ચૈત્ર: ૨૪૮૬ : ૧પ:
ધર્માત્માની અનુભવદશાનું
વર્ણન અને
તે અનુભવનો ઉપાય
રાજકોટ શહેરમાં સમયસાર ગા. ૧૪૨–૪૩–૪૪
ઉપરનાં મહત્વનાં પ્રવચનોનો સાર
સ્વભાવનું અવલંબન લઈને
આત્માની શુદ્ધતાનો અનુભવ કરે
ત્યારે સાધકપણું અને કૃતકૃત્યતા થાય
છે. ભાઈ, વિકલ્પોના અવલંબનમાં
ક્્યાંય મોક્ષમાર્ગ નથી; માટે તેનું
અવલંબન છોડ, તેનાથી જુદો થા, ને
જ્ઞાનસ્વભાવમાં તારા ઉપયોગને
જોડ....અંતર્મુખ થઈને અતીન્દ્રિય
આનંદરસના ઘૂંટડા પી.–આવી
ધર્માત્માની અનુભવદશા છે, ને આ
જ તે અનુભવનો ઉપાય છે.
૧. જેને આત્માનું કલ્યાણ કરવું હોય તેણે જ્ઞાનસ્વભાવી આત્માનો નિર્ણય કરીને તેનો રાગથી
ભિન્ન અનુભવ કરવો, તે જ ઉપાય છે. જ્યાં સુધી જીવ આવો અનુભવ ન કરે અને વિકલ્પોના વેદનમાં
અટકી રહે ત્યાં સુધી તે આત્માના ગમે તેવા વિકલ્પો કર્યા કરે તો પણ તેથી શું?–તે વિકલ્પોથી કાંઈ
સિદ્ધિ નથી, માટે તે વિકલ્પોની જાળને ઓળંગીને જ્ઞાનસ્વભાવનો અનુભવ કરો;–એમ આચાર્યદેવ
ઉપદેશ કરે છે.
છે કર્મ જીવમાં બદ્ધ વા અણબદ્ધ એ નયપક્ષ છે,
–પણ પક્ષથી અતિક્રાન્ત ભાખ્યો તે ‘સમયનો સાર’ છે. (૧૪૨)
૨. ‘મારી પર્યાયમાં કર્મનું બંધન છે’ એવા વિચારમાં કોઈ જીવ અટકે તો તેથી કાંઈ તેને
બંધનરહિત આત્માનો અનુભવ થતો નથી; તેમજ ‘મારો સ્વભાવ કર્મબંધનથી રહિત છે–એવા
વિચારમાં કોઈ