Atmadharma magazine - Ank 164
(Year 14 - Vir Nirvana Samvat 2483, A.D. 1957).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 2 of 2

PDF/HTML Page 21 of 23
single page version

background image
સિદ્ધ ભગવાન જેવી તાકાતથી ભરેલો આ આત્માનો સ્વભાવ છે, તેની ભૂલીને અજ્ઞાની જીવ બાહ્ય
વિષયોમાં સુખદુઃખની બુદ્ધિથી દિનરાત બળી રહ્યો છે. બાહ્યમાં અનુકૂળ–પ્રતિકૂળ સંયોગ મળવો તે તો પુણ્ય–પાપના
બંધનું ફળ છે. પૂર્વે પુણ્ય–પાપથી જે શુભ–અશુભ કર્મો બંધાયા તેના ફળમાં બાહ્યમાં અનુકૂળ–પ્રતિકૂળ સંયોગ મળે
છે, તે સંયોગ તો આત્માથી ભિન્ન છે. છતાં તેને સુખદુઃખનું કારણ માનવું તે ભ્રાંતિ છે. તે ભ્રાંતિને લીધે અજ્ઞાની જીવ
પોતાની આત્મશાંતિને ખોઈ બેઠો છે, ને બાહ્ય વિષયોની પ્રીતિથી દુઃખી થઈ રહ્યો છે. અતીન્દ્રિય ચૈતન્ય વિષયને
ચૂકીને બાહ્ય ઈન્દ્રિય વિષયોમાં મૂર્છાઈ ગયો છે તેથી બહિરાત્મા નિરંતર દુઃખી છે. મારા પરમાનંદની શક્તિ મારા
આત્મામાં જ ભરી છે, ઈન્દ્રિયના બાહ્ય વિષયોમાં મારું સુખ નથી–એવી અંર્તપ્રતીતિ કરીને ધર્માત્મા અંતર્મુખ થઈને
આત્માના અતીન્દ્રિય સુખનો સ્વાદ લ્યે છે. જેમ લીડીંપીપરના દાણે દાણે ચોસઠ પહોરી તીખાસની તાકાત ભરી છે
તેમ પ્રત્યેક આત્માનો સ્વભાવ પરિપૂર્ણ જ્ઞાન–આનંદથી ભરેલ છે. પણ તેનો વિશ્વાસ કરીને તેમાં અંતર્મુખ થઈને
એકાગ્ર થાય તો તે જ્ઞાન–આનંદનો સ્વાદ અનુભવમાં આવે. આત્માથી બાહ્ય વિષયોમાં ક્યાંય આત્માનો આનંદ
નથી. ધર્મી પોતાના આત્મા સિવાય બહારમાં ક્યાંય સ્વપ્નેય આનંદ માનતા નથી. આવા અંતરાત્મા પોતાના
આંર્તસ્વરૂપમાં એકાગ્ર થઈને પરિપૂર્ણ જ્ઞાનઆનંદ પ્રગટ કરીને પોતે જ પરમાત્મા થાય છે. સર્વજ્ઞ હોવા છતાં
જ્યાંંસુધી શરીરાદિ સહિત છે ત્યાંસુધી તે અરહંત સકલપરમાત્મા છે, અને પછી શરીરરહિત થઈ ગયા તે સિદ્ધ
નિકલપરમાત્મા છે.
–એ રીતે બહિરાત્મા, અંતરાત્મા ને પરમાત્માનું સ્વરૂપ કહ્યું.
મિથ્યાદ્રષ્ટિને સમ્યક્ચારિત્ર હોતું નથી
સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર તે મોક્ષમાર્ગ છે. મોક્ષમાર્ગનું સમ્યક્ચારિત્ર કેવું હોય
તેનું ભાન મિથ્યાદ્રષ્ટિ હોતું નથી, એટલે તેને તો તે ચારિત્રની યથાર્થ ભાવના પણ હોતી
નથી. સમ્યદ્રષ્ટિ મોક્ષમાર્ગના સમ્યક્ચારિત્રનું યથાર્થ ભાન હોય છે અને તેને જ તે
ચારિત્રની યથાર્થ ભાવના હોય છે. ચારિત્ર તો આત્માનો વીતરાગભાવ છે, તેને અજ્ઞાની
ઓળખતો નથી અને દેહની ક્રિયાને કે શુભરાગને ચારિત્ર માનીને તેની જ ભાવના કરે છે,
તેથી અજ્ઞાનીને તો ચારિત્રના નામે પણ મિથ્યાત્વ પોષાય છે. અવિરત સમ્યગ્દ્રષ્ટિને ભલે
મુનિદશા વગેરેનું વિશેષ ચારિત્ર ન હોય છતાં અંતરમાં તેને તે ચારિત્રનું ભાન અને
ભાવના તો હોય છે; અપ્રત્યાખ્યાનનો રાગ હોવા છતાં તેની ભાવના હોતી નથી. પણ જેને
હજી સમ્યગ્દર્શન જ નથી તેને તો ચારિત્રદશાનું યથાર્થ ભાન કે ભાવના પણ હોતાં નથી,
તો પછી સમ્યક્ચારિત્ર તો તેને ક્યાંથી હોય? ચારિત્ર તે ધર્મ છે, પણ તેનું મૂળ તો
સમ્યગ્દર્શન છે. સમ્યગ્દર્શન વગર ચારિત્ર કે તેની ભાવના હોતી નથી. છહ ઢાળમાં પણ
કહ્યું છે કે–
મુનિવ્રતધાર અનંતવાર ગ્રીવક ઉપજાયો,
પે નિજ આતમજ્ઞાન વિન સુખ લેશ ન પાયો.
(–રાત્રિચર્ચામાંથી)
ઃ ૨૦ઃ આત્મધર્મઃ ૧૬૪

