: 122 : ātmadharma: 136
sādhuparameṣhṭhīne amārā namaskār ho!
e rīte pañchaparameṣhṭhī bhagavantone oḷakhīne temane namaskār karyā. have te pañchaparameṣhṭhīnun mahānapaṇun shenā
vaḍe chhe–te oḷakhāve chhe.
vītarāgavignān vaḍe ja pañchaparameṣhṭhī pūjya chhe.
• pūrve kahyā pramāṇe e arihantādik pañchaparameṣhṭhīnun svarūp vītarāgavignānamay chhe, ane tenā vaḍe ja
arihantādik stutiyogya mahān thayā chhe.
• jīvatattvathī to sarve jīvo samān chhe, parantu rāgādi vikār vaḍe vā gnānanī hīnatā vaḍe jīv nindā
yogya thāy chhe, tathā rāgādikanī hīnatā vaḍe ne gnānanī visheṣhatā vaḍe stutiyogya thāy chhe.
• have, pañchaparameṣhṭhīmān arihant ane siddhabhagavānane to sampūrṇa rāgādikanī hīnatā tathā gnānanī
visheṣhatā thavāthī sampūrṇa vītarāgavignānabhāv thayo chhe; tathā āchārya, upādhyāy ane sādhune ekadesh
rāgādikanī hīnatā tathā gnānanī visheṣhatā thavāthī ekadesh vītarāg vignānabhāv thayo chhe. tethī e
vītarāgavignānabhāv vaḍe ja arihantādik pañchaparameṣhṭhīne stuti yogya mahān jāṇavā.
• • •
[pañchaparameṣhṭhīne oḷakhatān bhedavignān thāy chhe.]
sharūātanā maṅgalācharaṇamān kahyun hatun ke––
maṅgalamay maṅgalakaraṇ vītarāg vignān, namun teh jethī thayā arahantādi mahān.
arihant siddha āchārya upādhyāy ane sādhu e pāñche parameṣhṭhīnun svarūp vītarāgavignānamay chhe ane te
vītarāgavignān vaḍe ja temanī mahānatā chhe. je jīv āvā vītarāgavignānasvarūpe oḷakhīne pañchaparameṣhṭhīne
pūjy māne te jīv rāgādine potānun svarūp na māne,–rāgathī lābh na māne, paṇ potānun svarūp rāgathī bhinna
jāṇīne bhedagnān kare. je jīv rāgathī lābh māne chhe teṇe rāgane mahānatā āpī chhe eṭale vītarāgīvignān vaḍe
mahān evā pañchaparameṣhṭhīne kharekhar teṇe oḷakhyā nathī.
[munio paṇ vītarāgavignānasvarūp ja chhe.]
pañchaparameṣhṭhī kevā chhe?–rāgamay nathī paṇ vītarāgavignānamay chhe, ane tenāthī ja temanī pūjyatā chhe.
muni vagerene kiñchit rāg hoy chhe paṇ te rāg vaḍe temanī pūjyatā nathī, pūjyatā to vītarāgīvignānathī ja chhe.
je pañch mahāvratādino rāg chhe te kāī muninun svarūp nathī, muninun svarūp to vītarāg vignānamay chhe. rāg to
āsrav chhe ne munidashā to samvar–nirjarārūp chhe.
[jīvanun nidyapaṇun ke pūjyapaṇun shāthī?]
jīvatattva tarīke to badhā jīvo sarakhā ja chhe, siddha ane agnānī paṇ jīvatattva tarīke to sarakhā ja chhe;
paṇ paryāyamān agnān ane rāg–dveṣh vaḍe jīvanun nindyapaṇun thāy chhe. vītarāgīvignān vaḍe pūjyapaṇun chhe, ne
tenāthī viruddha evā agnān ane rāg–dveṣh vaḍe nindyapaṇun chhe. ātmānā shuddhagnānānand svarūpanī draṣhṭi vaḍe
anādinā agnānano nāsh karīne, samyagdarshan–gnān–chāritrarūp vītarāgīvignān pragaṭ karyun chhe tenā vaḍe ja
pañchaparameṣhṭhī bhagavanto pūjya ane mahān chhe. ā rīte ātmānā guṇo vaḍe ja tenun pūjyapaṇun chhe, e sivāy
bahāranā sanyog vaḍe ke puṇya vaḍe kharekhar ātmānun pūjyapaṇun nathī.
[gnānī hīnatā ane visheṣhatā eṭale shun?]
gnānanī hīnatā vaḍe jīv nindā yogya thāy chhe em kahyun, temān gnānanī ‘hīnatā’ kahetān viparītatā
samajavī. koī munirājane bahāranā jāṇapaṇāno ughāḍ ochho hoy to paṇ tethī te kāī nindya nathī. ‘rāg ane
vikār te ja hun, tenāthī mane lābh thashe’ evī mithyābuddhine līdhe jīv nindya thāy chhe.
vaḷī, gnānanī visheṣhatā vaḍe jīv stuti yogya thāy chhe em kahyun, temān paṇ gnānanī ‘visheṣhatā’ kahetān
samyaggnān samajavun. koī mithyādraṣhṭine agiyār aṅganun gnān hoy to paṇ temān tene viparītatā hovāthī tene
gnānanī hīnatā ja chhe; ne munidashāmān koīne shāstragnānano ughāḍ ochho hoy to paṇ tyān samyaggnān hovāthī
gnānanī hīnatā nathī paṇ gnānanī visheṣhatā ja chhe, antaramān gnānanun svasamvedanabaḷ temane ghaṇun vadhī gayun chhe.