mahā : 2487 : 1p :
1kram niyamit paryāy mīmānsā2
(shrī jain tattvamīmānsā adhikār 7).
upādān ke yogase niyamit varate jīv,
shraddhāmen yon lakhatahī pāve mokṣha atīv.
1 anek yuktio ane āgamanā āshrayathī pūrve amoe batāvyun chhe ke upādānanun kāryarūpe pariṇaman
thavānā samaye ja nimittanun sthān chhe, anya samayamān nahīn; kemake lokamān jene nimitta kahīne tene meḷavavānī
vāt kahevāmān āve chhe tenī sāthe sarvadā (sadā) ane sarvatra (sarvakṣhetre) kāryanī vyāpti (phelāvāpaṇun) jovāmān
āvatī nathī. tethī upādān anusār kārya thavā chhatān paṇ teno kram shun chhe teno ahīn vichār karavo chhe.
ra ame pāchhalā ek prakaraṇamān e paṇ lakhyun chhe ke, kāryanī utpattimān svabhāv ādi pāñch kāraṇono
samavāy (ekī sāthe hovun te) kāraṇ paḍe chhe. parantu temānā svabhāv, puruṣhārtha, kāḷ ane karma (nimitta)
āmānthī koīnā viṣhe saṅkṣhepathī tathā koīnā viṣhe vistārathī vichār karyo, parantu kārya utpattinā kram sambandhamān
hajī sudhī kāī paṇ lakhyun nathī tethī ahīn ‘kramaniyamit paryāy’ e prakaraṇanā peṭāmān teno vichār karavo chhe.
e to sārī rīte nishchit (nakkī) chhe ke lokamān sarve kāryonā viṣhayamān be prakāranī vichāradhārā
jovāmān āve chhe.
ek vichāradhārā
3 ek vichāradhārāne anusār sarvakārya niyat samaye ja thāy chhe. jem ke sūryano uday ane asta
thayo te niyat kram mūjab thāy chhe. je divase je samaye sūryano uday thavāno niyam chhe sadāy te dine te samaye
ja te thāy chhe. temān koī parivartan karī shakatun nathī. te ja rīte tenā asta thavānā samayanī vyavasthā chhe.
4 āpaṇe prathamathī ja pratidin sūryanā ugavā tathā asta thavānā samayano nishchay te ja ādhāre karī
laīe chhīe, tathā te ādhār uparathī chandragrahaṇ ane sūryagrahaṇanā samay ane sthānano paṇ nishchay karī
laīe chhīe. kaī r̥utumān kaye divase keṭalā kalāk minīṭ ane sekanḍano divas athavā rātri thashe te
gnānapaṇ āpaṇane tenāthī thaī jāy chhe. jyotiṣhagnān ane nimittagnānanī sārthakatā paṇ temān ja chhe. koī
vyaktinun jīvan ke khās ghaṭanā pañchāṅg ke jyotiṣh granthamān lakhyā hotān
1. ‘kram niyamit’ shabda sanskr̥it bhāṣhāno chhe. te samayasāramān 308–311 nī san. ṭīkāmān vāparavāmān āvel chhe. ḍikṣhanerī
pramāṇe teno gujarātī anuvād “kramabaddha” thāy chhe. koīpaṇ āchāryoe gujarātī bhāṣhāmān ṭīkā ke shāstra rachel nathī tethī
‘kramabaddha’ shabda te shāstromān na nīkaḷe paṇ gujarātī ḍikṣhanerī uparathī “kramaniyamit” no artha “kramabaddha” thāy chhe. gujarātī
bhāṣhāmān ‘kramabaddha’ shabda visheṣh (khās) vaparāy chhe. sanskr̥it bhāṣhāmān ke hindīmān teno prachār jovāmān āvato nathī.
ra. mīmānsā–ūṇḍī vichāraṇā tapās; samālochanā.