: ८२ : आत्मधर्म चैत्र : २४७४
वर्ष पांचमुं : सळंग अंक : चैत्र
अंक छठ्ठो : ५४ : २४७४
अष्टप्राभृत – प्रवचन
लेखांक : ९
[श्री अष्टप्राभृत उपर परम पूज्य श्री कानजी स्वामीना व्याख्यानोनो टूंकसार. : आत्मधर्म अंक ५३ थी चालु]
हे जीवो, आटलुं तो अवश्य करो.
[गाथा–२२]
(१८९) आचार्यदेव भलामण करे छे के साची श्रद्धा अवश्य करजे
आ गाथा घणी सुंदर छे. आ गाथामां आचार्यदेव सम्यग्दर्शन उपर खास भार मूकीने जणावे छे के हे
भव्य! जो ताराथी थई शके तो श्रद्धापूर्वक चारित्र पण करजे, अने जो ताराथी चारित्रादि न थई शके तोपण
स्वभावनी श्रद्धा तो अवश्य करजे. स्वभावनी श्रद्धाथी तारूं सम्यग्दर्शन टकी रहेशे अने आत्मकल्याण थशे. पण
जो स्वभावनी श्रद्धा नहि कर तो अनंत जन्म–मरणमां क्यांय ऊगारो थवानो नथी.
जं सक्कइ तं कीरइ जं च ण सक्केइ तं च सद्दहणं।
केवलिजिणेहिं भणियं सद्दहमाणस्स सम्मत्तं।।२२।।
हे जीव! जे प्रमाणे अमे मोक्षमार्ग कह्यो ते प्रमाणे दर्शन–ज्ञान–चारित्र प्रगट करवा तुं समर्थ होय तो
तेम करजे. अने ते परिपूर्ण करवा समर्थ न हो तोपण तेनुं श्रद्धान तो अवश्य करजे. केमके केवळीभगवाने साची
श्रद्धा करवावाळाने पण सम्यग्दर्शन कह्युं छे. ताराथी बधुं न करी शकाय तोपण श्रद्धामां तो सत्ने ज स्वीकारजे,
पण अन्यथा मानीश नहि.
(१९०) व्रतादि न होवा छतां आराधकपणुं
आखी जिंदगी सुधी व्रत, तप न करी शके, आसक्तिभाव न छोडी शके, त्याग न करी शके अने विशेष
चारित्रदशा न करी शके छतां जे जीव शुद्ध सम्यग्दर्शन टकावी राखे छे ते जीव आराधक छे अने अल्पकाळे ते
मुक्ति पामे छे; परंतु जे जीव ऊंधी श्रद्धा करे छे ते जीव विराधक थईने अनंतकाळ संसारमां भटके छे. चोथा
गुणस्थाने व्रतादि न होवा छतां शुद्ध सम्यग्दर्शन हजारो ने करोडो वर्ष सुधी होय छे.
(१९१) सम्यग्दर्शननो स्वभाव
अहीं आचार्यदेव सम्यग्दर्शन उपर खास भार मूकीने कहे छे के हे भाई, ताराथी विशेष न थाय तोपण
ओछामां ओछुं तुं सम्यग्दर्शन तो अवश्य राखजे. जो एनाथी तुं भ्रष्ट थईश तो कोई रीते तारुं कल्याण थवानुं
नथी. चारित्र करतां सम्यग्दर्शनमां अल्प पुरुषार्थ छे, माटे तुं ए सम्यग्दर्शन तो अवश्य करजे. सम्यग्दर्शननो
एवो स्वभाव छे के जे जीव तेने धारण करे ते जीव क्रमे क्रमे शुद्धता वधारीने अल्पकाळे मुक्तदशा प्रगट करे छे,
जीवने ते लांबो काळ संसारमां रहेवा देतुं नथी. आत्मकल्याणनुं मूळ कारण सम्यग्दर्शन छे. सम्यग्दर्शन–ज्ञान–
चारित्रनी एकता ते पूर्ण मोक्षमार्ग छे. हे भाई, जो ताराथी सम्यग्दर्शनपूर्वक राग छोडीने चारित्र दशा प्रगट
थई शके तो तो ते उत्तम छे–अने ए ज करवायोग्य छे, पण जो ताराथी चारित्रदशा प्रगट न थई शके तो
छेवटमां छेवट तारा आत्मस्वभावनी यथार्थ श्रद्धा तो जरूर करजे. ए श्रद्धा मात्रथी पण अवश्य तारुं कल्याण
थशे. जो चारित्र न थई शके, तो श्रद्धामां बीजुं मानीश नहि.
(१९२) सम्यक्चारित्र अने सम्यक्श्रद्धा
अहीं एम न समजवुं के सम्यक्चारित्र करवानी ना पाडी छे. सम्यग्दर्शन सहित जो सम्यक्चारित्र थाय
तो ए उत्तम छे; परंतु कोई जीवने सम्यक्चारित्र न थई शकतुं होय अने तेथी ते सम्यग्दर्शननो पुरुषार्थ पण न
करतो होय तो एवा जीवने कहे छे के हे भाई, सम्यक्चारित्र न होवा छतां सम्यग्दर्शन थई शके छे, माटे जो
ताराथी सम्यक्चारित्र न थतुं होय तो तुं सम्यग्दर्शन तो अवश्य प्रगट करजे. सम्यग्दर्शन मात्रथी पण तारुं
आराधकपणुं चालु रहेशे. वीतरागदेवे कहेला व्यवहारनी लागणी ऊठे तेने पण बंधन मानजे. पर्यायमां राग
थाय छतां एम प्रतीत राखजे के राग मारो स्वभाव नथी; अने ए रागवडे मने धर्म नथी. आम