teno gnAtA rahI jA. sharIrAdi mArAn–e vAt bhUlI jA, ane rAgane pheravun–e vAt paN bhUlI jA, sharIrAdine
ane rAgAdine badhAne jANanAro tAro gnAnasvabhAv chhe tene sambhAL; te tAro niyat svabhAv chhe. tArA
niyatagnAnasvabhAvane ten kadI chhoDyo nathI.
rAg te AtmAno aniyatasvabhAv chhe eTale ke te AtmAno trikAL TakanAr svabhAv nathI–em jANe
‘niyatavAd’ nA bahAne agnAnIo anek prakAranA goTA chalAve chhe. sarvagnadeve jem joyun chhe te ja pramANe
temAn gnAnasvabhAvanA nirNayano mahAn puruShArtha Ave chhe tenI temane khabar nathI. tathA bIjA svachchhandI jIvo,
sarvagnanA nirNayanA puruShArthane svIkAryA vagar ekalun niyatanun nAm laIne puruShArthane uDADe chhe tene paN
niyatasvabhAvanI khabar nathI.
niyat hashe te thashe. ’ parantu je niyat hashe te thashe’ em jANyun koNe? teno nirNay shemAn karyo? –ke mArA
gnAnamAn; to tane tArA gnAnanI pratIt chhe? gnAnanI moTap ane gnAnanA mahimAne jANIne, tenI sanmukh thaIne,
gneyonA niyatane je jANe chhe te to mokShamArgI sAdhak thaI gayo chhe. tenI gomaTTasAramAn vAt nathI; parantu je
mithyAdraShTi jIv gnAnasvabhAvanI sanmukh thayA vagar tem ja sarvagnanI shraddhA karyA vagar ekalA par sAme joIne
niyat mAne chhe te mithyA niyatavAdI chhe ane tene ja gomaTTasAramAn gRuhItamithyAdraShTi kahyo chhe.
Avo niyatavAd hoto nathI. jeNe potAnA gnAnasvabhAvanI sanmukh thaIne tenI ruchino samyak–puruShArtha pragaT
karyo ane shubh–ashubh bhAvonI ruchi chhoDI teNe ja kharekhar samyakniyatavAdane mAnyo chhe, temAn chaitanyano
puruShArtha chhe, mokShano mArga chhe. tenun varNan svAmI kArtikeyAnuprekShA 321–322mI gAthAmAn chhe, samyagdraShTi jIv
vastunA yathArthasvarUpanun kevun chintavan kare chhe te temAn batAvyun chhe.
teno niyatadharma chhe. A niyatadharma to gnAnI agnAnI badhA jIvomAn chhe, paN niyatanay vaDe gnAnI ja tene jANe
chhe. niyatadharma badhA AtmAmAn chhe, paN niyatanay badhA AtmAne hoto nathI, je gnAnI AtmAnA
niyatasvabhAvane jANe tene ja niyatanay hoy chhe.
(2) svAmI kArtikeyAnuprekShAmAn kahelo, gnAnIno niyatavAd; temAn samyagdraShTi jIv gnAnasvabhAvanI bhAvanApUrvak
thavA deto nathI, eTale A gnAnIno niyatavAd to vItarAgatA ane sarvagnatAnun kAraN chhe.