
niyamathī kartavya chhe, tethī shuddharatnatray te niyamasār chhe. shuddharatnatrayarūpī je niyamathī karavā jevun kārya, te kāryanun
kāraṇ koṇ? te ahīn oḷakhāve chhe.
eṭale ke tenī draṣhṭi karīne ekāgra thatān samyagdarshan–gnān–chāritrarūp mokṣhamārga pragaṭī jāy chhe.
svabhāvaanantachatuṣhṭayamay shuddhagnānachetanāpariṇām chhe tenī vāt chhe. ā svabhāv anantachatuṣhṭay kahyā te
pāriṇāmikabhāvarūp chhe, ne kevaḷagnānādi chatuṣhṭay pragaṭe chhe te to kṣhāyikabhāvarūp chhe.
mokṣhamārga pragaṭe chhe. ahīn je ‘shuddhagnānachetanā pariṇām’ kahyā te trikāḷ pāriṇāmikabhāve chhe, audayikādi chār
bhāvothī te nirapekṣha chhe ane dravyadraṣhṭino viṣhay chhe. chetanānā traṇ prakāromān je gnānachetanā āve chhe te to
paryāyarūp chhe, kārya chhe, ne vyavahāranayano viṣhay chhe. trikāḷī shuddhagnānachetanā pariṇām te kāraṇaniyam chhe, ne
tenā avalambane nirmaḷakārya pragaṭī jāy chhe.
anubhavanā ūṇḍāṇamānthī ā bhāvo nīkaḷyā chhe. aho! santo apūrva vāraso mūkī gayā chhe. shuddharatnatrayarūpī je
tārun kartavya, tenun kāraṇ tārā svabhāvamān ja varte chhe. antaramān jyāre jo tyāre mokṣhamārganun kāraṇ tārāmān vartī
ja rahyun chhe. ā kāraṇane oḷakhīne tenī sāthe ekatā karatān mokṣhamārgarūpī kārya thaī jāy chhe. antaramān kāraṇ–
kāryanī ekatā sādhatān sādhatān ā ṭīkā rachāī gaī chhe. juo to kharā! ṭīkākāre kevā bhāvo kāḍhyā chhe!!
jaṅgalamān beṭhābeṭhā siddhanī sāthe vātun karī chhe: ‘he bhagavān siddha! tame kevā kāraṇathī siddha thayā?’–ke antaramān
je sahaj shuddha gnānachetanāpariṇām trikāḷ kāraṇ chhe te kāraṇanā āshraye ja mokṣhamārga pragaṭ karīne siddha thayā.’
pote paṇ evā kāraṇanun sevan karīne siddhadashāne sādhī rahyā chhe,–evā munionī ṭīkā rachī chhe.
pariṇām varte chhe, te ja mokṣhamārganun kāraṇ chhe, ām batāvīne āchāryadeve vyavahāranā avalambananī buddhi
chhoḍāvī chhe. shuddharatnatrayarūp je nishchay mokṣhamārga tene mokṣhanun kāraṇ kahevun te paṇ vyavahārakāraṇ chhe, kemake te
paryāyanā ādhāre kāī mokṣhaparyāy pragaṭatī nathī. shuddharatnatray te mokṣhamārga to nishchayathī chhe, paṇ te
nishchayamokṣhamārgane mokṣhanun kāraṇ kahevun te vyavahār chhe. sahaj shuddhagnānachetanāpariṇām–ke jene āgaḷ jatān
‘kāraṇashuddhaparyāy’ kahīne varṇavashe–te mokṣhanun nishchayakāraṇ chhe, tenā ādhāre samyagdarshan–gnānachāritra ne mokṣhadashā
pragaṭī jāy chhe. mokṣhadashāmān paṇ te kāraṇano abhāv thato nathī, mokṣhadashāmān paṇ te sadāy sāthene sāthe rahe chhe.
evā ā svabhāvachatuṣhṭayamay shuddhagnānachetanāpariṇām te paṇ dhruvarūp chhe. kāraṇaniyamarūp chhe, darek ātmāmān
trikāḷ ekarūp rahel chhe; te pāriṇāmikabhāve chhe; temān pariṇaman kahevāy, paṇ te pariṇaman sadrasharūp chhe,
sansār ane mokṣhaparyāyanī jevun utpād–vyayarūp pariṇaman temān nathī. āvo kāraṇasvabhāv anrtardraṣhṭino viṣhay
chhe. āvā kāraṇane oḷakhe to nirmaḷ