakanimitta ane udAsInanimittanI vyAkhyA shun chhe?
uttar– upAdAnanI apekShAe to banne par chhe, banne akinchitkar chhe tethI banne sarakhAn chhe. nimittanI