Atmadharma magazine - Ank 191
(Year 16 - Vir Nirvana Samvat 2485, A.D. 1959)
(English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 18 of 21

background image
bhAdrapada 248p 17
sAthe tenA ‘nIkaTavartI’ kAraNanun paN varNan karyun chhe. A rIte ‘kArya’ nun ‘kAraN’ batAvIne ekadam antarmukhatA
karAvI chhe ne bAhyakAraNanA avalambananI buddhi chhoDAvI chhe.
svabhAvadarshan–upayog be prakArano chhe ek kAraNasvabhAvadarshanaupayog ane bIjo
kAryasvabhAvadarshanaupayog; temAnthI kAryasvabhAvarUp kevaLadarshan to teramA guNasthAne navun pragaTe chhe, ane
kAraNasvabhAvarUp darshan trikAL chhe.
have ahIn TIkAmAn kAraNasvabhAvadarshanaupayogane badale “kAraNadraShTi” kahIne tene ‘svarUpashraddhAn’ tarIke
varNave chhe. kevI chhe kAraNadraShTi?–ke shuddha AtmAnA svarUpashraddhAn mAtra chhe. svarUpashraddhAnapaNe A kAraNadraShTi trikAL
chhe, A svarUpashraddhAn te samyakshraddhAnanun kAraN chhe.
jem 11–12 gAthAmAn kAraNasvabhAvagnAnaupayogane ‘svarUpapratyakSha’ kahyo hato, tem ahIn
kAraNasvabhAvadraShTine ‘svarUp shraddhAnamAtra’ kahI chhe. A svarUpashraddhAn trikAL chhe tenA Ashraye samyakshraddhAn navun
pragaTe chhe.
have, shraddhA kone shraddhe chhe? te ahIn batAve chhe kAraNasamayasArasvarUp AtmA, ke je sadA pAvanarUp chhe,
audayikAdi chAr bhAvothI agochar sahaj–param–pAriNAmik bhAvasvarUp chhe, sadA nirAvaraN chhe, nij svabhAv
sattAmAtra chhe, param chaitanyasAmAnyasvarUp chhe, akRutrim param sva–svarUpamAn avichaLasthitimay chAritrasvarUp
chhe, nitya shuddha niranjan gnAnasvarUp chhe ane samasta vibhAv bhAvonA nAshanun kAraN chhe,–AvA AtmAne shraddhA
svIkAre chhe. kAraNarUp evI svarUpashraddhAmAn to AvA AtmAne shraddhavAnun trikAL sAmarthya chhe, ne temAnthI vyakta
thatI samyak shraddhArUp paryAy AvA AtmAne shraddhavAnun kArya kare chhe.
ahIn varNan to darshanaupayoganun chAle chhe, paN darshananI jem shraddhA paN nirvikalpa hovAthI, ane ‘niyam’
mAn (eTale ke mokShamArgamAn) te jarUranun kartavya hovAthI TIkAkAramunirAje shraddhAnun varNan lIdhun chhe.
kAraNadraShTi arthAt svarUpashraddhA tenA Ashraye samyagdarshanarUpI kArya thAy chhe.–Am kahyun tethI em na
samajavun ke ek shraddhA judI pADIne teno Ashray thAy chhe. shraddhAno bhed pADIne teno Ashray nathI thato, parantu
paramapAriNAmik svabhAvI chidAnandasvabhAvanA sevanamAn samyagdarshananA kAraNanun paN bhegun ja sevan AvI jAy
chhe, ne te kAraNamAnthI nirmaL kArya pragaTI jAy chhe. A rIte nirmaL shraddhArUpI kArya pragaTavAnun kAraN (arthAt
svarUpashraddhAn) AtmAmAn sadAy vartI rahyun chhe–em ahIn batAvavun chhe. A svarUpashraddhAn athavA to
kAraNasvabhAvadraShTi te samyagdarshananun kAraN chhe. ane jo ‘upayog’ nA bhed tarIke laIe to kAraNadraShTi eTale
kAraNasvabhAvadarshanaupayog te kevaLadarshananun kAraN chhe. kevaLadarshanane kAryasvabhAvadarshanaupayog kahevAy chhe.
bhagavAn sarvagnane jem kevaLagnAn lokAlokane jANe chhe tem A kevaLadarshan lokAlokane dekhe chhe. ahA,
AtmasvabhAvano achintya gambhIr mahimA santoe khullA karyo chhe.
paramapAriNAmik svabhAvI AtmA chAr bhAvothI agochar chhe–em ahIn kahyun chhe. jo ke aupashamik,
kShAyopashamik ane kShAyik bhAvathI to te anubhavamAn Ave chhe eTale te bhAvothI to te gochar thAy chhe, parantu te
uday–upasham Adi chAre kShaNikabhAvo chhe, te kShaNik bhAvonA lakShe panchamabhAv pakaDAto nathI, te apekShAe chAr
bhAvothI agochar kahyo chhe. temaj te udayAdi chAre bhAvomAn karmanA udayAdinI apekShA Ave chhe, teo trikAL
ekarUp bhAv nathI tethI te chAre bhAvone ‘vibhAv’ bhAvo kahyA. ahIn ‘vibhAv’ eTale vikAr na samajavo.
kShAyikabhAv to paryAyaapekShAe svabhAvabhAv chhe; parantu pahelAn te bhAv na hato ne pachhI navo pragaTayo–e rIte
tenAmAn ekarUpatA na rahI mATe tene vibhAv kahyo; ne trikAL ekarUp evA param pAriNAmik svabhAvane sadA
pAvanarUp nij svabhAv kahyo.–AvA AtmAne shraddhavAnI tAkAt svarUp–shraddhAnamAn traNe kAL bharI chhe, te
kAraNarUp chhe, ane temAnthI AvA AtmAne shraddhavAnun vyakta kArya pragaTe te samyagdarshan chhe, te mokShamArgamAn
niyamarUp kartavya chhe.