: 148 : ātmadharma jeṭh : 2482
to yathārtha vastusvarūpano nirṇay thaī shakato nathī.
ā sambandhamān pt.. ṭoḍaramallajīe ghaṇo spaṣhṭa khulāso mokṣhamārga prakāshakamān karyo chhe. tyān
shāstronā artha karavānī paddhati batāvatān teo kahe chhe ke–
vyavahāranay svadravya–paradravyane vā tenā bhāvone vā kāraṇ–kāryādikane koīnā koīmān meḷavī
nirūpaṇ kare chhe māṭe evā ja shraddhānathī mithyātva chhe tethī teno tyāg karavo. vaḷī nishchayanay tene
ja yathāvat nirūpaṇ kare chhe tathā koīne meḷavato nathī tethī evā ja shraddhānathī samyaktva thāy chhe
māṭe tenun shraddhān karavun.”
vaḷī jinamārgamān banne nayonun grahaṇ karavānun kahyun chhe–te bābatamān khulāso karatān teo
jaṇāve chhe ke–
“jinamārgamān koī ṭhekāṇe to nishchayanayanī mukhyatā sahit vyākhyān chhe tene to ‘satyārtha
em ja chhe’ em jāṇavun, tathā koī ṭhekāṇe vyavahāranayanī mukhyatā sahit vyākhyān chhe tene ‘em
nathī paṇ nimittādinī apekṣhāe e upachār karyo chhe’ em jāṇavun; ane e pramāṇe jāṇavānun nām
ja banne nayonun grahaṇ chhe. paṇ banne nayonā vyākhyānane samān satyārtha jāṇī ‘ā pramāṇe paṇ chhe
tathā ā pramāṇe paṇ chhe’ evā bhramarūp pravartavāthī to banne nayo grahaṇ karavā kahyā nathī.”
samayasāramān paṇ spaṣhṭa kahyun chhe ke vyavahāranay abhūtārtha chhe, eṭale tenā āshraye samyak
darshan thatun nathī. shuddhanay bhūtārtha chhe, tenā ja āshraye samyagdarshan thāy chhe:–
“ववहारोंऽभूयत्थो भूयत्थो दु देसिदो सुद्धणओ।
भूयत्थमस्सिदो खलु सम्भाइट्ठी हवइ जीवो।। ११।।
ahīn pravachanasāranā chālatā adhikāramān paṇ, “निश्यनयान्निश्चितसूत्रार्थप दत्वेन...”
nishchayanayadvārā sūtranā pado ane arthono nishchay thavānun kahīne mūḷ siddhānt batāvyo chhe.
jainashāsananun ā mūḷ rahasya chhe, ā badhā prashnonā ukelanī chāvī (māsṭar kī) chhe.
have, ā rīte nishchayanayarūpī chāvī (māsṭar kī) thī shāstronā artha samajavānā keṭalāk
dākhalā laīe–
‘gnānāvaraṇīyakarmanā udayathī gnān avarāy’ em shāstramān kahyun chhe, tyān nishchayanayarūpī chāvī
lāgu karīne teno artha em samajavo ke kharekhar te pramāṇe nathī, paṇ te to nimittamān ārop
karīne vyavahāranayanun kathan chhe. nishchayathī to gnān ane karma banne judā chhe, tethī karmanā kāraṇe
gnānanī avasthā rokāṇī nathī, paṇ potānī lāyakātathī gnānanī avasthā hīnarūpe pariṇamī chhe tyān
karmanun nimittapaṇun dekhīne vyavahāranaye ekano bījāmān ārop karī dīdho ke karmane līdhe gnān ḍhaṅkāṇun.
–paṇ kharekhar em nathī. ā ā rīte nishchayanayadvārā sūtranā arthano em nirṇay karavo ke
gnānāvaraṇīyakarmane līdhe gnān nathī avarāyun, gnān ane jaḍakarma banne judā judā chhe. ā rīte
nishchayanayavaḍe samajavāthī ja yathārtha vastusvarūpanun ne sūtranun gnān thāy chhe. jo ā pramāṇe na samaje
ne vyavahāranā kathan pramāṇe ja mānī lye to be padārthonī ekatābuddhi ṭaḷe nahi eṭale yathārtha
vastusvarūpano ke sūtrano nirṇay thāy nahi ne agnān maṭe nahi.