Atmadharma magazine - Ank 078
(Year 7 - Vir Nirvana Samvat 2476, A.D. 1950).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 19 of 25

background image
: ૧૧૪ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૦૦૬ :
તે મિથ્યામાન્યતા અને રાગ–દ્વેષ એક સમય પૂરતા જ છે. તે એક સમયના વિકારનો ત્રિકાળી સ્વભાવમાં
અભાવ છે. જો ત્રિકાળી સ્વભાવમાં તેનો અભાવ ન હોય તો તે કદી ટળી શકે નહિ. માટે વિકાર વગર પણ
આત્માના સ્વભાવને નભી રહ્યું છે. આમ પરથી ભિન્ન અને વિકાર રહિત સ્વભાવની પ્રતીત તથા ભાવના કરવી
તેને ભગવાન ધર્મ કહે છે.
પહેલાંં જેમ છે તેમ યથાર્થ વસ્તુ સ્વરૂપ જાણવું જોઈએ. આત્માનો સ્વભાવ શું? અને વિકાર શું? તથા તે
વિકારની મર્યાદા કેટલી છે? લોકો એમ માને છે કે આપણે ઈચ્છાશક્તિથી પર પદાર્થોનાં કાર્ય કરી શકીએ. એ
માન્યતા તદ્ન ભ્રમ છે. આત્મા પોતાની અવસ્થામાં ઈચ્છા કરી શકે, પરંતુ તે ઈચ્છા વડે પરમાં કાંઈ પણ ફેરફાર
કરવા આત્મા સમર્થ નથી. તેમ જ ઈચ્છા તે દોષ છે–વિકાર છે, તેનાથી આત્માને કિંચિત્ લાભ થતો નથી. હજી
જેને પરનાં કાર્ય કરવાનું અભિમાન છે તેણે તો પરથી ભિન્ન પણ આત્માને માન્યો નથી, તો પછી ઈચ્છાથી પણ
પાર આત્માને તે ક્યાંથી જાણે? પર પદાર્થોથી ત્રિકાળ જુદો તેમ જ ક્ષણ પૂરતી ઈચ્છાથી પણ રહિત ચિદાનંદ
સ્વભાવ છે, તે સ્વભાવની સમજણ કરો, શ્રદ્ધા કરો, રુચિ કરો, વિશ્વાસ કરો. એ સ્વભાવની ભાવનાથી જ
નિર્મળ દશા પ્રગટે છે. માટે તે સ્વભાવની ભાવના સિવાય અન્ય કોઈ પદાર્થોનું શું પ્રયોજન છે?
આ એકત્વ અધિકાર છે. વર્તમાન અવસ્થાનું સ્વભાવ સાથે એકત્વ થાય તે જ ધર્મ છે. પર સાથે અને
વિકાર સાથે એકત્વ માનીને અનાદિથી ભટકી રહ્યો છે. હે આત્મા! હવે બસ થઈ. હવે અંતરમાં ઠર રે ઠર.
અંતરના એકત્વનો વિચાર કર. બહારના વિચાર તો અનંતકાળ કર્યા. હવે સમજણના ઘરમાં આવ. ચૈતન્યની
સાચી સમજણના રસ્તા લે. હે આત્મા! તારી ઊંધી માન્યતામાં તેં અનંત અવતારો કર્યા, પણ ક્યાંય તારો આરો
આવ્યો નહિ. હવે તું આત્માની શ્રદ્ધા, જ્ઞાન અને એકાગ્રતાનો રસ્તો લઈને શાંત થા, સુખી થા. –આ પ્રમાણે
આત્માનું જ્ઞાન આત્માને વારંવાર શિક્ષા દઈ રહ્યું છે. અહીં ‘જ્ઞાન આત્માને શિક્ષા દઈ રહ્યું છે’ –એમ કહેવામાં
એવો આશય આવી જાય છે કે આત્મા જ્યારે સત્ય સમજે છે ત્યારે તે પોતાના જ્ઞાનથી જ સમજે છે. કોઈ બીજા
સંભળાવનાર વગેરે પરથી સમજતો નથી. તીર્થંકર વગેરે પર તો અનંતકાળમાં મળ્‌યા, સાક્ષાત્ તીર્થંકર
ભગવાનનો ઉપદેશ સાંભળ્‌યો, છતાં પોતે ન સમજ્યો. સમજનાર પોતે પોતાના જ્ઞાનથી ન સમજે તો પર
નિમિત્તો તેને શું કરે? માટે હે જીવ! હવે તું તારા જ્ઞાનથી સમજ. અત્યાર સુધી પોતે સમજણની લાયકાત પ્રગટ
ન કરી તેથી ન સમજ્યો. કોઈ નિમિત્ત ન મળ્‌યા તેથી ન સમજ્યો–એમ નથી. હવે તું પોતે તારા જ્ઞાનથી સમજે
તો સમજાય તેવું છે. આત્માના એકત્વ સ્વભાવના આશ્રયે જ શાંત અને સુખી થવાય છે. માટે હે જીવ! તું
આત્માની સમજણ કરીને સુખી અને શાંત થવાનો રસ્તો અંતરમાં લે.
બ્રહ્યચર્ય – પ્રતિજ્ઞા
(૧) સૌરાષ્ટ્રમાં પૂ. ગુરુદેવશ્રીના વિહાર દરમિયાન તેઓશ્રી વવાણિયા પધાર્યા તે પ્રસંગે માહ વદ ૩ ને
રવિવારના રોજ વવાણિયાના ભાઈશ્રી પ્રાણજીવન જસરાજ દોશી તથા તેમના ધર્મપત્ની સમજુબેન–એ બંનેએ
સજોડે આજીવન બ્રહ્યચર્ય પ્રતિજ્ઞા–પૂ. ગુરુદેવશ્રી પાસે ‘શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર જન્મસ્થાનભુવન’માં અંગીકાર કરી છે.
આ માટે તેમને ધન્યવાદ.
(૨) સૌરાષ્ટ્રમાં પૂ. ગુરુદેવશ્રીના વિહાર દરમિયાન તેઓશ્રી મોરબી પધાર્યા તે પ્રસંગે મહા વદ ૫ ને
મંગળવારના રોજ ભાઈશ્રી રતિલાલ માણેકચંદ સંઘવી તથા તેમના ધર્મપત્ની કસ્તુરબેન–એ બંનેએ સજોડે
આજીવન બ્રહ્યચર્ય પ્રતિજ્ઞા પૂ. ગુરુદેવશ્રી પાસે અંગીકાર કરી છે. તે માટે તેમને ધન્યવાદ.
[ઉપરના બંને સમાચાર ગયા અંકમાં છાપવા રહી ગયા તે માટે વાંચકો ક્ષમા કરે.]
(૩) રાજકોટ શહેરમાં પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ દરમિયાન ફાગણ સુદ ૧૧ ના રોજ દીક્ષા
કલ્યાણક પ્રસંગે રાજકોટના ભાઈશ્રી ધીરજલાલ નાથાલાલ શાહ તથા તેમના ધર્મપત્ની મરઘાબેન–એ બંનેએ
સજોડે પૂ. ગુરુદેવશ્રી પાસે આજીવન બ્રહ્યચર્ય પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરી છે. તે માટે તેમને ધન્યવાદ! એ સિવાય
એક વીરમગામના ભાઈ તથા બીજા એક મારવાડીભાઈ–એ બંનેએ પણ સજોડે બ્રહ્યચર્ય પ્રતિજ્ઞા પૂ. ગુરુદેવશ્રી
પાસે લીધી છે. તેમને પણ ધન્યવાદ.