તેની યાત્રા કરી આવ્યા. તે કુંદકુંદાચાર્યદેવ મહાસમર્થ અને ઋદ્ધિધારક સંત હતા. તે વખતે તીર્થંકરનો અહીં વિરહ
હતો.....વિદેહ ક્ષેત્રે સીમંધર પરમાત્મા સાક્ષાત્ બિરાજતા હતા–ને અત્યારે પણ તે ભગવાન બિરાજે છે.
કુંદકુંદાચાર્યદેવ અહીંથી વિદેહ ક્ષેત્રે સીમંધર ભગવાન પાસે ગયા હતા. મદ્રાસમાં પં. મલ્લિનાથજી કહેતા હતા કે
આ પોન્નુર ક્ષેત્રથી તેઓ વિદેહ ગયા હતા અને ત્યાંથી આવીને પછી આ સમયસાર વગેરે મહાન શાસ્ત્રો રચ્યા
હતા. આ રીતે સાક્ષાત્ સર્વજ્ઞ પરમાત્મા પાસેથી સાંભળેલું ને કુંદકુંદાચાર્યદેવે પોતે અનુભવીને કહેલું એવું આ
સમયસાર શાસ્ત્ર છે, તેની ૧૭–૧૮ મી ગાથા વંચાય છે.
કર્યું નથી; શુદ્ધ આત્માના ભાન વગર પુણ્ય–પાપ વિકારનું સેવન કરીને તું ચાર ગતિના અવતારમાં
પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છે.
છે, છે ને છે. અત્યાર સુધી જીવ ક્યાં રહ્યો? જો પોતાના સ્વભાવને જાણીને સિદ્ધપદ પામી ગયો હોય તો
તેને સંસારમાં અવતાર ન હોય. પણ જીવ પોતાના સ્વભાવને ભૂલીને અત્યાર સુધી સંસારની ચાર
ગતિમાં રખડયો છે, ચારે ગતિમાં અનંત અવતાર તે કરી ચૂક્યો છે. તે ચાર ગતિના દુઃખથી જે છૂટવા
માંગતો હોય ને આત્માની શાંતિનો અનુભવ કરવા માંગતો હોય એવા મોક્ષાર્થી જીવને માટે આચાર્યદેવ
કહે છે કે–
તત્ત્વોમાં ઉત્કૃષ્ટ એવા જીવ–રાજાને એટલે કે પોતાના શુદ્ધ આત્મસ્વભાવને બરાબર જાણીને પછી શ્રદ્ધાપૂર્વક તેનું
જ સેવન કરવું....તેના સેવનથી અવશ્ય શુદ્ધાત્માની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ સિવાય બીજી કોઈ રીતે શુદ્ધાત્માની પ્રાપ્તિ
થતી નથી–એ નિયમ છે.
મોક્ષનો જ અર્થી છે. તેને આચાર્યદેવ કહે છે કે અરે જીવ! તારા આત્મામાં જ તારી શાંતિ ભરી છે, તેમાં
અંતર્મુખ થઈને તેનું જ તું સેવન કર, બહારના પદાર્થોના સેવનથી તને શાંતિ નહિ મળે. જેમ કસ્તુરી
મૃગની ડૂંટીમાં જ સુંગધી ભરી છે પણ તે પોતાની સુંગધને ભૂલીને બહારમાં દોડી રહ્યું છે....તેમ
આત્માની પ્રભુતા આત્મામાં જ ભરી છે, પણ પોતાની પ્રભુતાને ભૂલીને બાહ્યવિષયોમાં કે રાગમાં
શાંતિને શોધે છે ને તેને પ્રભુતા આપીને તેનું સેવન કરે છે તેથી ચાર ગતિમાં રખડે છેે...... અહીં
આચાર્યદેવ કહે છેઃ હે જીવ! જો તું ખરેખર મોક્ષાર્થી હો તો તારા આત્માની પ્રભુતાને જાણીને તેનું જ
સેવન કર; તેના સેવનથી તને જરૂર તારા આત્માની શાંતિનું વેદન થશે.