ફાગણ: ૨૪૮૮ : ૧૧ :
પ્રશ્ન:– (૨૧) નવતત્ત્વોમાંથી કયા કયા તત્ત્વો સારા (હિતરૂપ) છે?
ઉત્તર:– જીવ, સંવર, નિર્જરા ને મોક્ષ.
પ્રશ્ન:– (૨૨) મિથ્યાદ્રષ્ટિ જીવ કયા તત્ત્વોનો રાજા છે?
ઉત્તર:– પાપ, આસ્રવ, ને બંધ.
પ્રશ્ન:– (૨૩) નીચેના વાક્્યો વાંચતાં કયું તત્ત્વ યાદ આવે છે? તેનો ઉત્તર નીચે મુજબ કૌંસમાં
જણાવેલ છે––
૧. જીવ નરકમાં ઘણું જ દુઃખ ભોગવે છે. (પાપતત્ત્વ)
૨. સ્વર્ગમાં પણ ખરેખર સુખ નથી. (પુણ્યતત્ત્વ)
૩. સિદ્ધભગવંતો સંપૂર્ણ સુખી છે. (મોક્ષતત્ત્વ)
૪. ચૈતન્યના ધ્યાન વડે કર્મના ભૂક્કા ઊડી જાય છે. (નિર્જરાતત્ત્વ)
પ. જ્ઞાન તે મારો સ્વભાવ છે. (જીવતત્ત્વ)
૬. મિથ્યાદ્રષ્ટિને ઘણી આવક છે ને સમ્યગ્દ્રષ્ટિને બહુ જ થોડી આવક છે,–શેની?–કર્મની.
)
)
ધર્મની સાચી પ્રભાવના
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ–ધર્માત્મા પોતામાં ચૈતન્યધર્મની આરાધના વડે અને બીજા જીવોમાં તે
આરાધનાનો મહિમા પ્રસિદ્ધ કરીને ધર્મની પ્રભાવના કરે છે.
જેને પોતામાં તો ધર્મ પ્રગટ્યો નથી, તેમજ બીજા જેમનામાં ધર્મ પ્રગટ્યો છે એવા
ધર્માત્માઓ પ્રત્યે જેને બહુમાન નથી–એવા જીવોદ્વારા ધર્મની પ્રભાવના થઈ શકતી નથી.
ધર્મની પ્રભાવના ધનદ્વારા થતી નથી, ધર્મની પ્રભાવના ધર્માત્મા દ્વારા થાય છે. ધર્મ
ધર્માત્માના આધારે છે, ધર્મ કાંઈ ધનના આધારે નથી. પણ બહારની હા–હો–હરીફાઈ આડે
લોકોને ધર્માત્માના હૃદય પારખવા મુશ્કેલ થઈ પડ્યા છે.
લાખો–કરોડો શાસ્ત્રો વાંચતાં પોતાની મેળે જે રહસ્ય નહિ મળે, તે રહસ્ય
જ્ઞાનીધર્માત્મા એક વાક્્યમાં સમજાવી દેશે.
લાખો કરોડો રૂા. ખરચતાં જે પ્રભાવના નહિ થાય તે પ્રભાવના ધર્માત્માના એક જ
વચનથી થશે.
જ્ઞાની ધર્માત્માનું જીવન જ સ્વયમેવ ધર્મની પ્રભાવના કરી રહ્યું છે.
ધર્મના આરાધક ધર્માત્માને દેખતાં મુમુક્ષુને આરાધનાનો ઉત્સાહ જાગે છે, કે વાહ!
આ ધર્માત્મા કેવું ધર્મસાધન કરી રહ્યા છે!! ને હું પણ એવું જ ધર્મસાધન કરું.
વીતરાગી મુનિરાજ ધ્યાનમાં બેઠા બેઠા પણ ધર્મની મહાન પ્રભાવના કરી જ રહ્યા છે,
કેમ કે તેમની વીતરાગી ધ્યાનમુદ્રા દેખીને જ બીજા ભવ્યજીવોને ધર્મની ભાવના જાગે છે.