PDF/HTML Page 22 of 23
single page version

background image
અમદાવાદની સ્વાગત–પત્રિકા
હે ચૈતન્યવિહારી....મુક્તિના પાવન યાત્રિક!
અમદાવાદની જૈન જનતાનું આજે પરમ સૌભાગ્ય છે કે આપે અહીં
પધારી આપના પુનિત ચરણકમળથી અહીંની ભૂમિને પાવન કરી છે.
આપના આત્મકલ્યાણકારી, પરમ અધ્યાત્મ પ્રવચનરૂપી અમૃતતત્ત્વનું
પાન કરીને ભવઆતાપ શમાવવા માટેનો સુઅવસર અમોને પ્રાપ્ત થયો છે તેથી
અમોને અંત્યંત હર્ષ થાય છે. ચૈતન્ય જીવન જીવી આપ આત્મસંજીવની મંત્ર
આપો છો તેથી અમો સૌ ભાઈબેનો આપનું હાર્દિક સ્વાગત કરીએ છીએ.
આપની પાસેથી મુક્તિનો દિવ્ય સંદેશ પરોક્ષપણે તો મળ્‌યા કરતો હતો
જ, પણ આજે તે દિવ્ય સંદેશ પ્રત્યક્ષપણે સાંભળવા મળશે અને તેથી અનેક ભવ્ય
જીવો પોતાનું હિત કરી શકશે એ નિઃસંદેહ વાત છે. મુક્તિનો આવો દિવ્ય સંદેશ
આપ આપનાર હોવાથી અમો આપનું અંતરના ઊમળકાથી સ્વાગત કરીએ છીએ.
સાંસારિક દુઃખો ટાળવા માટેનો સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રની
એકતારૂપનો અમોઘ ઉપાય આપ સદા સમજાવી રહ્યા છો એ માટે અમો અત્યંત
ભક્તિભાવપૂર્વક આપનું અતિ વિનીતભાવે સન્માન કરીએ છીએ.
ત્રિકાળી જ્ઞાયક સ્વભાવના આદરનો મુખ્યપણે આપનો સદુપદેશ છે; તે
માટે અમો આપનો પરમ આદર કરીએ છીએ.
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રે જે અધ્યાત્મનાં બીજ જૈન જગતમાં રોપ્યાં હતાં તેનું આપે
અધ્યાત્મજલ સિંચી પોષણ કર્યું એટલું જ નહિ પણ સારાયે ભારતવર્ષમાં તેનો
પ્રચાર અને પ્રસાર કર્યો. આપના તે સદ્ધર્મપ્રવર્તકપણા માટે અમો આપનું ખરા
અંતઃકરણપૂર્વક સ્વાગત કરીએ છીએ.
સોનગઢની કાર્તિકી પૂર્ણિમાએ આપે મંગળમય પ્રસ્થાન કરીને શાશ્વત
તીર્થાધિરાજ શ્રી સમ્મેદાચલની સસંઘ પાવન યાત્રા કરી, સમ્મેદશિખરમાં તથા
વચમાં આવતાં અનેક સિદ્ધક્ષેત્રોમાં સમશ્રેણીએ બિરાજમાન અનંત સિદ્ધ
ભગવંતોનાં દર્શન કરાવી અમારાં જીવનને કૃતકૃત્ય બનાવ્યાં, તે પાવન યાત્રાનું
અંતિમ સ્થળ અમદાવાદ છે અને ત્યાંથી દુઃખના આત્યંતિક ક્ષયનો શુભ સંદેશ
સાંભળવાનું મહાન ભાગ્ય અમોને પ્રાપ્ત થાય છે એ માટે અંતરમાં ભક્તિભાવે
આપનું સ્વાગત કરીએ છીએ.
આશા છે કે આપ અમારું આ નમ્ર છતાં આંતરિક ભાવપૂર્ણ સ્વાગત
સ્વીકારી અમોને સૌને ઉપકૃત કરશોજી.
અમદાવાદ મણીભાઈ જેસીંગભાઈ
વૈશાખ શુદ એકમ (શ્રી કાનજીસ્વામી–સ્વાગત સમિતિના પ્રમુખ)

