chaitra : ra487 : 9 :
dekhe chhe tene shuddhanay (paramabhAvagrAhI nishchayanay) jANo.” A dvArA paN nishchayanayano te ja viShay
kahevAmAn Avyo chhe ke jenI taraph panchAdhyAyIkAr ‘na’ shabda dvArA IshAro karI rahyA chhe.
pa0. samayasAr gA. 14nI TIkAmAn shrI amRutachandrAchArya kahe ke “niyamathI je abaddhaspRuShTa, ananya,
niyat, avisheSh ane asanyukta AtmAnI anubhUti chhe te shuddhanay chhe. A anubhUti AtmA ja chhe; mATe
temAn (anubhUtimAn) ek mAtra AtmA ja prakAshamAn thAy chhe,”
pa1. A shuddhanayano suspaShTa nirdesh (–varNan) karatAn thakA teo kaLash nan. 10 mAn kahe chhe ke:–“je
parabhAv arthAt paradravya, paradravyanA bhAv tathA paradravyane nimitta karIne thayelA potAnA vibhAv–e
prakAranA samasta parabhAvothI bhinna chhe, ApUrNa chhe, Adi–antathI rahit chhe, ek chhe tathA jemAn samasta
sankalpa–vikalponA samUhano vilay thaI gayo chhe evA AtmasvabhAvane prakAshit karato thako shuddhanay udayane
pAme chhe (–pragaT thAy chhe.) ”
par. ahIn shrI amRutachandrAchArye ek vAr to nishchayanayano viShay shun chhe e dekhADatA thakA enun kathan karyun.
chhe ane bIjI vAr je nishchayanayano viShay chhe te rUp AtmAnubhUtine ja nishchayanay kahyo chhe. temane evun kathan
karavAnun khAs kAraN e chhe ke jyAn sudhI A jIv nishchayanayanA viShayane sArI rIte hRudayangam (antarabhAv
bhAsan) karIne tadrUp AtmAnubhUtine pragaT karatA thakA temAn ja susthit thato nathI tyAn sudhI te vividh prakAranA
adhyavasAn* bhAvothI utpanna potAnI bhAv sansArarUp paryAyano ant karIne muktino pAtra thaI shakato nathI.
pa3. mukti ane sansArane paraspar virodh chhe. sansAranA kAraN vividh prakAranA adhyavasAn
(–vibhAv) bhAv chhe ane muktinun kAraN teno tyAg chhe. parantu vividh prakAranA adhyavasAnabhAvono tyAg
kevI rIte thAy? e prashna chhe. e to banI shakatun nathI ke, A jIv ek taraph to vividh prakAranA
adhyavasAnabhAvonA kAraNabhUt vyavahAranayane upAdey mAnIne teno Ashray paN karato rahe ane bIjI taraph
sansArano tyAg karavA mATe udyam paN karato rahe, kemake jyAn sudhI A jIv upAdey mAnIne vyavahAranayano
Ashray karato rahe chhe tyAn sudhI niyamathI adhyavasAnabhAvonI utpatti thatI rahe chhe ane jyAn sudhI Ane
adhyavasAnabhAvonI utpatti thatI rahe chhe tyAn sudhI sansArano ant thavo asambhav chhe; tethI je nishchayanayano
viShay chhe te ja Ashray karavA yogya chhe, evun jANIne tenI anubhUtine ja nishchayanay kahel chhe. vyavahAranay
pratiShedhya kem chhe ane nishchayanay pratiShedhak kem chhe tenun rahasya paN AmAn ja chhupAelun chhe.
pa4. shrI kundakundAchArye samayasAr Adi paramAgamamAn sarvatra pratham vyavahAranayanA viShayane upasthit
karIne, pachhI nishchayanayanA kathanadvArA je teno niShedh karyo chhe tenun kAraN paN e ja chhe. jem ke temanA A
ullekhathI ja spaShTa chhe:–
samayasAr gA. ra7r mAn kahyun chhe ke
“A rIte nishchayanayadvArA vyavahAranay pratiShiddha chhe em jANo. tathA je munio nishchayanayano
Ashray karanArA chhe teo nirvANane prApta thAy chhe.”
pap. ahIn gAthAmAn Avel “णिच्छयणयासिदा” pad dhyAn devA yogya chhe. A dvArA AchArya
mahArAj spaShTa sUchit kare chhe ke mokShamArgamAn ek mAtra nishchayanayano Ashray levAthI ja muktinI prApti thashe,
vyavahAranayano Ashray levAthI nahi. jo ke AchArya mahArAje nishchayanayadvArA vyavahAranay pratiShiddha kem chhe
tenA kAraNanun gnAn AnA pahelAn ja karAvI dIdhun chhe; paN mokShamArgamAn nishchayanayano Ashray levo ja
kAryakArI chhe evun kahevAthI paN upar kahel artha phalit thaI jAy chhe.
pa6. nishchayanay pratiShedhak chhe ane vyavahAranay pratiShedhya chhe em shrI amRutachandrAchAryanA A vachanathI
paN siddha chhe. teo samayasAr gA. pa6nI TIkAmAn kahe chhe ke:–
* shubhAshubh bhAv; mithyA abhiprAy sahit pariNaman: mithyAnishchay; mithyA abhiprAy karavo te.