दुरिततरुकुठारः शुद्धबोधावतारः सुखजलनिधिपुरः क्लेशवाराशिपारः।।
અજ્ઞાનરૂપી જે દુવિત વૃક્ષ તેને કાપવા માટે કુહાડા સમાન છે, શુદ્ધજ્ઞનાનો અવતાર છે, સુખથી ભરેલો સમુદ્ર છે
અને કલેશના સમુદ્રથી પાર છે.
સમયસાર જયવંત વર્તે છે. શુદ્ધ આત્મામાં નવતત્ત્વના વિકલ્પનો અવકાશ નથી. આવા શુદ્ધ આત્મસ્વભાવનો
જ્ય હો, ને ભેદના વિકલ્પનો ક્ષય હો. આ જ મહાન માંગળિક છે. જેને શુદ્ધાત્માની રુચિ ને મહિમા આવ્યો હોય
તે જ એમ કહે છે કે શુદ્ધ આત્મા સમયસાર જયવંત વર્તે છે. પહેલાં તો આવા સ્વભાવની રુચિ અને ઓળખાણ
કરવી જોઈએ. આત્મસ્વભાવની ઓળખાણ થતાં તરત જ પર્યાયમાંથી બધા પુણ્ય–પાપ ટળી જાય નહિ, પણ
નવતત્ત્વના વિચાર તે રાગ છે, તે રહિત એકલું જાણનાર જ મારું સ્વરૂપ છે, એ જ બધા તત્ત્વનો સાર છે. સર્વ
તત્ત્વમાં સારરૂપ ભગવાન આત્મા જયવંત વર્તે છે–શુદ્ધાત્મા જ જયવંત વર્તે છે એટલે અમારા પર્યાયમાં
શુદ્ધાત્માનો જ ઉત્પાદ થાવ અને અશુદ્ધતાનો વ્યય થઈ જાવ. જે શુદ્ધાત્માને જ જયવંતપણે જુવે છે તેને પર્યાયમાં
શુદ્ધતાનો જ ઉત્પાદ થાય છે.
મારું કર્તવ્ય નથી–આવા ભેદજ્ઞાનના જોરે જે વિકારને જીતે (નષ્ટ કરે) તે જૈન છે. એવા ભેદજ્ઞાન વગર જીવનો
અનંતકાળ ગયો અને અનંત અવતાર થયા, મહાપાપ કરીને અનંતવાર નરકે ગયો, અને જૈનનો બ્રાહ્યસાધુ થઈને
મોટા પુણ્ય કરીને નવમી ગ્રેવેયકમાંય અનંતવાર ગયો, પણ એકકેય ભવ ન ઘટયો કેમકે ઉપાદેયરૂપ પોતાનો
નિશ્ચયસ્વભાવ શું છે તે કદી જાણ્યું નહિ. વ્યવહાર તો બંધનમાર્ગ છે, બંધનમાર્ગથી ત્રણકાળમાં અબંધતત્ત્વ ખૂલે
નહિ. બંધભાવોથી જે દૂર છે એવા ઉત્કૃષ્ટ ચૈતન્ય સ્વભાવની શ્રદ્ધા કરે તો બંધ ટળે ને મુક્તિ પ્રગટે.
જ્યાં શુદ્ધ આત્માની દ્રષ્ટિ થઈ ત્યાં સાધક જીવ કહે છે કે અહો, આ શુદ્ધાત્મા જ સદા જયવંત વર્તે છે. કદી
રાગાદિનો જય થયો જ નથી. પૂર્વે અનંતકાળમાં રાગાદિ વખતે પણ એકરૂપ શુદ્ધાત્મા જ જયવંત વર્તતો હતો.
એકરૂપ શુદ્ધ આત્માનો જ જય થાવ ને પુણ્ય–પાપનો વિલય થાવ. ત્રિકાલી સ્વભાવમાં તો રાગાદિનો અભાવ છે
જ, તે સ્વભાવની ભાવનાથી વર્તમાન પર્યાયમાં શુદ્ધઆત્મા પ્રગટો ને રાગાદિનો નાશ થાવ.
જ્યાં આત્મા વિકારનો ય કર્તા નથી તો પરનું કાંઈ કરે એ વાત તો કયાં રહી?
જ છે છતાં અજ્ઞાનીઓ માને છે કે અમે જડની ક્રિયા કરીએ અને શુભરાગ અમારું કર્તવ્ય છે.–એવા જીવોને માટે
બીજી લીટીમાં આચાર્યદેવ કહે છે કે ‘