Atmadharma magazine - Ank 093
(Year 8 - Vir Nirvana Samvat 2477, A.D. 1951)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 12 of 21

background image
अषाढ: २४७७ : १९१:
[१९] दरेक जीवनी स्वतंत्रता अने देव–गुरु–शास्त्र वगेरेनी सिद्धि
‘शुद्धात्माने जे ध्रुव जाणे छे तेने...शुद्धात्मत्व होय छे’ एम कह्युं, एटले जो बधा जीवो शुद्धात्माने जाणे
तो ज पोताने शुद्धात्मा जणाय–एम नथी, पण बधा जीवोथी पोते स्वतंत्र छे. बधा आत्मा जुदा जुदा स्वतंत्र
छे, तेमांथी जे शुद्धात्माने जाणे तेने ज शुद्धात्मदशा प्रगटे छे, ने जे शुद्धात्माने नथी जाणतो तेने शुद्धात्मदशा थती
नथी. वळी आमां परिणमन पण नक्की थई गयुं; केम के अनादिथी शुद्ध आत्माने जाण्यो न हतो ते अज्ञानदशा
पलटीने हवे शुद्धत्माने जाण्यो. जो अवस्था पलटती न होय तो एम बनी शके नहि. ए प्रमाणे शुद्ध आत्माने
जाणीने तेमां लीनताथी जे पूर्ण शुद्ध थई गया ते ‘देव’ छे. शुद्धात्माने जाण्यो होवा छतां जेमने हजी पूर्ण
शुद्धदशा प्रगटी नथी पण साधकदशा छे ते ‘गुरु’ छे, ने आवा देव–गुरुनी अनेकांतमय वाणी ते शास्त्र छे. शुद्ध
आत्माने जाणे ते वखते ज आत्मा पूरो शुद्ध सर्वज्ञ थई जतो नथी पण हजी स्वभाव तरफ विशेषपणे वळवानुं
ने अशुद्धता टाळवानुं–साधकपणुं रहे छे, एटले ज्ञानना भेदो तेम ज गुणस्थानना भेदो पडे छे. –आ रीते
अनेक प्रकार सिद्धि थई जाय छे.
[२०] सम्यक्श्रद्धा–ज्ञाननुं कार्य
आत्मामां–श्रद्धा–ज्ञान–चारित्र वगेरे अनेक गुणो त्रिकाळ छे, तेने जो न मानो तो आ वात सिद्ध थई
शकशे नहीं. चारित्रनी दशामां विकार होवा छतां श्रद्धाज्ञाने तेनुं लक्ष छोडीने ज्यारे शुद्ध आत्मस्वभावनो
स्वीकार कर्यो त्यारथी अपूर्व धर्मकळानी शरूआत थई छे. वर्तननी क्षणिक मलिनताने सम्यक्श्रद्धा स्वीकारती
नथी पण ध्रुव शुद्ध द्रव्यने ज ते स्वीकारे छे, अने ते ध्रुवना ज आधारे वर्तननी पूर्णता थईने हुं सर्वज्ञ थई
जईश–एम ज्ञान जाणे छे.
[२१] सम्यक्श्रद्धा–ज्ञानरूप धर्म, अने सम्यक्चारित्ररूपधर्म: पहेलांं केटलो अधर्म टळे?
आत्मानो जे शुद्ध ध्रुवस्वभाव छे ते तो नित्य छे, ते कायमी पदार्थने कांई नवो बनाववो नथी; पण
वर्तमान क्षणिक अवस्थामां अधर्म छे ते टाळीने धर्मदशा नवी प्रगट करवी छे. बधो अधर्म एक साथे टळी जतो
नथी पण ते टाळवामां क्रम पडे छे. जे जीव धर्मी थाय तेने सौथी पहेलांं केटलो अधर्म टळे? पहेलांं शुद्ध
आत्माने जाणतां मिथ्याश्रद्धा अने मिथ्याज्ञानरूप अधर्म तो टळी जाय छे, ने चारित्रना अधर्मनो एक अंश टळे
छे पण चारित्रनो बधो अधर्म टळी जतो नथी. पहेलांं सम्यक्श्रद्धा अने सम्यग्ज्ञानरूप धर्म एक साथे प्रगटे छे
ने पछी सम्यक् चारित्र थाय छे, ते चारित्रधर्म क्रमे क्रमे प्रगटे छे. ‘हुं शुद्ध, ध्रुव, उपयोगस्वरूप छुं’ एम जे
श्रद्धा–ज्ञाने मान्युं तथा जाण्युं ते धर्म छे, अने जे राग–द्वेष थाय छे ते अधर्म छे; ए रीते साधकने अंशे धर्मने
अंशे अधर्म बंने साथे छे. पहेलांं शुद्ध आत्माने जाणतो न हतो ने पुण्य–पापने ज पोतानुं स्वरूप मानतो त्यारे
तो ते जीवने श्रद्धा, ज्ञान ने वर्तन ए त्रणे खोटां हतां एटले एकलो अधर्म ज हतो. ते अधर्मीपणामां तो जीव
विकारने अने परने ज ज्ञानमां ज्ञेय करतो ने तेनी ज श्रद्धा करतो हतो तेने बदले हवे ज्ञानने स्व तरफ वाळीने
आत्माने ज ज्ञाननुं स्वज्ञेय कर्युं ने तेनी ज श्रद्धा करी, त्यां ज्ञान अने श्रद्धा सुधर्यां ने चारित्रनो पण एक अंश
सुधर्यो. छतां हजी ते धर्मीने चारित्रमां अंशे विकार पण छे. परंतु ते विकार होवा छतां तेना सम्यक्श्रद्धा–
ज्ञानरूप धर्मनो नाश थतो नथी. ए रीते पहेलांं तो मिथ्याश्रद्धा अने मिथ्याज्ञानरूप अधर्म टळे छे ने पछी ज
रागद्वेष टळे छे.
अधर्मदशा वखते पुण्य–पापने जाणवामां एकत्वबुद्धिथी जे ज्ञान रोकातुं हतुं तेनुं कार्य धर्मदशा थतां फर्युं
ने हवे ते ध्रुव चैतन्यस्वभावने जाणवामां तेना आश्रयमां रोकायुं. तथा पहेलांं जे श्रद्धा पुण्यपापने ज आत्मा
मानती हती तेणे हवे ध्रुव चैतन्यस्वभावनी श्रद्धा करी. – आ रीते ज्ञान अने श्रद्धामां धर्मनी क्रिया थई. हवे
मात्र चारित्रनो अल्प दोष रह्यो, तेने पण शुद्ध स्वभावमां एकाग्रता वडे टाळीने परमात्मा थई जशे. परंतु जेने
श्रद्धा–ज्ञान ज साचां नथी तेने तो कदी विकार टळतो ज नथी. पहेलांं सम्यक्श्रद्धा–ज्ञान थया पछी ज चारित्रदोष
टळे ने परमात्मदशा थाय.