abhedanA avalambane shuddhakArya (samyagdarshanAdi) pragaT karyun tyAn A kAraNano kharo khyAl Avyo. samyagdarshan lyo, ke
kevaLagnAn lyo, e badhA shuddhakAryanun mUL kAraN shun te ahIn alaukik Dhabe oLakhAvyun chhe.
mokShamArganI paryAyane ‘kAryaniyam’ kahyo paN ‘kAryashuddhajIv’ na kahyo. kAryashuddhajIv athavA kAryaparamAtmA to pUrI
paryAy pragaTe tyAre ja kahevAy chhe. chhatAn te sAdhakaparyAy ke pUrI paryAy e banneno AdhAr to ek ja chhe. dravya–guN
ne kAraNashuddhapariNatinA abhedapinDarUp AtmAnun avalamban letAn shuddhaparyAy thAy chhe. kAraNasvabhAv taraph adhUrA
valaNavALo sAdhakabhAv te mokShamArga (arthAt kAryaniyam) chhe, ane kAraNasvabhAv sAthe pUrI ekatArUp sAdhyabhAv
pragaTI gayo te kAryashuddhajIv chhe. ‘kAryaniyam’ ane ‘kAryashuddhajIv’ mAn ATalo pher chhe; paN tenA AdhArarUp kAraN
svabhAv to ek ja chhe; samyagdarshanano AdhAr judo ne kevaLagnAnano AdhAr judo–em nathI. badhAyane Alamban
ek svabhAvanun ja chhe. te svabhAvanun adhUrun Alamban te sAdhakadashA ne pUrun Alamban te mokShadashA.
kShayathI pragaTayun’ evI apekShA nathI, te to upAdhivagaranun sahaj chhe, AtmAnA dravya–guN sAthe trikAL abhedapaNe
varte chhe.
varte chhe, karmanI hAjarI vakhate paN te to sahaj nirupAdhik chhe. vibhAvagnAnanA abhAvanI apekShAe kevaLagnAnane
svabhAvagnAn kahyun; ane pAnch bhAvonA varNanamAn paramapAriNAmik svabhAvanI apekShAe audayikAdi chAre bhAvone
vibhAvasvabhAvo kahyA. e rIte judI judI apekShAe jyAn je tAtparya hoy te samajavun joIe. mokShashAstranA bIjA
adhyAyanA pahelA sUtramAn aupashamik Adi pAnche bhAvone jIvanA svatattva kahyA tyAre A niyamasAramAn kahe chhe ke
paramapAriNAmik bhAv sivAyanA chAre bhAvo vibhAv chhe, kShAyikabhAv paN vibhAv chhe.–te shun A be munivaronA
kathanomAn paraspar viruddhatA chhe?–bilakul nahi; mokShashAstramAn to jIvanA bhAvo kayA kayA chhe te batAvavAnun prayojan
chhe, ane ahIn pAnch bhAvomAnthI kyo bhAv Ashray karavo jevo chhe–te batAvavAnun prayojan chhe. kShAyikabhAv pote kAI
vibhAv nathI, te to shuddha chhe, paN te kShAyikabhAvarUp paryAyano Ashray levA jatAn vikAranI utpatti thAy chhe. param
pAriNAmikasvabhAvanA Ashraye ja samyagdarshan vagere thAy chhe, tethI teno ja Ashray levA jevo chhe.
nathI. dravya–guN ne kAraNashuddhapariNati sadrashapaNe trikAL dhurav chhe te tArA dharmanun trikALI kAraN chhe. Avun kAraN to
tArAmAn sadAy vidyamAn chhe ja. paN tun tene kAraN banAvato nathI (–tenun avalamban leto nathI) tethI dharma thato
24