Atmadharma magazine - Ank 209
(Year 18 - Vir Nirvana Samvat 2487, A.D. 1961)
(simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 12 of 25

background image
phāgaṇ : 2487 : 11 :
nishchay–vyavahār mīmānsā
(jain tattva mīmānsā adhikār nan. 9)
hotā parake yogase bhedarūp vyavahār,
draṣhṭi phire nishchay 1lakhe ekarup niradhār.
1. kul dravya chha chhe:–jīv, pudgal, dharma, adharma ākāsh ane kāḷ. temānthī chhellān chār dravya ekakṣhetrā
vagāhī hovā chhatān paṇ sadākāḷ sanshleṣh–(choṇṭavārup chīkāsh)ne kāraṇe thatī bandharūp sanyogī paryāy tenāthī
rahit ja rahe chhe, parantu jīvo ane pudgalonī chāl (paddhati) tenāthī bhinna chhe. je jīvo sanyogarup
bandhaparyāyathī mukta thaī gayā chhe te to mukta thayānā kṣhaṇathī sadākāḷ sanshleṣharup bandhathī rahit thaīne ja rahe
chhe ane je jīv haju mukta thayā nathī teo vartamānamān to sanshleṣharūp bandhathī yukta (joḍāyelā) ja chhe,
bhaviṣhyamān paṇ jyān sudhī teo mukta nahi thāy tyān sudhī teonī ā sanshleṣharūp ā bandhaparyāyano ant
thavo ja joīe evo ekānta niyam nathī, kem ke jeo abhavya ane abhavyo samān ja bhavya chhe temane to
ā sanshleṣharūp bandhaparyāyano kadī ant thato nathī; hā, je tenāthī judā bhavya jīvo chhe teo kadīne kadī ā
sanshleṣharūp bandhaparyāyano ant karīne avashya ja muktine pātra banashe. ā pramāṇe badhā jīvonī vyavasthā chhe.
pudgalonī vyavasthā paṇ ā ja prakāranī chhe. taphāvat mātra eṭalo chhe ke ghaṇāny pudgal sadākāḷ bandh–mukta
rahe chhe, ghaṇāny pudgaḷ sadākāḷ bandhanabaddha (–bandhanathī bandhāelān) rahe chhe ane ghaṇāny pudgaḷ bandhāīne chhūṭī
jāy chhe ane chhūṭīne pharī bandhāy paṇ jāy chhe. (jīvamān tem nathī)
2. ā to ā lokamān* kayun dravya kayā rupamān avasthit chhe teno vichār thayo. have kāraṇ–kāryanī
draṣhṭithī e dravyothī je sthiti chhe te upar saṅkṣhepathī prakāsh nākhavāmān āve chhe.
3. je dharmādi chār dravya, shuddha jīv tathā pudgal paramāṇu chhe temanī sarvaparyāyo parathī nirapekṣha thāy chhe
ane je pudgal skandh (bandhāyelopiṇḍ) tathā sansārī jīv chhe temanī paryāyo svapar sāpekṣha thāy chhe. ā chha
dravyonī paranirapekṣha paryāyonun nām ‘svabhāv paryāy’ chhe tathā jīvo ane pudgalonī je svapar sāpekṣha
paryāyo thāy chhe tenun nām ‘vibhāvaparyāy’ chhe. ā chha e dravyonī arthaparyāyo ane vyañjan paryāyo thavāmān
ā ja ek niyam jāṇī levo joīe. eṭalun avashya chhe ke sansārī jīvonī paṇ svabhāv sanmukh thaīne je
guṇanī je svabhāvaparyāy pragaṭ thāy chhe te paṇ paranirapekṣha thāy chhe.
4. ṭūṅkāmān ā prakaraṇamān upayogī ā gneyatattvamīmānsā chhe. je gnān hīnatā–adhikatā rahit, sanshay,
viparyay ane anadhyavasāy (anirdhār, achokasatā) rahit thaīne tene (gneyatattvane) te ja rupe jāṇe chhe te
samyaggnān chhe.
1–jāṇe.
* ā–pratyakṣha; vidyamān chha dravyanā samūhane lokajagat–vishva kahel chhe; jemān jīvādi chha dravyo jovāmān āve chhe tene lok kahe
chhe.