PDF/HTML Page 23 of 23
single page version

background image
વિપુલાચલધામમાં વીરશાસન–પ્રવર્તન
અનેક પાવન તીર્થધામોથી શોભી રહેલા મગધદેશની રાજગૃહી નગરીમાં વિપુલાચલ પર્વત
ઉપર અંતિમ તીર્થંકર શ્રી મહાવીર પ્રભુનું સમવસરણ શોભી રહ્યું છે...વૈશાખ સુદ દસમે પ્રભુજીને
કેવળજ્ઞાન થઈ ગયું છે અને બાર સભામાં ભવ્ય જીવોનાં ટોળેટોળાં પ્રભુજીની દિવ્યદેશના ઝીલવા
માટે ચાતકની જેમ તલસી રહ્યાં છે.....કે ક્યારે પ્રભુની દિવ્ય દેશના છૂટે અને ક્યારે એ દિવ્ય દેશના
ઝીલીને પાવન થઈએ?
..... પણ પ્રભુનો દિવ્યધ્વનિ હજી છૂટતો નથી. દિવસો પર દિવસો વીતતા જાય છે.....
દિવ્યધ્વનિ સુણવા માટે તરસતા જીવો, ભગવાનની પરમ ઉપશાંત વીતરાગી મુદ્રા સામે નીરખી
નીરખીને દિવસો વીતાવે છે.....
છાંસઠ છાંસઠ દિવસો વીતી ગયા.....હવે તો અષાડ માસ પૂરો થયો.....ને શ્રાવણ વદ એકમ
(ગુજરાતી અષાડ વદ એકમ) આવી.....હંમેશના પ્રભાત કરતાં આજનું પ્રભાત કાંઇક અનેરું હતું...
આજના સુપ્રભાતે ગૌતમસ્વામી વીર પ્રભુના સમવસરણમાં પધાર્યા.....વીરપ્રભુના દિવ્યવૈભવને
દેખતાં એમનાં અભિમાન ગળી ગયાં....ને ભગવાનના ચરણે એ નમ્રીભૂત થયા.....આ તરફ
ભગવાનના સર્વાંગથી દિવ્ય ધ્વનિનો ધોધ છૂટયો.....તીર્થંકરપ્રભુની અમોઘ દેશના શરૂ થઈ.
અહા! કેવી મધુર એ દિવ્ય દેશના! અને તે સાંભળનારા ભવ્ય જીવોના હર્ષની શી વાત!
શ્રુતજ્ઞાનરૂપી અંજલી ભરીભરીને ભવ્ય જીવોએ ભગવાનના શ્રીમુખથી ઝરતું એ આનંદામૃત
પીધું.....અને ઘણાય સુપાત્ર જીવો એ તત્કાલ બોધક દેશના ઝીલીને રત્નત્રયથી પાવન થયા.
ગૌતમસ્વામી ગણધરપદ પામ્યા.....ને દિવ્યધ્વનિમાંથી ઝીલેલું રહસ્ય બાર અંગરૂપે ગુંથ્યું.....
અહા! એ ધન્ય દિવસે વીરપ્રભુની વાણી સાંભળનાર ભવ્ય જીવોના આનંદ અને
ઉલ્લાસની શી વાત!
વીર પ્રભુના શ્રીમુખથી વહેલી એ સ્યાદ્વાદ–ગંગાનો પવિત્ર પ્રવાહ અછિન્નધારાએ વહેતો
થકો આજેય અનેક મુમુક્ષ જીવોને પાવન કરી રહ્યો છે...આ અષાડ વદ એકમે જગત્કલ્યાણકારી શ્રી
વીરશાસનપ્રવર્તનના ૨પ૧૨ વર્ષ પૂરાં થઈને ૨પ૧૩ મું વર્ષ પ્રારંભ થશે. વીરશાસન જયંતિના એ
મંગલ મહોત્સવને ભારતના મુમુક્ષુઓ આજેય હોંસપૂર્વક ઊજવે છે–
ધન્ય શ્રી વીરપ્રભુ.....ગૌતમસ્વામી.....ધન્ય એ દિવ્યધ્વનિ નાદ રે.....
વીરજીની વાણી છૂટી રે.....
ધન્ય રાજગૃહી.....ધન્ય વિપુલાચલ.....ધન્ય એ જિનદરબાર રે.....
વીરજીની વાણી છૂટી રે.....
ધન્ય શ્રેણિક ને ધન્ય સભા એ.....ધન્ય ધન્ય નરનાર રે.....
વીરજીની વાણી છૂટી રે.....
મુદ્રકઃ હરિલાલ દેવચંદ શેઠ, આનંદ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, ભાવનગર (સૌરાષ્ટ્ર)
પ્રકાશકઃ સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટવતી હરિલાલ દેવચંદ શેઠ–ભાવનગર (સૌરાષ્ટ્ર)