: 88 : Atmadharma : mAgasar–poSh : 2481 :
vyavahArano! abhAv thashe to vItarAgatA thashe. paN vyavahAranA avalambananI ja jene ruchi ane hons chhe tene
to gnAyakasvabhAv taraph vaLIne samyagdarshan karavAno paN avakAsh nathI. antaramAn gnAyakasvabhAvanA avalamban
vinA potAnI kramabaddhaparyAyamAn samyagdarshanAdi nirmaL paryAy thAy nahi. gnAnI to potAnA gnAyakasvabhAvanA
avalambane ja samyagdarshanAdi nirmaL kramabaddhaparyAyarUpe pariName chhe, enun nAm dharma ane mokShano mArga chhe.
[pa]
pravachan pAnchamun
[vIr san. 2480 Aso sud agIyAras]
[7p] kramabaddhaparyAy kyAranI chhe? –ane te nirmaL kyAre thAy?
AtmA gnAyakasvabhAv chhe, te parano akartA chhe; te batAvavA mATe A kramabaddhaparyAyanI vAt chAle chhe.
prashna:– A kramabaddhaparyAy kyAranI chAle chhe?
uttar:– anAdithI chAle chhe. jem dravya anAdi chhe tem tenI paryAyano kram paN anAdithI chAlI ja rahyo
chhe. jeTalA traNakALanA samayo chhe teTalI ja darek dravyanI paryAyo chhe.
prashna:– anAdithI kramabaddhaparyAy thayA karatI hovA chhatAn hajI nirmaLaparyAy kem na thaI?
uttar:– badhA jIvone anAdithI kramabaddhaparyAy thatI hovA chhatAn, gnAyak taraphanA savaLA puruShArtha vagar
nirmaL paryAy thaI jAy–em kadI banatun nathI. Undho puruShArtha hoy tyAn kramabaddhaparyAy paN vikArI ja hoy chhe.
agnAnIne gnAyakasvabhAvanA bhAn vagar kramabaddhaparyAyanI sAchI pratIt nathI, ane gnAyakasvabhAvanA puruShArtha
vagar nirmaL paryAy thatI nathI. gnAnIne potAnA gnAyakasvabhAvanI pratIt thatAn kramabaddhaparyAyanI paN sAchI
pratIt chhe, ane gnAyakasvabhAv–sanmukhatA puruShArtha vaDe tene nirmaL kramabaddhaparyAy thAy chhe. A rIte
gnAyakasvabhAvasanmukhano puruShArtha karavAno A upadesh chhe––Avun samaje te ja kramabaddhaparyAy samajyo chhe.
[76] kramabaddhaparyAyanA nirNayanun mUL.
‘kramabaddhaparyAyapaNe Upaje chhe...’
––koN Upaje chhe?
‘dravya Upaje chhe...’
––kevun dravya?
‘gnAyakasvabhAvI dravya.’
jene AvA dravyasvabhAvanI sanmukhatA thAy tene ja kramabaddhaparyAy yathArtha samajAy chhe. A rIte
gnAyakasvabhAvanI sanmukhatA te ja kramabaddhaparyAyanA nirNayanun mUL chhe.
[77] atyAre paryAyanun paramAn ‘akartApaNun’ siddha karavAnI mukhyatA chhe, nirapekShapaNun siddha
karavAnI mukhyatA nathI.
ahIn, paryAyanun paramAn akartApaNun batAvavun chhe tethI ‘dravya Upaje chhe’ e vAt lIdhI chhe; dravya potAnI
kramabaddhaparyAyapaNe Upaje chhe, ne Upajatun thakun te paryAyamAn te tanmay chhe, ––e rIte dravya–paryAy bannenI abhedatA
batAvIne paranun akartApaNun siddha karyun chhe.