Atmadharma magazine - Ank 146
(Year 13 - Vir Nirvana Samvat 2482, A.D. 1956).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 15 of 17

background image
જાણીને હે જીવ! તે મિથ્યા ભાવોથી તું નિવૃત્ત થા.....નિવૃત્ત થા....તેનાથી શીઘ્ર નિવૃત્ત થઈને હવે તો સમ્યગ્દર્શનાદિ
ભાવોની ભાવના કર....હવે તો જિનભાવના ભાવ! પ્રભુ! અંતરમાં તારો આનંદ ભર્યો છે તેમાં તો નજર કર.
ચૈતન્યની ભાવના વિના તેં ચારે ગતિમાં ભીષણ દુઃખ ભોગવ્યાં, માટે હવે તો તું શુદ્ધ આત્મતત્ત્વની ભાવના ભાવ,–
જેથી તારું સંસારભ્રમણ મટે. આ ભાવના વિના બીજા કોઈ ઉપાયથી તારું ભીષણ ભવદુઃખ મટે તેમ નથી.
સંસારના દુઃખથી થાકીને–(.... ‘અભિલાષ જો દુઃખ મુક્તિની’)–તે દુઃખથી મુક્ત થવાનો અભિલાષી જીવ
જ્યારે મુનિપણું લેવાને માટે તૈયાર થાય છે ત્યારે પોતાના કુટુંબીજનોની વિદાય લેતાં કહે છે કેઃ હે માતા! તું હવે
અમારી છેલ્લી માતા છો....હવે અમે બીજી માતા ધારણ કરવાના નથી.....હવે અમે ફરીને આ સંસારમાં અવતરવાના
નથી...હે માતા! મને રજા આપ. હે જનેતા! તું આ શરીરની જનેતા છો....મારા આત્માની જનેતા તું નથી–એમ
જાણીને તું મોહને છોડ, ને મને રજા આપ. હું હવે મારા આનંદના જન્મદાતા એવા મારા આત્મા પાસે જાઉં છું. એ
પ્રમાણે, દીક્ષા વખતે રજા માંગવા જાય ત્યારે મહા વૈરાગ્યથી બધાને સમજાવે છે. મરણ ટાણે તો દેહાદિને છોડીને જીવ
ચાલ્યો જાય છે, પણ આ તો જીવતાં બધેયથી મમતા તોડીને ચૈતન્યની ભાવનામાં જાય છે. અરે! ચૈતન્ય ભગવાનની
પ્રીતિ છોડીને આ અનિત્ય શરીર અને સંયોગોની પ્રીતિથી અનંતકાળ ચાર ગતિનાં દુઃખો ભોગવ્યાં હવે એનાથી બસ
થાઓ.....હવે આ અનિત્ય શરીરાદિની પ્રીતિ તોડીને, અમારા નિત્ય ટકતા એવા ચૈતન્યની પ્રીતિ કરી છે.–આ પ્રમાણે
હે જીવ! એકવાર તો ભેદજ્ઞાન કરીને તું જિનભાવના ભાવ. તે ભાવનાથી તારા ભવ–દુઃખનો અંત આવશે ને તને
મોક્ષસુખની પ્રાપ્તિ થશે.
જેને જેની રુચિ હોય તે તેની વારંવાર ભાવના ભાવે. જેને આત્માના આનંદની ખરેખરી રુચિ જાગે તે
વારંવાર આત્માની ભાવના ભાવે....ને આત્માનો આનંદ પ્રાપ્ત કર્યે જ છૂટકો. જેને જેની ઓળખાણ કે રુચિ જ ન
હોય તે તેની ભાવના કયાંથી ભાવે? હે ભાઈ! જો તારે ખરેખર આનંદ જોઈતો હોય...ને આ આ સંસારના ઘોર
દુઃખોથી છૂટવું હોય તો, આચાર્યદેવ કહે છે કે, તું જિનભાવના ભાવ. ભગવાન જેવો જ તારો આત્મા જ્ઞાન ને
આનંદશક્તિનો નિધિ છે, અંતરની દ્રષ્ટિ વડે તેને ખોલીને તેમાંથી જ્ઞાન ને આનંદ જેટલા કાઢ તેટલા નીકળે તેમ છે,
માટે તેને ઓળખીને તેની ભાવના ભાવ. બીજી બધી ભાવના છોડ ને એક શુદ્ધ આત્માની જ ભાવના ભાવ.
આત્માની ભાવના વિના અનાદિકાળથી સંસારમાં ચાર ગતિના દુઃખ તું પામ્યો, માટે હે જીવ! હવે તું
જિનેશ્વરદેવનું શરણ લે, અને જિનેશ્વરદેવે કહેલા શુદ્ધ સ્વરૂપનો વારંવાર ભાવનારૂપ અભ્યાસ કર, જેથી સંસારના
ભ્રમણથી રહિત એવા મોક્ષપદની પ્રાપ્તિ થાય.–એવો ઉપદેશ છે. આ સિવાય બીજું કોઈ તેને શરણરૂપ નથી. કહ્યું છે કે–
સર્વજ્ઞનો ધર્મ સુશર્ણ જાણી,
આરાધ્ય! આરાધ્ય! પ્રભાવ આણી;
અનાથ એકાંત સનાથ થાશે,
એના વિના કોઈ ન બાંહ્ય સ્હાશે.’
–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર
પ્રભુ! તારા આનંદ ખજાના અંદર તારામાં જ ભર્યા છે, તેને અંતર્દષ્ટિથી શોધ. ભાઈ, તારા શુદ્ધ સ્વરૂપનું
વારંવાર શ્રવણ મનન અભ્યાસ અને ભાવના કરીને તે તરફ ઝૂકી જા. અનાદિથી તારા જ્ઞાનનો ઝૂકાવ તેં બહારમાં
કર્યો તેથી તું દુઃખી થયો.....હવે તારા પરમ શુદ્ધસ્વરૂપને લક્ષમાં લઈને તેમાં તારા જ્ઞાનને ઝૂકાવ તો તને પરમ
આનંદનો અનુભવ થાય. જિનેશ્વરદેવે તારું જે વાસ્તવિક સ્વરૂપ કહ્યું છે તેનું તું શરણ લે, સ્વભાવની ભાવના ભાવ,
વારંવાર ફરીફરીને તેનો પરિચય અને અભ્યાસ કર,–જેથી તારું સંસારભ્રમણ ટળીને તને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય. આવો
સંતોનો ઉપદેશ છે.
હે જીવ! તું જિનભાવના ભાવ. જિનભગવાનના આત્માનું જેવું શુદ્ધ સ્વરૂપ છે એવું જ શુદ્ધ મારું સ્વરૂપ છે
ને એ સિવાય બીજું કાંઈ મારું સ્વરૂપ નથી–એવી ભાવના ભાવ. આને જિનભાવના કહો કે શુદ્ધ આત્માની ભાવના
કહો, આ ભાવના ભવનાશિની છે; આ ભાવના ભાવવાથી ભવનો અભાવ થાય છે ને પરમ આનંદસ્વરૂપ
ઃ ૩૨ઃ
આત્મધર્મઃ ૧૪૬