: shrāvaṇ : 2008 : ātmadharma–106 : 205 :
‘āṅkho phāḍīne ṭagaṭag joī ja rahe chhe’
[jignāsu shiṣhyanī pātratā]
je jīv agnānī chhe, jeṇe kadī ātmānā paramārthasvarūpane anubhavyun nathī, paṇ have jene shuddha
ātmasvarūp samajavānī jhaṅkhanā jāgī chhe evā pātra shiṣhyane shrīguru ātmānun paramārthasvarūp samajāve chhe. te
shiṣhyane ‘ātmā’ evo shabda kahevāmān āvatān, jevo ‘ātmā’ shabdano artha chhe te arthanā gnānathī rahit
hovāthī kāī paṇ na samajatān meṇḍhānī jem āṅkho phāḍīne ṭagaṭag joī ja rahe chhe....... juo, ahīn āchāryadev
jignāsu shiṣhyanī pātratā batāve chhe. shiṣhya hajī ātmāne samajyo nathī paṇ samajavāno kāmī chhe, tethī
samajāvanār gnānī pratye meṇḍhānī jem ṭagaṭag joī ja rahe chhe. ahīn meṇḍhānun draṣhṭānt shiṣhyanī jignāsā batāvavā
māṭe āpyun chhe. meṇḍhānun draṣhṭānt doṣh batāvavā māṭe nathī paṇ guṇ batāvavā chhe; jem meṇḍhāmān anusaravānī ṭev chhe
tem shiṣhya paṇ sāme samajāvanār gnānīnā bhāvane anusaravā māṅge chhe. pote nathī samajato tethī sāmā upar
kaṇṭāḷo nathī lāvato paṇ samajavānī jignāsāthī tenī sāme ṭagaṭag joī ja rahe chhe.
‘āṅkho phāḍīne ṭagaṭag joī ja rahe chhe’ em kahevāmān āchāryadeve ghaṇā bhāvo mūkī dīdhā chhe. pratham to
samajavānī jignāsā chhe eṭale chittane kyāy āḍun avaḷun bhamāvato nathī paṇ samajavā māṭe chittane ekāgra kare
chhe. potāne nathī samajātun temān sāmā kahenārano vāṅk nathī kāḍhato, paṇ samajavā māṭe pote gnānanī visheṣh
ekāgratā kare chhe. vaḷī pote kāī samajato nathī topaṇ ṭagaṭag joī ja rahe chhe–temān tene eṭalo to vishvās chhe
ke ā mārun hit thāy evun kāīk kahevā māṅge chhe, eṭale gnānī kahe chhe te vāt māre samajavā jevī chhe; āthī
samajavā māṭe potānā badhāy gnānane ātmā taraph ekāgra kare chhe. ‘āṅkho phāḍīne ṭagaṭag joī ja rahe chhe’ em
kahyun, temān bahāranī āṅkho to vyavahārathī chhe, kharekhar jovānun kārya to antaranā gnānachakṣhu kare chhe, eṭale ke
gnānano je kṣhayopasham ūghaḍayo chhe tene have pāchho vāḷato nathī paṇ te kṣhayopashamagnānane ātmā taraph ekāgra kare
chhe. ane nimitta tarīke kahīe to ātmānun svarūp sambhaḷāvanār gnānīnī sāme ṭagaṭag joī ja rahe chhe–eṭale
enāthī viruddha kahenārā kuguruonī vāt sāmbhaḷavā māṅgato nathī, tem ja bahāranān viṣhay–kaṣhāyamān paṇ
chittane bhamāvato nathī; bas, mātra ātmā ja samajavā māṅge chhe. – ‘kām ek ātmārthanun, bījo nahi man
rog’ –āṭalī pātratā to shrotāmān thaī gaī chhe–em svīkārīne shrī kundakundāchāryadeve samayasāramān shuddhaātmānun
svarūp samajāvyun chhe. āvo shiṣhya potānā gnānane shuddhaātmā taraph ekāgra karīne svarūpanā sahaj ānandano
anubhav kare ja.
pratham āchāryadeve ātmāmān siddhapaṇun sthāpyun ke ‘hun siddha ane tun paṇ siddha!’ ātmānā siddhapaṇānī te
vāt sāmbhaḷatān ja jene antarathī honsh ane utsāh āvyo tevā jīvanī ātmā samajavā māṭenī cheṣhṭā joīne
shrī āchāryabhagavāne nakkī karyun ke ā jīvane ātmā samajavānī dhagash ane pātratā chhe, tethī tene ‘ātmā’
samajāve chhe. ane te jīv gnānanā kṣhayopashamarūpī je āṅkh ūghaḍī chhe tene bandh karato nathī, paṇ te badhā gnānane
ātmā taraph ekāgra kare chhe. –āvā lāyak ātmāmān dharmanun bīj ropāy chhe, ne te jīvamān tarat deshanālabdhinun
pariṇaman thaīne te ātmānā ānandano anubhav kare chhe.
ātmānun yathārtha svarūp samajyā vinā ja hun atyār sudhī duḥkhamān rakhaḍyo, ātmasvarūp samajavāmān ja
mārun hit chhe–em jene antaramān bhāse tenun gnān ātmā taraph vaḷyā vagar rahe nahi. jignāsu jīvane shravaṇamān
bedarakārī ke nirutsāhabhāv na hoy, paṇ samajavānī darakār ane utsāhabhāv hoy. aho! ā gnānī mane
mārā hitanī vāt sambhaḷāve chhe–mārā apūrva kalyāṇanī vāt kahe chhe – em antaramān apūrva ullāsabhāv
lāvīne pātra jīv ātmasvarūpane samajī jāy chhe.
pahelānn na samajāy tethī kaṇṭāḷīne bhāgato nathī, paṇ samajavā māṭe dhīrajapūrvak ūbho rahe chhe ane
āṅkho phāḍīne ṭagaṭag joī ja rahe chhe. evā shiṣhyane āchāryadev samajāve chhe ke ‘he bhāī! antaramān je sadāy
darshan–gnān–chāritrane prāpta chhe te ātmā chhe.’ juo, rāg te ātmā nathī, dehanī kriyā kare te ātmā nathī, paṇ
sadāy darshan–gnān–chāritrasvarūp ātmā chhe. ‘ātmā’ shabdano āvo