: અષાઢ : ૨૪૭૪ : આત્મધર્મ : ૧૬૫ :
જોયું કે એક મહા તેજસ્વી મુનિરાજ શહેર તરફ આવી આવી રહ્યા છે. પણ રાજ્યના પહેરગીરો તેમને અટકાવી
રહ્યા છે. એ દ્રશ્ય જોઈને કુમારને આશ્ચર્ય થયું. આશ્ચર્યથી તેણે માતાને પૂછયું–હે માતા! એ તેજસ્વી પુરુષ કોણ
છે? ને પહેરગીરો તેને કેમ રોકે છે?
કુમારનો પ્રશ્ન સાંભળતાં જ સહદેવી રાણીને ધ્રાસકો પડ્યો. તેને ભય હતો કે ક્યાંક મારો એકનો એક
કુંવર પણ મુનિરાજના દર્શનથી વૈરાગ્ય પામીને મુનિદીક્ષા ન લઈ લે! તેથી કુંવરની વાત ટાળી દેવા માટે તેણે
જવાબ આપ્યો કે– ‘બેટા, એ તો હશે કોઈક ભિખારી. તારે એનું શું કામ છે?’
રાણીની વાત સાંભળતાં જ ધાવમાતા તો રોઈ પડી. કેમકે તે જાણતી હતી કે બહાર ઊભેલા મુનિરાજ
અન્ય કોઈ નથી પણ કીર્તિધર રાજા જ છે. દુષ્ટ રાણી એક વખતના પોતાના પતિને જ ભિખારી કહી રહી છે.
માતાના જવાબથી રાજકુમારને પણ સંતોષ થયો નહિ. તેણે વિચાર્યું કે–એ પુરુષની મુદ્રા મહાતેજસ્વી છે,
અત્યંત પ્રસન્ન છે, તેનામાં દીનતા જરાપણ નથી. એ ભિખારી ન હોઈ શકે. એ કોઈ મહાપુરુષ છે.
ધાવમાતાને રડતી જોઈને રાજકુમારે તેને રડવાનું કારણ પૂછયું. ધાવમાતાએ તેને સાચી હકીકત કહી દીધી
કે–‘કુમારજી! બહાર ઊભેલા મહાત્મા બીજું કોઈ નથી પણ તમારા પિતા જ છે, અને તેઓ મુનિ થઈ ગયા છે.’
એ વાત સાંભળતાં જ રાજકુમાર તે કીર્તિધર મુનિ પાસે દોડી ગયો. જાણે કે સંસારના બંધનથી છૂટીને મુક્તિ
તરફ જ દોડતો હોય! મુનિરાજ પાસે પહોંચતા જ તેમના ચરણે નમી પડ્યો, ને આંખમાંથી આંસુની ધારા ચાલવા
લાગી. તેમની પાસેથી વૈરાગ્ય ભરપૂર ધર્મોપદેશ સાંભળીને રાજકુમારનું હૃદય સંસારથી તદ્ન ઉદાસ થઈ ગયું.
ત્યાં ને ત્યાં જ રાજકુમારે જિનદીક્ષા અંગીકાર કરી. પિતાના રાજ્યનો વારસો છોડીને પિતા પાસેથી
ધર્મનો વારસો લીધો. કલૈયો કુંવર રાજવૈભવ છોડીને પોતાની સિદ્ધદશા સાધવા માટે ચાલી નીકળ્યો. ક્ષણ
પહેલાંંનો રાજકુમાર અત્યારે મુનિદશાની ગંભીરતાથી શોભી રહ્યો છે. અહો, ધન્ય તેનું આત્મજ્ઞાન, અને ધન્ય
તેનો વૈરાગ્ય!
કીર્તિધર મુનિ પાસે સુકોશલકુમારે દીક્ષા લઈ લીધી; એ જોતાં જ સહદેવી રાણીને એકદમ આઘાત લાગ્યો,
કીર્તિધર મુનિ ઉપર ક્રોધ આવ્યો. અને રાજકુમારના વિયોગે, વાઘણ જેવા ક્રૂર પરિણામે મૃત્યુ પામી. મરીને તે
વાઘણ થઈ.
મહાવૈરાગ્યવંત સુકોશલ મુનિ અને કીર્તિધર મુનિ એક દિવસ જંગલમાં આત્મધ્યાનમાં લીન હતા.
એવામાં વાઘણ થયેલી સુકોશલની માતા ત્યાં આવી. ધ્યાનસ્થ સુકોશલ મુનિને જોતાં જ તેમના ઉપર તરાપ
મારી. સુકોશલમુનિના શરીરને વાઘણ ખાઈ રહી છે, પણ તે મુનિરાજ તો આત્માના આનંદમાં ઝૂલી રહ્યા છે.
તેઓ તો તુરત જ કેવલજ્ઞાન પામીને સિદ્ધ થયા. અહો, ધન્ય તે રાજકુમારનું જીવન!
આ બાજુ, સુકોશલમુનિના શરીરને ખાતાં ખાતાં વાઘણની નજર તેમના હાથ ઉપર પડી... અને તરત જ
તે થંભી ગઈ. તેના મનમાં એમ થયું કે આવો હાથ મેં ક્યાંક જોયો છે! ... અને તરત જ તેને પૂર્વભવનું
જાતિસ્મરણજ્ઞાન થયું. અને શોકને લીધે તેની આંખોમાંથી અશ્રુધારા ચાલવા લાગી.
તે પ્રસંગે શ્રીકીર્તિધરમુનિએ વાઘણને ઉપદેશ આપ્યો કે અરે વાઘણ! (સહદેવી!) તેં તારા પુત્રનું જ ભક્ષણ
કર્યું? જે પુત્રના પ્રેમની ખાતર તું મૃત્યુ પામી તે જ પુત્રના શરીરનું તેં ભક્ષણ કર્યું? અહો, મોહને ધિક્કાર છે.
ત્યાં ને ત્યાં વાઘણ ધર્મ પામી, માંસભક્ષણ છોડી દીધું, ને વૈરાગ્યથી સંન્યાસ ધારણ કરીને મૃત્યુ પામીને
દેવલોકમાં ગઈ; શ્રીકીર્તિધરમુનિ પણ દેવલોકમાં જઈને પછી મનુષ્ય થઈને મોક્ષ પામ્યા.
બાળકો! ગૃહવાસમાં પણ ધર્માત્મા જ્ઞાનીઓનું જીવન કેવું વૈરાગ્ય ભરેલું હોય છે તે આ સુકોશલ
રાજકુમારની કથા ઉપરથી સમજજો. અને આત્માની સમજણ કરીને એવું વૈરાગ્ય જીવન જીવવાની ભાવના
કરજો. (આ આખી કથાનું એક સુંદર ચિત્ર ‘ભગવાન શ્રી કુન્દકુન્દ પ્રવચન મંડપ’ –સોનગઢમાં છે.)
જોઈએ છે
શ્રી જૈન અતિથિ સેવા સમિતિ (સોનગઢ) માં નામું વગેરે કામકાજ કરી શકે એવા એક સેવાભાવી
ઉત્સાહી જૈન કારકુનની જરૂર છે. જેની રહેવા માટે ઈચ્છા હોય તેણે નીચેના સરનામે પત્રવ્યવહાર કરવો:–
શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર સોનગઢ (કાઠિયાવાડ)