samyakshraddhAmAn AkhA AtmAne pachAve evI pAchakashakti chhe, samyaggnAnamAn sva–parane jANe evI prakAshakashakti chhe ne
samyakchAritramAn rAgAdine bALe evI dAhakashakti chhe. AvA samyak shraddhA–gnAn–chAritra svarUp chaitanyatattva chhe te
A jagatamAn uttam chhe. aho! Avun param chaitanyatattva jagatane durlakSha chhe. ahIn shAstrakAr kahe chhe ke A chaitanyatattva
svasamvedya chhe, te pote potAnA gnAnathI ja jaNAy tevun chhe, e sivAy rAgathI ke vANIthI te jaNAy tevun nathI. vANIthI
te agochar chhe. vANImAn tenun amuk kathan Avashe paN vANI kADhavI te amAro svabhAv nathI, amArA AtmAmAnthI
vANI nIkaLatI nathI ane te vANI tamArA AtmAmAn praveshatI nathI; eTale vANInA lakShe AtmA nahi pakaDAy, paN
vANInun lakSha chhoDIne gnAnane anrtasvabhAvanI sanmukh kare to AtmA lakShamAn Ave tevo chhe, gnAn sivAy rAgAdithI
ke vANIthI te durlakShya chhe. anrta–svabhAvane lakShamAn levAno kharo prayatna anantakALamAn ek sekanD paN jIve karyo nathI.
puNya–pAp mane hitarUp chhe ane anukUL sanyogo mane madad karashe–em mAnIne jIv bahAranA lakShamAn ja aTakayo chhe,
paN antaramAn sanyogathI temaj rAgathI pAr potAnA chaitanyatattvanun lakSha kadI karyun nathI mATe te durlakSha chhe. parantu jo
yathArthagnAn vaDe lakShamAn levA mAnge to te durlakSha nathI. svasamvedan gnAnathI anubhavamAn Ave chhe. jem tIkhAn (marI) nI
tIkhAs ane marachAnnI tIkhAs e bannenA rasamAn pher chhe, te gnAnathI khyAlamAn Ave chhe paN vANIthI pUrun samajAvI
shakAtun nathI, tem ahIn santo kahe chhe ke aho! bhagavAn AtmA atIndriy chaitanyarasano pinD chhe, te chaitanyarasano
svAd anubhavamAn Ave chhe paN vANI dvArA te shAnt Anandarasanun varNan pUrun thaI shakatun nathI. prabho! vANIno pravesh
AtmAmAn nathI, ne vikalpa vaDe paN AtmAnA svabhAvamAn pravesh thaI shakato nathI. Avo tArA chaitanyatattvano
mahimA chhe. chaitanyasvabhAvanun Avun sAmarthya antaramAn potAne na bhAse to vANI shun kare?
(2) vikAranI viparItatA
–e traNe prakArone barAbar oLakhe, to sanyog ane vikAranun lakSha chhoDIne chaitanyasvabhAvamAn lakShane ekAgra
nahi ne samyaggnAn thAy nahi. anAdithI jIve sanyogonun ane rAganun ja lakSha karyun chhe paN potAnA chaitanyasAmarthyane
kadI lakShamAn lIdhun nathI, mATe tene durlakSha kahyun chhe. ahIn chaitanyatattvane ‘durlakSha’ kahIne em samajAvavun chhe ke he jIv! tun
tene lakShamAn levAno antarang udyam kar; te lakShamAn AvI ja na shake–evo teno Ashay nathI. vANIthI, indriyothI ke
rAgathI durlakShya hovA chhatAn antarmukh gnAnathI te lakShamAn Ave chhe, mATe tArA gnAnavaDe chaitanyatattva lakShamAn levAno udyam
kar, evo upadesh chhe.
vANInA yoge nIkaLe paN jo teno bhAv lakShamAn laIne pote chaitanyatattvane na pakaDe to vANImAn samajAvI devAnI
tAkAt nathI. gaNadharadevanI vANImAn paN chaitanyatattvanun pUrun varNan na Avyun. vachanAtIt vastu vachanamAn kaI rIte
Ave? vachanamAn to sthUL varNan Ave. bAkI to gnAnathI anrtalakSha karIne sIdhI chaitanyavastune pakaDe to te
anubhavamAn Ave tem chhe. mATe shrImad rAjachandre paN kahyun chhe ke–
kahI shakyAn nahi te paN shrI bhagavAn jo,
teh svarUpane anya vANI to shun kahe?
anubhav gochar mAtra rahyun te gnAn jo.
nathI. durlabh hovA chhatAn yathArtha prayatnathI te sulabh thaI shake chhe. AvA chaitanyasvabhAvane lakShamAn laIne teno mahimA
karavo, tenI bhAvanA karavI–te mAngalik chhe. AvA chaitanyatattvane lakShamAn lIdhA vinA bIjI koI paN rIte muktinA
mArganI sharUAt thavAnI nathI.
Ashvina 2480